מנחם מענדל שניאורסאהן: לעצטער ליובאוויטשער רבי

מנחם מענדל שניאורסאהן
ליובאוויטשער רבי
רבי מנחם שניאורסאהן, ליובאוויטשער רבי
עיקר חיבור	לקוטי שיחות
געבורט	י"א ניסן ה'תרס"ב מיקאלייעוו, רוסלענדישע אימפעריע
פטירה	ג' תמוז ה'תשנ"ד
קבורה ארט	אידישע בית עולם מאנטיפיארי אין ניו יארק
חסידות	ליובאוויטש
פאריגער	רבי יוסף יצחק שניאורסאהן
נאכפאלגער	[קיין]
ספרים	היום יום, הגדה של פסח עם ליקוטי טעמים ומנהגים, אגרות קודש, ספר השיחות, שיחות קודש, ספר המאמרים מלוקט, ספר המאמרים, ליקוטי שיחות, תורת מנחם, רשימות
פאטער	רבי לוי יצחק שניאורסאהן
מוטער	חנה שניאורסאהן

רבי מנחם מענדל איז באוואוסט אלס א גאון עולם, א בקי נפלא אין אלע טיילן פון תורה, ווי אויך אן אויסערגעוויינלעכער מלומד אין וועלטלעכע וויסנשאפטן. ער האט רעוואלוציאנירט אידישקייט, שיקנדיק טויזנטער שלוחים איבער דער גאנצער וועלט צו פארשפרייטן תורה און אידישקייט.

רבי מנחם מענדל שניאורסאהן איז געבוירן פרייטיק י"א ניסן תרס"ב (1902) אין דער שווארצער ים פּאָרט שטאט ניקאלאיעװ אין די רוסישע אימפעריע (היינט מיקאלייעוו אין אוקראינע) צו זיין פאטער, רבי לוי יצחק שניאורסאן, וואס איז געווען דער שטאטס רב פון יעקאטרינעסלאוו, היינט דניפרא צווישן די יארן תרס"ז-תרצ"ט (1907-1939), און זיין מוטער חנה, א טאכטער צום רב פון ניקאלאיעוו, הרב מאיר שלמה יאנאווסקי. זיין פאטער איז געווען זיין הויפט רבי. ער האט געלערנט ש"ס און פוסקים, און אויך קבלה פון א חסידישן שטאנדפונקט. צו זעכצן יאר האט ער אנגעהויבן לערנען מאטעמאטיק.

י"ד כסלו תרפ"ט 1928 האט ער חתונה געהאט מיט חיה מושקא שניאורסאן, די מיטלסטע טאכטער פון דעם זעקסטן לובאוויטשער רבי'ן ריי"ץ. די חתונה איז פארגעקומען אין ווארשע, פוילן; כמעט אלע פוילישע רבי'ס זענען געווען אויף דער חתונה. נאך דער חתונה האט דאס יונגע פאר פאלק געצויגן קיין בערלין. דארטן האט ער שטודירט א שטיק צייט מאטעמאטיק און פילאסאפיע אין אן אוניווערסיטעט און אויסגעהערט לעקציעס פון ערווין שרעדינגער.

אין 1933 האט הרב שניאורסאן געצויגן קיין פאריז, דארטן האט ער שטודירט מעכאניק און עלעקטרישע אינזשעניריע. אין 1941 איז ער אנטלאפן פון פראנקרייך און אום כ"ח סיון ה'תש"א איז צוגעקומען צו זיין שווער, הרב יוסף יצחק שניאורסאן, אין דעם קראון הייטס געגנט פון ברוקלין. אין יענער צייט האט ער וואלונטירט אלס אינזשעניר פאר די אמעריקאנער פלאט אין דער ברוקלין נעיווי יארד.

אין אַמעריקע האט ער געארבעט פֿאַר זיין שווער, אין די ליובאוויטשער אָרגאַניזאַציעס קה"ת, מחנה ישראל און מרכז לענייני חינוך.

נאך דער פטירה פון זיין שווער רבי ריי"ץ ביום י' שבט ה'תש"י, האט ער נאָך נישט געוואלט צו אָננעמען אויף זיך די פירערשאַפט פון ליובאוויטשער חסידות. נאר נאך א יאר שפעטער, אויף י"א שבט ה'תשי"א, ביי'ם פארברענגען לכבוד דער ערשטע יארצייט פונעם פריערדיקן רבי'ן, האט דער רבי מקבל געווען די נשיאות, מיט זאגן די מאמר חסידות "באתי לגני".

זיין השפעה אין דער אידישער וועלט

דער רבי האט אנגעפאנגט מאכן "מבצעים" אויף צושפרייטן תורה ומצוות, אידישקייט און תורת החסידות מיטן קלינגווארט "ופרצת", גענומען פון פסוק "ופרצת ימה וקדמה וצפונה ונגבה"‏.

ער האָט גערופֿן אויף זיינע חסידים צו השפּעה האבן וואו נאָר מעגלעך, אַפֿילו די וועלטלעכע אידן, צו אָבסערווירן די מצוות און תורה לערנען, צווישן אנדערע זאכן, דורך גענומען ציבור ערטער און עפנטלעך קרעדיט די מצוות. עס אויך גערופֿן פינאַנציעל העלפן פֿאַר יענע וואס טאָן ניט האָבן די פינאַנציעל פיייקייַט צו קויפן די תשמישי מצוות.

די סקווערער אדמורי"ם האבן זיך עטליכע מאל געאמפערט מיט אים וועגן דעם בעל שם טוב'ס סידור, וואס זיי טענה'ען אז עס באלאנגט פאר סקווירא^{[פֿעלט אַ מקור]}.

• הרב שלום דובער וואלפע, שמן ששון מחבריך, פיר בענדער וואס באהאנדלען זיינע פארבינדונגען מיט אדמו"רים און גדולי ישראל, חולון, 1995-2010

• ווידעא פון די רבי (העברעיש)
• א וועב זייטל וועגן דעם רבינ'ס לעבן, מיט ווידעאס, בילדער, מעשיות און א ביאגראפיע