אראבער
אראבער זענען די מענטשן פון אן עטנישע גרופע וואס שטאמען פון דעם אראבישן האלב-אינזל און רעדן דעם שפראך אראביש.
אראבער זענען די מענטשן פון אן עטנישע גרופע וואס שטאמען פון דעם אראבישן האלב-אינזל און רעדן דעם שפראך אראביש.
לויט די אידישע און אראבישע מסורה זענען זיי די אייניקלעך פון ישמעאל דער זון פון אברהם אבינו.
די אראבישע וועלט
די אראבישע וועלט ציט זיך איבער רוב לענדער אין דעם מיטל מזרח און צפון אפריקע אויסער איראן, טערקיי, און ארץ ישראל. די אראבישע לענדער זענען אלזשיר, באכריין, עגיפטן, איראק, ירדן, קואווייט, לבנון, ליביע, מאראקא, אמאן, קאטאר, סאודי אראביע, סודאן, סיריע, טוניסיע, די פאראייניגטע אראבישע עמיראטן, און תימן. מארעטאניע ווערט אויך צומאל אריינגערעכנט.
אין צוגאב וואוינען אויך בערך צוויי מיליאן אראבער אין די אקופירטע שטחים פון מערב ברעג און עזה אין מדינת ישראל. באלד איין מיליאן אראבער וואוינען אויך אין מדינת ישראל זעלבסט. אראבער האבן זיך אויך געצויגן צו פילע ערטער אויפ'ן וועלט.
אראבער זענען א פארשידנארטיג פאלק, אבער עס זענען דא עטליכע עלעמענטן וואס טוען זיי פאראייניגן. דער וויכטיגסטער פון זיי זענען די איסלאמישע גלויבן און דער אראבישער שפראך, און דער קולטור און היסטאריע וואס איז מיט זיי פארבונדן.
רעליגיע
דאס גרעסטע טייל פון אראבער זענען מוסלמענער. עס זענען אויך דא פיל קריסטליכע אראבער, ספעציעל אין לבנון, סיריע, מצרים, און די פאלעסטינער שטחים.
איסלאם האט זיך געפונדן אין דעם אראבישן האלב-אינזל אין דעם 6טן יאר-הונדערט. עס האט זיך שנעל פארשפרייט איבער א גרויס חלק פון אזיע און אפריקע, און דערפאר זענען היינט דא פיל מוסלמענער וואס זענען נישט אין דער אראבישער וועלט.
איסלאם, אראביש און נישט-אראביש, האט צוויי טיילן: סוני און שוע. סוני איסלאם איז דער גרעסערער טייל, און מערסטנס אראבער זענען סוני, אבער אין געציילטע לענדער זענען שוע דער רוב, הויפטזעכליך איראק און באחריין.
אוראלטע צייטן
ביז דאס איסלאם איז געקומען, זענען מערסטע אראבער געווען פאליטעאיסטן. עטלעכע שבטים פון אראבער אונטער דעם חאמירן קענגירייך האבן זיך מגייר געווען צו יידישקייט, אדער האבן אנגענומען די קריסטלעכע רעליגיע.
די אראבישע שפראך
זעט דעם הויפּט אַרטיקל – אראביש
אראביש באלאנגט צו דער פאמיליע פון סעמיטישע שפראכן, אינאיינעם מיט לשון הקודש/העברעאיש, און אראמיש. די אראבישע שפראך האט 28 אותיות, און זיי ווערן געשריבן פון רעכטס צו לינקס.
אראביש האט זיך אנטוויקטלט צווישן די בעדואינער אין די מדבריות פון אראביע. איר געוויקס איז געהאלפן געווארן דורך די טראדיציע פון פאעזיע וואס איז געווען גאר פארגעשריטן אין איר מונדליכע פארעם פאר מען האט עס אפגעשריבן. מיט'ן אנקום פון איסלאם איז דער קוראן געווארן דער מאדעל פון אראבישע שפראך.
היסטאריע און ציוויליזאציע
דער נאמען אראבער זיך צו באציען צו די נאמאדן און קעמל פירער פון צפון אראביע ווערט שוין געפונען אין שרייבונגען פון באלד דריי טויזנט יאר צוריק. שפעטער איז דער טערמין באנוצט געווארן פאר אלע איינוואוינער פון דעם אראבישן האלב-אינזל.
אראבער זענען דאן געווען א געזעלשאפט פון שבטים. זיי זענען געווען גרופירט לויט זייער משפחה און יחוס, און האבן זיך מתייחס געווען צו אן איינציגער אפשטאם. די אראבישע געזעלשאפט איז אבער געווען צעשפלינטערט אדאנק די גאר שווערע אומשטענדן פון וואוינען אין מדבריות, און דערפאר זענען אפט געווען געשלעגן צווישן שבטים און בתי-אב. עס האט זיך נישט באוויזן קיין שום אראבישער מדינה ביזן אנקום פון איסלאם.
אראבישע אויפטוען
איסלאמישע ציוויליזאציע, אראבישע און נישט-אראבישע, האט געבליט אין די תקופה פון די אבאסיד קאליפס, וועלכע האבן געהערשט איבער די גאנצע איסלאמישע וועלט פון זייער הויפט-שטאט אין באגדאד אין די יארן 750 ביז 1258. אין די אויפטוען פון די איסלאמישע ציוויליזאציע ווערט אריינגערעכנט פאראויס שריטן אין ליטעראטור, פילאסאפיע, און מעדיצין. גריכישע פילאסאפיע ווי די ווערק פון פלאטו און אריסטו זענען געווען איבערגעזעצט אין אראביש. איסלאמישע מעדיצינישע שרייבונגען זענען גענוצט געווארן אין אייראפע ביז די יארן 1600.
אראבישע חכמים האבן אויך געמאכט גרויסע פארשריטן אין מאטעמאטיק. די נומערן וואס מיר נוצען היינט רופען זיך "אראבישע נומערן" דערפאר ווס זיי זענען געווארן אנטוויקלט דורך די אראבער און מוסלמענער. אויך דער אפטיילונג פון מאטעמאטיק "אלגעברא" איז אן אראבישער ערפינדונג, און קומט פונ'ם אראבישן ווארט "אל-דזאבר".
אראבישע אונטערגאנג
ביי איר הויכפונקט איז די אראבישע וועלט געווען די מערסטע פארגעשריטענע ציוויליזאציע אויפ'ן וועלט. זיי האבן פארמאגט אומגעהויערע רייכטומס, און זיי האבן אנגעפירט דעם גאנצן מסחר צווישן אזיע און אייראפע. אירע שפעטערדיגע הערשער זענען געווארן די אוטומען טערקן און מיט די אונטערגאנג פון דער אטאמאנישער אימפעריע אין די יארן פון 1800, האט מיט זיי אנגעהויבן אונטערגיין די בליאונג פון די אראבישע און איסלאמישע קולטור.
פילע אראבישע לענדער זענען דאן געקומען אונטער די הארשאפט פון אייראפעישע מאכטן. ביי די ענדע פון דער ערשטער וועלט מלחמה איז די אטאמאנישע אימפעריע צעפאלן, און אלע אראבישע לענדער זענען געווען אונטער אייראפעאישע הערשאפט.
די פראגע פון פאלעסטינע
דורכאויס די ערשטע וועלט קריג האבן די בריטישע צוגעזאגט פאר אראבישע פאלקס-פירער אז פאלעסטינע וועט ווערן אריינגערעכנט אין די שטחים וואס וועל איבערגיין צו די אראבער פאר זעלבסטשטענדיגקייט. די בריטישע האבן דערנאך צוגעזאגט פאלעסטינע פאר די פירער פון די ציונות באוועגונג. דער היסטאריע פון דעם אראבישן-ישראלישן געשלעג ליגט אין די קעגנזייטיגע צוזאגן, ווי אויך די אראבישע קעגנערשאפט צו א אידישע מדינה אין דעם ראיאן.
אראבישע באציאונגען מיט אידן
נאך די מיטל 1940'ער יארן האט דער צושטאנד זיך דראסטיש געטוישט, כמעט אלע אראבישע לענדער זענען ממש אויסגעליידיגט געווארן פון אידן איינס נאכן אנדערן, דער פאלנער אראבער האט א וויסטע שנאה צו די אידן, קיין אידן ווערט כמעט נישט געזען פאר זייערע אויגן. די נטורי קרתא זאגן אז דאס איז א דירעקטע רעזולטאט פון דער באוועגונג פון ציוניזם, און שפעטער די גרידונג פון דעם אידישן לאנד.
This article uses material from the Wikipedia ייִדיש article אראבער, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply. (view authors). דער אינהאַלט איז פֿאַראַן אונטער CC BY-SA 3.0 ווען נישט באוויזן אנדערש. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
#Wikipedia® is a registered trademark of the Wikimedia Foundation, Inc. Wiki (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wikimedia Foundation.
In other languages:
- אכינזית: Bansa Arab - Wiki Acèh
- אדיגית: Арапхэр - Wiki адыгабзэ
- אַפֿריקאַנס: Arabiere - Wiki Afrikaans
- גרמנית שוויצרית: Araber - Wiki Alemannisch
- אַראַגאניש: Arabes - Wiki Aragonés
- אַלט ענגליש: Arabas - Wiki Ænglisc
- אַראַביש: عرب - Wiki العربية
- אַראַמיש: ܥܡܐ ܥܪܒܝܐ - Wiki ܐܪܡܝܐ
- Egyptian Arabic: عرب - Wiki مصرى
- אסטורית: Pueblu árabe - Wiki Asturianu
- אווארית: ГӀарабал - Wiki авар
- אַזערביידזשאַניש: Ərəblər - Wiki Azərbaycanca
- South Azerbaijani: عربلر - Wiki تۆرکجه
- בשקירית: Ғәрәптәр - Wiki башҡортса
- באַלינעזיש: Wong Arab - Wiki Basa Bali
- בעלאַרוסיש: Арабы - Wiki беларуская
- Belarusian (Taraškievica orthography): Арабы - Wiki беларуская (тарашкевіца)
- בולגאַריש: Араби - Wiki български
- Banjar: Urang Arap - Wiki Banjar
- בענגאַליש: আরব জাতি - Wiki বাংলা
- טיבעטיש: ཨ་རབ་ཀྱི་མི་ - Wiki བོད་ཡིག
- ברעטאניש: Arabed - Wiki Brezhoneg
- באסניש: Arapi - Wiki Bosanski
- Russia Buriat: Арабууд - Wiki буряад
- קאַטאַלאניש: Àrabs - Wiki Català
- צ׳צ׳נית: Ӏаьрбий - Wiki нохчийн
- סעבואַניש: Arabo - Wiki Cebuano
- כורדית סוראנית: عەرەب - Wiki کوردی
- טשעכיש: Arabové - Wiki čeština
- צ׳ובאש: Арапсем - Wiki чӑвашла
- וועלשיש: Arabiaid - Wiki Cymraeg
- דעניש: Arabere - Wiki Dansk
- Dagbani: Laribu - Wiki Dagbanli
- דײַטש: Araber - Wiki Deutsch
- Zazaki: Erebi - Wiki Zazaki
- גריכיש: Άραβες - Wiki Ελληνικά
- ענגליש: Arabs - Wiki English
- עספּעראַנטא: Araboj - Wiki Esperanto
- שפּאַניש: Pueblo árabe - Wiki Español
- עסטיש: Araablased - Wiki Eesti
- באַסקיש: Arabiar - Wiki Euskara
- פּערסיש: مردم عرب - Wiki فارسی
- פֿיניש: Arabit - Wiki Suomi
- פֿאַראיש: Arábar - Wiki Føroyskt
- פֿראַנצויזיש: Arabes - Wiki Français
- מערב־פֿריזיש: Arabieren - Wiki Frysk
- איריש: Arabaigh - Wiki Gaeilge
- גאַלישיש: Árabes - Wiki Galego
- גורונטאלו: Arab - Wiki Bahasa Hulontalo
- Wayuu: Alijunakai tutkos - Wiki Wayuunaiki
- האַוסאַ: Larabawa - Wiki Hausa
- העברעאיש: ערבים - Wiki עברית
- הינדי: अरब लोग - Wiki हिन्दी
- קראאַטיש: Arapi - Wiki Hrvatski
- אונגעריש: Arabok - Wiki Magyar
- אַרמעניש: Արաբներ - Wiki հայերեն
- אינדאנעזיש: Orang Arab - Wiki Bahasa Indonesia
- אינגושית: Ӏарбий - Wiki гӀалгӀай
- איסלאַנדיש: Arabar - Wiki íslenska
- איטאַליעניש: Arabi - Wiki Italiano
- יאַפּאַניש: アラブ人 - Wiki 日本語
- גרוזיניש: არაბები - Wiki ქართული
- קבילה: Aɛraben - Wiki Taqbaylit
- קאַזאַכיש: Арабтар - Wiki қазақша
- קארעאיש: 아랍인 - Wiki 한국어
- קורדיש: Ereb - Wiki Kurdî
- קירגיזיש: Арабдар - Wiki кыргызча
- לאטייניש: Arabes - Wiki Latina
- לימבורגית: Arabiere - Wiki Limburgs
- ליגורית: Popolo arabo - Wiki Ligure
- ליטוויש: Arabai - Wiki Lietuvių
- לעטיש: Arābi - Wiki Latviešu
- מלגשית: Arabo (vahoaka) - Wiki Malagasy
- מיננגקבאו: Urang Arab - Wiki Minangkabau
- מאַקעדאניש: Арапи - Wiki македонски
- מאַלאַיאַלאַם: അറബി ജനത - Wiki മലയാളം
- מאנגאליש: Арабчууд - Wiki монгол
- מניפורית: ꯑꯥꯔꯕ - Wiki ꯃꯤꯇꯩ ꯂꯣꯟ
- מלאית: Arab - Wiki Bahasa Melayu
- מאַלטעזיש: Għarab - Wiki Malti
- בירמאַניש: အာရပ်များ - Wiki မြန်မာဘာသာ
- מאזאנדראני: عرب - Wiki مازِرونی
- האלענדיש: Arabieren - Wiki Nederlands
- נײַ־נארוועגיש: Arabarar - Wiki Norsk nynorsk
- נורווגית ספרותית: Arabere - Wiki Norsk bokmål
- נאוואחו: Ásáí dinéʼiʼ - Wiki Diné bizaad
- אקסיטאַניש: Arabs - Wiki Occitan
- אסעטיש: Араббаг адæм - Wiki ирон
- פנג׳אבי: ਅਰਬ ਲੋਕ - Wiki ਪੰਜਾਬੀ
- פּויליש: Arabowie - Wiki Polski
- Western Punjabi: عرب - Wiki پنجابی
- פּאַשטאָ: عربان - Wiki پښتو
- פּארטוגעזיש: Árabes - Wiki Português
- רומעניש: Arabi - Wiki Română
- רוסיש: Арабы - Wiki русский
- רוסיניש: Арабы - Wiki русиньскый
- סאחה: Араабтар - Wiki саха тыла
- סאַרדיש: Àrabos - Wiki Sardu
- סקאטס: Arabs - Wiki Scots
- סינדהי: عرب - Wiki سنڌي
- סערבא־קראאַטיש: Arapi - Wiki Srpskohrvatski / српскохрватски
- Simple English: Arab people - Wiki Simple English
- סלאוואַקיש: Arabi - Wiki Slovenčina
- סלאוועניש: Arabci - Wiki Slovenščina
- שאנאַ: Vaarabhu - Wiki ChiShona
- סאמאַליש: Carabta - Wiki Soomaaliga
- אַלבאַניש: Arabët - Wiki Shqip
- סערביש: Арапи - Wiki српски / srpski
- סונדנזית: Urang Arab - Wiki Sunda
- שוועדיש: Araber - Wiki Svenska
- סוואַהיליש: Waarabu - Wiki Kiswahili
- טאַמיל: அராபியர் - Wiki தமிழ்
- טג׳יקית: Арабҳо - Wiki тоҷикӣ
- תאית: อาหรับ - Wiki ไทย
- טאַגאַלאג: Mga Arabe - Wiki Tagalog
- טורקית: Araplar - Wiki Türkçe
- טאָטעריש: Гарәпләр - Wiki татарча / tatarça
- אויגורית: ئەرەبلەر - Wiki ئۇيغۇرچە / Uyghurche
- אוקראַאיניש: Араби - Wiki українська
- אורדו: عرب قوم - Wiki اردو
- אוזבעקיש: Arablar - Wiki Oʻzbekcha / ўзбекча
- וויעטנאַמעזיש: Người Ả Rập - Wiki Tiếng Việt
- ווראי: Arabo (katawhan) - Wiki Winaray
- וולוף: Araab - Wiki Wolof
- סינית וו: 阿拉伯人 - Wiki 吴语
- Mingrelian: არაბეფი - Wiki მარგალური
- יורובה: Àwọn Áràbù - Wiki Yorùbá
- Zeelandic: Araobieren - Wiki Zeêuws
- כינעזיש: 阿拉伯人 - Wiki 中文
- סינית מין נאן: A-la-pek-lâng - Wiki Bân-lâm-gú
- קנטונזית: 阿剌伯人 - Wiki 粵語