ორზა

სისტემატიკავიკინერობეფს

ორზა
ორზა
მენცარული კლასიფიკაცია
ომაფე: ჩანარეფი
კლასი: ართგურამეფი
ფანია: კაკალამეფი
ლათინური ჯოხო
Oryza
თხილუაშ სტატუსი
ორზა

ორზა
სურათეფი
ვიკიოწკარუეს

ITIS 41975
NCBI 4527

ორზა (ლათ. Oryza) — ართწანიანი ჩანარიშ გვარი კაკალამეფიშ ფანიაშე. ჩინებული რე დოხოლაფირო 20 გვარობა; უმენტაშო გოფაჩილი რე ტროპიკულ დო სუბტროპიკულ ქიანეფს. ორზაშ გვარს ორხველჷ ოთასალი ვარა კულტურული ორზა (Oryza sativa), ნამუთ ირთუ (კაკალიშ სიგჷრძაშ მეჯინათ) 2 გიმენგვარო: კუნტაკაკალამი (4 მმ-შახ) დო რჩქვანელობური (5-7 მმ-შე უმოსი).

ართწანიანი კულტურული ორზა 60-150 სმ სიმაღალაშ ჩანარი რე. კვიკვილი ოქოსალი რე, დუდელე ართპიორამი; გუმნაღელი — კაკალი, ჩვერჩვამი რე. ჩვერჩვგოწიმინდელი ორზაშ ქიმიური აკოდგინალუა რე (%-ობათ): წყარი — 14,0, ნოშქერწყარეფი (უმენტაშო ცაცლაბი) — 75,2, ცილი  — 7,7, ციმუ — 0,4, უჯდრედისი — 2,2, ტუტა — 0,5. ჩანარი მუშითმატვერუ, კანკალეშა გადაჯვარო მატვერუ რე; სიტიბაშ მოჸოროფე, -1 °C-ის ხომუ. ჯგირო ხარენს ბჟე დიხას, გუთმარზუ ჯიმუამს ხოლო. ორზა იბრელებუ თასით, ორგაშეთ. თასი ღვიღვონდუ 10-12,5 °C -ის. კულტურულ ჩანარეფს შქას ორზა აკა რე, ნამუთ მოჸუნა წყარით ფორილ დიხასინ (ედომუშამი ოვეგეტაციე პერიოდის), მუთ ობაღინუანს ჩანარიშ ფიზიოლოგიურ მოთხირს დიხაშ წყარიშ რეჟიმიშ დო ორდალ ნიბთიერობეფიშის. მუნაწის ეთმეჭოფჷნა მინდორშე წყარიშ გოტებაშ დო დიხაშ ესქირაფაშ უკული.

ორზაშ ოდაბადე რე ინდოჩინეთი. თაჸურეშე გიფაჩჷ ჩინეთშა, იაპონიაშა, წჷმი აზიაშა დო ირან-ერაყიშ ტერიტორიაშა. გოფაჩილი რე მორჩილი აზიას დო მოლენკავკაციას (ჯვეშითჯვეშშე მოჸუნა), ყაზახეთის, უკრაინას, კრასნოდარიშ დო სტავროპოლიშ აკანეფს, შორიშ ბჟაეიოლს დო შხვა, საქორთუოშა ორზა ირანშე მიშეღეს, გიფაჩჷ თუდოლენი ქართლიშ ოწყარალ აბანეფშა, იორიშ წყარპიჯეფს დო ალაზანიშ კვარჩხან კუნთხუს, აჭარას, გურიას დო სამარგალოს. 1900 წანეფშე ორზა ნათასა ჸვანეფიშ ფართობიქ ჭიეჭიეთ დეკუნტარჷ დო ასე ჩქინწკჷმა ვამოჸუნა. ორზა შანულამი ორეწუალე კულტურა რე. აზიაშ ქიანეფს (ჩინეთი, ინდოეთი, იაპონია) ორზა თარი ოჭკომალი პროდუქტი რე. ორზაშე ზადუნა მორძღე ღარღილს. ჭაშე აკეთენა ქუდეფს, კარაჩხეფს, ჭილოფის, ქარღადის დო შხვა.

ლიტერატურა

Tags:

🔥 Trending searches on Wiki მარგალური (Margaluri):

ტუტანხამონიპერუწოდორეთიLinuxაფრიკაესპერანტოინდოჩინეთიმოსკოვიბაჰაიზმიაზიატეხასისაჯიჯაო13 ღურთუთადუშანბეანატოლიალიეტუვავიკისარა უეინ კელისიჯეკ ბლექისესილია პეინ-გაპოშკინი1979ქორთუეფიივანე კრილოვიაკოპუროსქუა სუდანს (2023)ალექსეი ნავალნიმექსიკაგერმანიამაინიშ ფრანკფურტიოურდუმე-ოზუღე ძალეფიამერიკული დოლარიოავტორე ნებაანტარქტიდაერნესტო ჩე გევარასქესინიდერლანდეფიტომ ჰაიდელსტონიირაკლი ღარიბაშვილიფრიდრიხ ნიცშერუსული ნინასერბული ნინამოლასამარგალოჩხორო1405ჯაბა კანკავაჰამბურგიცელულოზანიდერლანდური ნინაკეიმადა-გრანდიდანიელ ბერნულილაშა ბექაურიჯუმაშხამაია სანდუკონორ მაკგრეგორივარლამ შალამოვივიეტნამიAppleდიოკლეტიანეკარდინალი რიშელიერენესანსიკახა კუჭავამასუმა რაიხირობერტ ლევანდოვსკიეთიკაკომპიუტერიელვის პრესლიმიქელანჯელო ბუონაროტიმალტა1944პლანშეტური კომპიუტერიკიფიჯეჰანაბადინიკოლა ტესლა🡆 More