შონე (შონ.
თინა იკენს კავკაციონიშ ქჷნდჷრიშ ობჟათე კართეფს დო წყარმალუეფიშ ინგირიშ დო ცხენიშწყარიშ ჟილენწელს. ისტორიულ შინეშა მიშმეშ თაშნეშე თ. გ. აფხაზეთიშ შონე (წყარმალუ კოდორიშ ჟლენი ნორთი), სამარგალოშ, ჟილენი რაჭაშ დო ლეჩხუმიშ მოხურგე რეგიონეფი.
3 000–5 000 მეტრაშ სიმაღალაშ კავკაციონიშ გვალეფით აკოხურგელი შონე კავკაციას არძაშე მაღალო დოხორელ რეგიონო იკოროცხუ. კავკაციაშ 10 უმაღალაში კონკა შონეს იდვალუაფუ. თინეფს შქას რე საქორთუოშ უმაღალაში კონკა შხარა (5 201 მ), თეთნულდი (4 974 მ), შოთა რუსთაველი (4 960 მ), უშბა (4 710 მ), აილამა (4 525 მ), ლალვერი, ლაცგა დო შხვა.
ორდოშიან ოშწანურეფს შონე კოლხეთიშ ომაფეშ აკმადგინალი ნორთი რდჷ, უკული - ეგრისიშ ომაფეშ. XI-XV ოშწანურეფს ართიან საქორთუოშ საერისთავო რდჷ. მუჟამსჷთ საქორთუოქ აკოცუ ომაგე-სამთავროეფონ, შონექ ხოლო მუსხირენ ნორთო გირთჷ: დუდიშულ, სადადეშქელიანო დო სადადიანო შონეთ.
ასე შონე ჟირ ნორთო ირთუ, ჟიმოლენი დო თუდოლენი შონეთ. თინეფს გჷთმორთჷნს მაღალი შონეშ ქჷნდჷრი ლატფარიშ ზეკარით.
თეხანიშ ადმინისტრაციულ-ტერიტორიული დორთუალათ ჟიმოლენი შონე მიშმურს სამარგალო-ჟიმოლენი შონეშ აკანიშ მესტიაშ რაიონშა, თუდოლენი შონე — რაჭა-ლეჩხუმიშ დო თუდოლენი შონეშ აკანიშ ლენტეხიშ რაიონშა. შონეშ მახორობაშ აბსოლუტური უმენტაშობა ქორთუ რე, კერზოთ თინეფიშ ეთნოგრაფიული ბუნა — შონეფი.
ოროდიან ოშწანურეფს შონე კოლხეთიშ ომაფეშ აკმადგინალი ნორთი რდჷ, უკული — ეგრისიშ ომაფეშ. XI—XV ოშწანურეფს შონე საქორთუოშ ფეოდალური სახენწჷფოშ ართ-ართი საერისთავო რდჷ. ართიან საქორთუოშ ომაფე-სამთავროეფო აკოცჷმაშ (XV ოშწანურა)უკული მუსხირენ ნორთო გირთჷ:
ქომოლკოჩიშ შონური ქუდი ნაბდიშე იკეთებუაფჷ. თინა ართნერო თხილანს ქოთ სინჩხეს დო ქოთ ჩხურუს. შონური ქუდი, მუჭოთ წესი, ტუტაშფერი რე. ჩა ქუდის ხვალე მემორგუალეფი გეთმირთვანა. ქუდი სადა რე დო თის აბრეშუმიშ სირმათ დო ბამბეშ ზონარით ჯვარი რე გჷმოხანტილი.
ჩანგი შონური მიოგამალი ინსტრუმენტი რე. თინა ძალამ ქოგჷშქაწყარმალონას გოფაჩილ მიოგამალ ინსტრუმენტის, გიშაკერძაფილო - შუმერულ არფას. ჩანგის ძუაშ 5 ვარდა 6 სიმი უღუ. თე მიოგამალი ინსტრუმენტით შონური ბირეფიშ აკომპანიმენტი მითმიგამუაფუ.
ადიშიშ ოთხდუდი, XI ოშწანურაშ ბოლოს კლარჯეთიშე ღალირი ჯვეში ქორთული ნინაშ დო ჭარუაშ უშანულამაში ძეგლი. თინა გინოჭარილი რე 897 წანას დო უჯვეშაში ქორთული თარიღიანი სახარება რე. ასომთავრული ტექსტი ორქოშფერი მელნით რე ჭარილი. ადიშიშ ოთხდუდი ასე მესტიას, შონეშ ისტორიულ-ეთნოგრაფიულ მუზეუმს რე თხილერი.
შონური ყორში 20-25 მეტრაშ სიმაღალეშ ჟირფერდაორთვალამი დგჷმილი რე. ყორშეფს წყარმალუშ ქუალეფით დო დიდი ქუალეფით აკმაგანდეს დო გალეშე გიშაკერძაფილი სიმანგარეშ ბათქაშით ლასირანდეს. შონური ყორშეფი უმენტაშო ხუთსართულიანი რე თუდოლენი სართულიშ კიდალეფი 1.50 მეტრა სისაქში რე, ჟიდონი სართულეფიშ 70-80 სანტიმეტრი. დგმილშა მინულა მაჟირა სართულშე შილებე ჯაშ მიოპონალი კიბეთ. ყორშიშ ბოლო სართულს ოლიმე ბაქანი დო ოთოფეეფი რე.
ლიფანალი ღურელეფიშ შურეგიშ გაშინალი დღახუ რე, ნამუთ მუსხირენ დღას იგჷნძორებუ. ლიფანალიშ შილას ხაზეიკა ნაკურთხი წყარით დო ტუტაშ ელასუათ „საღაფლას“ ზადუნს დო ღურელეფიშ შურეფიშ გურიშ მაგებელო შხვადოშხვა საგანეფს კითით ლექინ ფიგურეფს გჷმოხანტუნს.
შონეფი დო ბჟეიოლი საქორთუოშ გვალაშ მახორუეფი უჯვეშაში ბორჯიშე ომაჯინეთ გილეშეს გვალაშა. თირს დო ჸინს გილაულარო თინეფი სპეციალურ აკოანჯარაფას თხილამურს დო წრიაპის გჷმირინუანდეს. თხილამურეფი თხირიშ ნოველეფიშე იკეთებუაფუდჷ, წრიაპეფი ლითონიშე.
ლემი დუდიშული შონეშ შილას ჯოხოდჷ (შონურო ზიტყვა რე დო მარგალურო „ნჯილოს“ შანენს), ლემი შონეშ უგეურჯგინებუობაშ გჷმოხანტუალა რე. შილა მეშილე-მენჯილეშ დორხველობას რდჷ დო არძა ლჷმას წჷმი უნჯღვერდჷ მალიმორეფს.
(რუსული)
This article uses material from the Wikipedia მარგალური (Margaluri) article შონე, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). დინორე მიწორინაფილი რე გეჸვენჯი ლიცენზიათ (დო შხვა ვა რე მეწურაფილი-და): CC BY-SA 4.0. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki მარგალური (Margaluri) (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.