X Quang Ngực

X quang ngực là phương pháp chẩn đoán hình ảnh dùng để đánh giá tình trạng của ngực, các thành phần của nó và các cấu trúc lân cận.

X quang ngực là phim được chụp nhiều nhất trong y khoa. 

X quang ngực
Phương pháp can thiệp
X Quang Ngực
X quang ngực sau (PA) bình thường. Dx và Sin lần lượt là viết tắt của "phải" và "trái".
ICD-9-CM87.3-87.4
MeSHD013902
MedlinePlus003804

Giống như những phương pháp chụp X quang khác, X quang ngực dùng  tia phóng xạ tạo thành tia X từ đó chụp được hình ảnh ngực. Liều phóng xạ trung bình cho người lớn là khoảng 0.02 mSv (2 mrem) cho một phim ngực thẳng (PA hay posterior-anterior) và 0.08 mSv (8 mrem) cho phim chụp nghiên (LL hay latero-lateral). 

Chỉ định X Quang Ngực

X Quang Ngực 
Phim X quang cho thấy một vùng hình nêm rất rõ trong trường phổi trái đặc trưng cho viêm phổi thùy cấp tính.

Các bệnh lý thường gặp trên phim X quang ngực:

Có thể đọc các vùng phim X quang ngực theo thứ tự chữ cái đầu tên tiếng Anh của chúng:

  • Airways - Đường thở, bao gồm cả đậm rốn phổi
  • Breast shadows - bóng vú
  • Bones - xương, ví dụ gãy xương sườn và tổn thương hủy xương 
  • Cardiac silhouette - bóng tim, xác định tim to
  • Costophrenic angles - góc sườn hoành, bao gồm tràn dịch màng phổi
  • Diaphragm - cơ hoành,ví dụ: dấu hiệu khí tự do (liềm hơi) cho thấy có thủng tạng rỗng trong ổ bụng
  • Edges - đỉnh phổi, ví dụ: xơ hóa đỉnh phổi, tràn khí màng phổi, dày mảng phổi, mảng xơ màng phổi 
  • Extrathoracic tissues - mô ngoài thành ngực
  • Fields  - trường phổi(nhu mô phổi),tìm dấu hiệu của tràn dịch phế nang.
  • Failure, e.g. bệnh lý phế nang tăng sinh mạch có hoặc không có tràn dịch màng phổi

Hướng chụp X Quang Ngực

X Quang Ngực 
Tư thế chụp X quang ngực thẳng
X Quang Ngực 
Phim X quang ngực nghiêng bình thường

Mốc giải phẫu X Quang Ngực

X Quang Ngực 
Phim X quang ngực thẳng đánh dấu các cung xương sườn và một số mốc khác.
X Quang Ngực 
Cấu trúc của trung thất trong phim X quang ngực thẳng.

Bình thường cơ hoành thường nằm giữa cung trước xương sườn 5 đến 7 tại đường giữa đườn, và cung sau xương sườn 7 đến 10. Trường hợp quan sát được nhiều xương sườn có thể xuất hiện trong tăng thông khí ở bệnh phổi tắc nghẽn hoặc hít vào quá mức. Giảm thông khí có thể xảy ra ở bệnh phổi hạn chế, tràn dịch màng phổi hoặc xẹp phổi. Tăng thông khí có thể gây các dấu hiệu như bệnh phổi kẽ. Tăng kích thước của động mạch phổi xuống phải có thể phản ánh giản tiếp tình trạng tăng áp động mạch phổi, với tăng trên 16mm ở nam và trên 15mm ở nữ.

Tia phù hợp với phim có thể được xác định bằng nhìn mờ cột sống và ranh giới phổi sau tim. Cơ hoành phải thường cao hơn trái do gan. Khe ngang đôi khi có thể quan sát thấy dưới dạng một đường nằm ngang ngang mức xương sườn 5 - 6. Thay đổi góc carina có thể nghi ngờ có khối u hoặc bệnh lý ở trung thất giữa hoặc phì đại nhĩ trái. Góc bình thường của carina là 60 độ. Đánh giá đường cạnh khí quản phải giúp nhận biết các bệnh lý ở trung thất sau, đặc biệt là cột sống và các mô mềm cạnh cột sống; kích thước của nó thường nhỏ hơn hoặc bằng 3mm. Đường cạnh khí quảntrái thay đổi hơn, thường quan sát được ở khoảng 25% bệnh nhân.

Xác định vị trí tổn thương hoặc nhiễm trùng có thể khá khó khăn trong phim x quang ngực nhưng có thể dựa vào dấu hiệu bóng mờ và dấu hiệu che lấp rốn phổi. Nếu mờ  một bên cơ hoành thì có thể tổn thương liên quan đến thùy dưới. Nếu bờ phải tim mờ, có thể có bệnh lý ở thùy giữa hoặc biến dạng ngực lõm lòng thuyền. Nếu mờ bờ trái tim thì có thể có bệnh lý ở thùy lưỡi.

Các bất thường X Quang Ngực

Nốt

Các nốt cản quang ở phổi thường bị gây ra bởi:

Các yếu tố giúp hỗ trợ chẩn đoán:

  • Tốc độ phát triển:
  • Thời gian nhân đôi nhỏ hơn 1 tháng: sarcoma/nhiễm trùng/nhồi máu/bệnh lý mạch máu
  • Thời gian nhân đôi từ 6 đến 18 tháng: u lành tính/u hạt ác tính
  • Thời gian nhân đôi nhỏ hơn 24 tháng: nốt lành tính
  • Calci hóa
  • Bờ
  • Trơn
  • Chia thùy
  • Có nhân sáng
  • Hình dạng
  • Vị trí

Trường hợp nhiều nốt:

Hang

Hang là cấu trúc có thành bao quanh. Chẩn đoán cần chú ý:

  • Độ dày của thành
  • Viền của thành
  • Thay đổi xung quanh phổi

Nguyên nhân:

Bất thường màng phổi

Tràn dịch màng phổi là tình trạng có dịch xuất hiện trong khoang giữa thành ngực và phổi. Cần ít nhất 75ml dịch để làm mờ góc sườn hoành ở phim chụp nghiêng, và 200ml trên phim chụp thẳng.  Tràn dịch màng phổi thường thấy hình có hình thấu kính trên phim ngực thẳng nhưng với tràn dịch khu trú có thể tạo thành hình thoi (dịch tạo thành góc nhọn với thành ngực).

Dày màng phổi cũng có thể gây ra tù góc sườn hoành nhưng có thể phân biệt với dịch màng phổi bằng tính chất chúng tiến triển theo đường thẳng đứng và bám vào các xương sườn.

Giả bệnh lý X Quang Ngực

Các dấu hiệu giả bệnh lý là các cấu trúc giải phẫu bình thường hoặc biến thể lành tính có thể gây nhầm lẫn là bệnh lý hoặc bất thường.

Tham khảo

Liên kết ngoài

Tags:

Chỉ định X Quang NgựcHướng chụp X Quang NgựcMốc giải phẫu X Quang NgựcCác bất thường X Quang NgựcGiả bệnh lý X Quang NgựcGallery X Quang NgựcX Quang Ngực

🔥 Trending searches on Wiki Tiếng Việt:

Mười hai vị thần trên đỉnh OlympusSécVõ Trần ChíTrái ĐấtThích Quảng ĐứcTrương Tấn SangTrần Thanh MẫnKim Ji-won (diễn viên)Kung Fu Panda 4Trần Quyết ChiếnPhạm Bình MinhĐồng (đơn vị tiền tệ)Nhà Lê sơTriệu Lộ TưChu Văn AnDương Văn MinhThái BìnhCác ngày lễ ở Việt NamANgô Thị MậnĐại học Quốc gia Hà NộiCristiano RonaldoTrường ChinhQuy luật lượng - chấtBiểu tình Thái Bình 1997Chiến tranh biên giới Việt Nam – CampuchiaTô HoàiQuần thể danh thắng Tràng AnTranh Đông HồMỹ ĐứcCố đô HuếĐịch Nhân KiệtDoraemonElizabeth IIChâu ÂuTruyện KiềuMặt trận Tổ quốc Việt NamNguyễn Xuân ThắngNguyễn Hòa BìnhXuân DiệuNgân hàng Nhà nước Việt NamCôn ĐảoCông thức 1Đen (rapper)Võ Thị Ánh XuânMặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt NamNhà Tiền LêLăng Chủ tịch Hồ Chí MinhThủ dâmTín ngưỡng thờ Mẫu Việt NamĐà NẵngĐài LoanHoàng tử béQuy NhơnĐông Nam ÁThiếu nữ bên hoa huệViệt Anh (nghệ sĩ)Hạ LongGiải vô địch bóng đá thế giới 2026Cửa khẩu Mộc BàiĐinh La ThăngTrần Quốc VượngIsaac NewtonTố HữuCác vị trí trong bóng đáPhạm Văn ĐồngTổng cục Tình báo, Quân đội nhân dân Việt NamMã QRQuang TrungTô Vĩnh DiệnĐế quốc AchaemenesYouTubeĐồng ThápNghệ AnXVideosKhổng TửThám tử lừng danh ConanVõ Chí Công🡆 More