Tiếng Sikkim

Tiếng Sikkim, cũng được gọi là Tạng Sikkim, Bhutia, Drenjongké (chữ Tạng: འབྲས་ལྗོངས་སྐད་; Wylie: 'bras ljongs skad ngôn ngữ thung lũng lúa), Dranjoke, Denjongka, Denzongpeke, và Denzongke, là một ngôn ngữ Tạng.

Nó được nói bởi người Sikkim tại Sikkim, đông bắc Nepal, và vùng biên giới Bhutan. Người Sikkim gọi ngôn ngữ của họ là Drendzongké và quê hương của họ là Drendzong (chữ Tạng: འབྲས་ལྗོངས་; Wylie: 'bras-ljongs; "Thung lũng lúa").

Tiếng Sikkim
Drenjong
Lhokä
Khu vựcSikkim, Nepal, Bhutan
Tổng số người nói70.000
Dân tộcNgười Sikkim
Phân loạiHán-Tạng
  • Tibeto-Kanauri ?
Hệ chữ viếtBảng chữ cái Tạng
Địa vị chính thức
Ngôn ngữ chính thức tại
Sikkim
Mã ngôn ngữ
ISO 639-3sip
Glottologsikk1242
Bài viết này có chứa ký tự ngữ âm IPA. Nếu không thích hợp hỗ trợ dựng hình, bạn có thể sẽ nhìn thấy dấu chấm hỏi, hộp, hoặc ký hiệu khác thay vì kí tự Unicode. Để biết hướng dẫn giới thiệu về các ký hiệu IPA, xem Trợ giúp:IPA.

Chữ viết Tiếng Sikkim

Tiếng Sikkim được viết bằng bảng chữ cái Tạng mà nó "thừa hưởng" từ tiếng Tạng cổ điển. Tuy vậy, âm vị và từ vựng tiếng Sikkim khác biệt đáng kể với của tiếng Tạng cổ điển. SIL International mô tả hệ thống chữ viết này là "phong cách Bồ-đề". Cũng theo SIL, 68% người Sikkim Bhutia biết đọc bảng chữ cái Tạng (2001).

Quan hệ với các ngôn ngữ khác Tiếng Sikkim

Người nói tiếng Sikkim có thể hiểu phần nào tiếng Dzongkha, do sự tương đồng từ vựng đến 65% giữa hai ngôn ngữ. Nếu so sánh, tiếng Tạng chuẩn chỉ tương đồng 42% về từ vựng. Tiếng Sikkim cũng được ảnh hưởng ở một mức độ nào đó bởi tiếng Yolmo và tiếng Tamang lân cận.

Do sự tiếp xúc thường xuyên với tiếng Nepaltiếng Tạng, nhiều người nói tiếng Sikkim cũng nói những ngôn ngữ kia.

Âm vị Tiếng Sikkim

Phụ âm

Bên dưới là bảng phụ âm tiếng, theo Yliniemi (2005) và van Driem (1992).

Môi Răng/
Chân răng
Quặt lưỡi Chân răng-vòm/
Vòm
Ngạc mềm Thanh hầu
Mũi vô thanh ན /n/ ŋ̥ ང /ng/
hữu thanh m མ /m/ n ན /n/ n~ŋ ཉ /ny/ ŋ ང /ng/
Tắc vô thanh
không bật hơi
p པ /p/ t ཏ /t/ ʈ ཏྲ /tr/ k ཀ /k/ ʔ འ /ʔ/
vô thanh
bật hơi
ཕ /ph/ ཐ /th/ ʈʰ ཐྲ /thr/ ཁ /kh/
hữu thanh b བ /b/ d ད /d/ ɖ དྲ /dr/ ɡ ག /g/
bán hữu thanh p̀ʱ བ /p'/ t̀ʱ ད /t'/ ʈ̀ʱ དྲ /tr'/ k̀ʱ ག /k'/
Tắc sát vô thanh
không bật hơi
ts ཙ /ts/ ཅ /c/
vô thanh
bật hơi
tsʰ ཚ /tsh/ tɕʰ ཆ /ch/
hữu thanh dz ཛ /dz/ ཇ /j/
bán hữu thanh tɕ̀ʱ ཇ /c'/
Xát vô thanh s ས /s/ ɕ ཤ /sh/ h ཧ /h/
hữu thanh z ཟ /z/ ʑ ཞ /zh/
Nước vô thanh ལ /l/ ར /r/
hữu thanh l ལ /l/ r~ɹ~ɾ ར /r/
Tiếp cận w ཝ /w/ j ཡ /y/ w ཝ /w/

Những phụ âm bán hữu thanh là hậu thân của những phụ âm hữu thanh trong tiếng Tạng cổ điển. Âm vị Tiếng Sikkim /ny/ trong tiếng Tạng cổ trở thành tha âm /n/ và /ng/.

Nguyên âm

Bên dưới là bảng nguyên âm tiếng Sikkim, đa phần theo Yliniemi (2005).

Trước Giữa Sau
không làm tròn làm tròn không làm tròn làm tròn
Đóng i  ི /i/ y  ུ /u/ u  ུ /u/
Vừa e  ེ /e/ ø  ོ /o/ o  ོ /o/
Mở ɛ  ེ /e/ ɐ /a/

Xem thêm

  • Người Bhutia
  • Người Lepcha
  • Người Lepcha
  • Lịch sử Sikkim

Chú thích

Tags:

Chữ viết Tiếng SikkimQuan hệ với các ngôn ngữ khác Tiếng SikkimÂm vị Tiếng SikkimTiếng SikkimChuyển tự WylieChữ TạngNepalNhóm ngôn ngữ TạngOryza sativaSikkim

🔥 Trending searches on Wiki Tiếng Việt:

H'MôngChâu MỹĐài LoanSinh sản vô tínhHứa Quang HánLGBTHiệp định Genève 1954Nguyễn Chí ThanhVạn Lý Trường ThànhHọ người Việt NamBình ThuậnRunning Man (chương trình truyền hình)LàoPhilippinesMinh Thành TổUzbekistanTrương Mỹ HoaKazakhstanỦy ban Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt NamViệt MinhVương quốc Liên hiệp Anh và Bắc IrelandTia hồng ngoạiNinh ThuậnHoài LinhThiếu nữ bên hoa huệBảo Anh (ca sĩ)Danh sách quốc gia và vùng lãnh thổ châu ÁNgười ViệtVũ Thanh ChươngSự kiện 30 tháng 4 năm 1975Châu ÂuTrần Quý ThanhBorussia DortmundOne PieceXVideosDinitơ monoxideSự kiện Tết Mậu ThânHệ Mặt TrờiQuân đội nhân dân Việt NamTây NguyênChủ nghĩa xã hộiNgười Hoa (Việt Nam)Lịch sử Việt NamHợp sốTF EntertainmentGiải vô địch bóng đá châu ÂuNgân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt NamCầu Châu ĐốcHạ LongQuốc hội Việt NamMã MorseNhà HánĐoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí MinhSự kiện Thiên An MônNguyên tố hóa họcDanh sách Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân trong Chiến dịch Điện Biên PhủCục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậuChiến tranh Nguyên Mông – Đại ViệtNguyễn Văn LinhTrương Gia BìnhLý Nhã KỳLâm ĐồngCách mạng Công nghiệp lần thứ tưDanh sách Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dânChữ HánVõ Văn ThưởngChiến tranh biên giới Việt Nam – CampuchiaVincent van GoghBóng đáNgân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt NamTưởng Giới ThạchTrường ChinhAlcoholVụ án Hồ Duy HảiChân Hoàn truyệnMặt TrờiThegioididong.comPhạm Nhật Vượng🡆 More