Việt Nam Tiếng Thổ

Làng Lỡ

Phụ âm

Hệ thống phụ âm trong phương ngôn Làng Lỡ, theo Michel Ferlus:

Phụ âm đầu trong tiếng Cuối Làng Lỡ

		Đôi môi	Môi răng	Âm chân răng	Quặt lưỡi	Vòm	Ngạc mềm	Thanh hầu
Mũi		[m]		[n]		[ɲ]	[ŋ]
Tắc	tenuis	[p]		[t]	[ʈ]	[c]	[k]	[ʔ]
	thanh hầu hoá	[ɓ]		[ɗ]		[ˀɟ]
	bật hơi			[tʰ]			[kʰ]
Xát	vô thanh	[f]		[s]	[ʂ]			[h]
	hữu thanh	[β]	[v]	[ð]			[ɣ]
	thanh hầu hoá			[ˀð]
Tiếp cận				[l]	[ɽ ~ ʐ]	[j]

• [ʈ] xuất hiện trong từ mượn tiếng Việt có âm /ʈ/ (viết là [tr] trong tiếng Việt)
• [β ð ɣ ˀð] vay mượn từ một dạng tiếng Việt từng tồn tại mấy thế kỷ trước.

Nguyên âm

Nguyên âm đơn Cuối Làng Lỡ

	Trước	Giữa	Sau
Đóng	[i]	[ɨ]	[u]
Nửa đóng/ Vừa	[e]	[ə]	[o]
Nửa mở/ Mở	[ɛ]	[ʌ̆] [ă] [a]	[ɔ]

Thanh điệu

Phương ngôn Làng Lỡ có tám thanh. Thanh 1-6 xuất hiện trong âm tiết kết thúc bằng âm vang: âm tiết kết thúc bằng nguyên âm, bán nguyên âm và âm mũi. Thanh 7-8 xuất hiện trong âm tiết kết thúc bằng âm tắc (-p -t -c -k). Hệ thống này tương tự với hệ thống thanh điệu tiếng Việt.

Dữ liệu lấy từ những đoạn ghi âm tiếng Cuối Chăm, Mon-Khmer Etymological Dictionary (Từ điển Từ nguyên Môn-Khmer) và Ferlus (2015).

Cách ký âm dưới đây có thể lệch ký âm IPA bên trên một chút. "-" là mục từ chưa tìm ra trong các nguồn. Từ vựng Việt Nam Tiếng Thổ ba ngôn ngữ không nhất thiết đồng nguyên (cùng gốc). Nhiều từ trong phương ngôn Làng Lỡ mượn từ/ảnh hưởng bởi tiếng Việt.

Số đếm

Danh từ

Động từ

Tính từ

Khác

• Người Thổ

• Ferlus, Michel (2015). Hypercorrections in the Thổ dialect of Làng Lỡ (Nghệ An, Vietnam): an example of pitfalls for comparative linguistics (Ph.D.) (bằng tiếng Anh).
• Nguyễn Hữu Hoành và Nguyễn Văn Lợi (2019). Tones in the Cuoi Language of Tan Ki District in Nghe An Province, Vietnam [Thanh điệu của tiếng Cuối huyện Tân Kì tỉnh Nghệ An] [1]. The Journal of the Southeast Asian Linguistics Society 12.1:lvii-lxvi.