Samuel Eilenberg

Samuel Eilenberg (sinh ngày 30 tháng 9 năm 1913 – mất ngày 30 tháng 1 năm 1998) là một nhà toán học người Mỹ gốc Ba Lan, người đồng sáng lập Lý thuyết phạm trù với Saunders Mac Lane.

Samuel Eilenberg
Samuel Eilenberg
Samuel Eilenberg (1970)
Sinh(1913-09-30)30 tháng 9, 1913
Warsaw, Ba Lan, Đế quốc Nga
Mất30 tháng 1, 1998(1998-01-30) (84 tuổi)
Thành phố New York, Hoa Kỳ
Quốc tịchPolish, American
Tư cách công dânMỹ
Trường lớpĐại học Warszawa
Nổi tiếng vìTiên đề Eienberg–Steenrod
Trục xoay Eilenberg
Giải thưởngGiải Wolf về Toán học (1986)
Giải Leroy P. Steele (1987)
Sự nghiệp khoa học
NgànhNhà toán học
Nơi công tácTrường Cao đẳng Columbia
Người hướng dẫn luận án tiến sĩKazimierz Kuratowski
Karol Borsuk
Các nghiên cứu sinh nổi tiếngJonathan Beck
David Buchsbaum
Martin Golumbic
Daniel Kan
William Lawvere
Ramaiyengar Sridharan
Myles Tierney

Tiểu sử Samuel Eilenberg

Samuel Eilenberg được sinh ra ở Warsaw, Vương quốc Ba Lan sống cùng gia đình người Do Thái và mất tại thành phố New York, Hoa Kỳ, nơi ông đã dành phần lớn sự nghiệp của mình làm giáo sư tại Đại học Columbia.

Ông đã lấy được bằng tiến sĩ tại Đại học Warszawa vào năm 1936. Cố vấn luận án của ông là Karol Borsuk. Ông chỉ quan tâm về tô pô đại số. Ông nghiên cứu tiên đề của Thuyết tương đồng với Norman Steenrod (người đặt tên cho các Hệ tiên đề Eilenberg-Steenrod), và đại số đồng điều với Saunders Mac Lane. Trong giai đoạn này, Eilenberg và Mac Lane đã tạo ra Lý thuyết phạm trù.

Eilenberg là thành viên của Bourbaki cùng với Henri Cartan, đồng tác giả cuốn sách Homological Algebra năm 1956.

Sau đó, đa phần ông nghiên cứu về Lý thuyết phạm trù thuần túy, là một trong những người sáng lập của lĩnh vực này. Trục xoay Eilenberg (hoặc telescope) là một nghiên cứu áp dụng telescoping cancellation cho môđun xạ ảnh.

Eilenberg góp phần vào lý thuyết về người máy và lý thuyết người máy đại số. Đặc biệt, ông giới thiệu một mô hình tính toán gọi là Cỗ máy X và một thuật toán phân tách nguyên tố mới cho các máy trạng thái hữu hạn trong tĩnh mạch của Thuyết Krohn-Rhodes.

Eilenberg cũng là một nhà sưu tập nổi tiếng về văn hóa Châu Á. Bộ sưu tập của ông chủ yếu bao gồm các tác phẩm điêu khắc nhỏ và các hiện vật khác từ Ấn Độ, Indonesia, Nepal, Thái Lan, Campuchia, Sri Lanka và Trung Á. Năm 1991-1992, Viện bảo tàng Mỹ thuật Metropolitan ở New York đã tổ chức một cuộc triển lãm từ hơn 400 mặt hàng mà Eilenberg đã tặng cho bảo tàng, mang tên là The Lotus Transcendent: "Nghệ thuật Ấn Độ và Đông Nam Á từ Bộ sưu tập của Samuel Eilenberg ".

Xuất bản Samuel Eilenberg

  • Samuel Eilenberg (1974), Automata, Languages and Machines, Volume A. ISBN 0-12-234001-9.
  • Samuel Eilenberg (1976), Automata, Languages and Machines, Volume B. ISBN 0-12-234002-7.
  • Samuel Eilenberg & Tudor Ganea (1957), On the Lusternik-Schnirelmann category of abstract groups, Annals of Mathematics, 2nd Ser., 65, no. 3, 517 – 518. MR0085510
  • Eilenberg, Samuel; Mac Lane, Saunders (1945). “Relations between homology and homotopy groups of spaces”. Annals of Mathematics. 46: 480–509. doi:10.2307/1969165.
  • Eilenberg, Samuel; Mac Lane, Saunders (1950). “Relations between homology and homotopy groups of spaces. II”. Annals of Mathematics. 51: 514–533. doi:10.2307/1969365.
  • Eilenberg, Samuel; Moore, John C. (1962), “Limits and spectral sequences”, Topology, 1 (1): 1–23, doi:10.1016/0040-9383(62)90093-9, ISSN 0040-9383
  • Eilenberg, Samuel; Niven, Ivan (1944). “The "fundamental theorem of algebra" for quaternions”. Bull. Amer. Math. Soc. 50 (4): 246–248. doi:10.1090/s0002-9904-1944-08125-1. MR 0009588.
  • Eilenberg, Samuel; Steenrod, Norman E. (1945). “Axiomatic approach to homology theory”. Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 31 (4): 117–120. doi:10.1073/pnas.31.4.117. PMC 1078770. PMID 16578143.
  • Samuel Eilenberg & Norman E. Steenrod (1952), Foundations of algebraic topology, Princeton University Press, Princeton, New Jersey. xv+328 pp.

Xem thêm

  • Stefan Banach
  • Stanislaw Ulam
  • Giả thuyết Eilenberg–Ganea
  • Định lý Eilenberg–Ganea
  • Không gian Eilenberg–MacLane
  • Định lý điểm cố định Eilenberg–Montgomery
  • Trình tự phổ Eilenberg–Moore

Chú thích

Liên kết ngoài

Tags:

Tiểu sử Samuel EilenbergXuất bản Samuel EilenbergSamuel EilenbergLý thuyết phạm trùSaunders Mac Lane

🔥 Trending searches on Wiki Tiếng Việt:

ZaloThám tử lừng danh ConanNgaNThành phố Hồ Chí MinhXã hộiTháp EiffelFormaldehydeChữ HánPhù NamHồ Xuân HươngChâu PhiLưu Bá ÔnBóng đá tại Thế vận hội Mùa hè 2024 – Vòng loại NamTập đoàn VingroupĐinh Tiến DũngDragon Ball – 7 viên ngọc rồngMưa sao băngMikami YuaLưu huỳnh dioxideTrùng KhánhTrấn ThànhĐại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí MinhLucas VázquezGiải vô địch bóng đá thế giớiNúi lửaSécLý Thái TổĐài Truyền hình Kỹ thuật số VTCKinh Dương vươngNguyễn Cao KỳBiểu tình Thái Bình 1997Hồi giáoDế Mèn phiêu lưu kýHệ sinh tháiĐường Thái TôngSơn Tùng M-TPNgô QuyềnLiên bang Đông DươngNgũ hànhVô tậnVũ trụUEFA Champions LeagueCách mạng Công nghiệpThánh GióngGoogleNguyễn Minh Châu (nhà văn)Hùng VươngHà NộiVụ đắm tàu RMS Titanic12BETChiến tranh Đông DươngNữ hoàng nước mắtKhởi nghĩa Hai Bà TrưngChiến tranh biên giới Việt–Trung 1979Danh sách tập phim Thám tử lừng danh Conan (2016 – nay)Vườn quốc gia Phong Nha – Kẻ BàngĐộ MixiTrò chơi điện tửTwitterGiải bóng đá vô địch quốc gia ĐứcLê Minh KhuêLạng SơnĐại ViệtSingaporeVĩnh PhúcNguyễn BínhGia KhánhBầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2024Tân CươngDanh sách Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dânGia đình Hồ Chí MinhTrần Đăng Khoa (nhà thơ)Cúp EFLLão HạcThời bao cấpCha Eun-wooThích Nhất HạnhHạt nhân nguyên tử🡆 More