Odessa
Odessa (còn gọi là Odesa; tiếng Ukraina: Оде́са ; tiếng Nga: Оде́сса ; tiếng Yid: אַדעס) là thành phố đông dân thứ ba Ukraina và là một trung tâm du lịch, thương mại và vận tải lớn nằm trên bờ tây bắc biển Đen.
Đây là thủ phủ oblast Odessa. Odessa có khi được mệnh danh là "hòn ngọc biển Đen", "Nam Đô" (dưới thời Đế quốc Nga và Liên Xô), và "Nam Palmyra". Trước khi lọt vào tay Sa hoàng, từng có một khu người Hy Lạp nơi đây (người Hy Lạp cũng sống rải rác khắp bờ bắc biển Đen). Rồi đến người Tatar, theo chân Hacı I Giray - Hãn của Krym, đến định cư nơi này năm 1440, đặt cho nó cái tên "Hacıbey". Sau một thời nằm dưới Đại công quốc Lietuva, Hacibey rơi vào tay người Ottoman từ 1529 cho tới khi đế quốc Ottoman bị đánh bại trong chiến tranh Nga-Thổ Nhĩ Kỳ năm 1792.
| Odessa Одесса(tiếng Nga) Одеса(tiếng Ukraina) | |
|---|---|
 Theo ngược chiều kim đồng hồ: Đài tưởng niệm Duc de Richelieu, hải đăng Vorontsov, vườn thành phố, Nhà hát Opera và Ballet Odessa, bậc thềm Potemkin, Square de Richelieu | |
 Hiệu kỳ  Huy hiệu  Biểu trưng | |
 | |
  Odessa | |
| Quốc gia |  Ukraina |
| Oblast |  Odessa Oblast |
| Lập cảng | 2 tháng 9, 1794 |
| Đặt tên theo | Odessos |
| Diện tích | |
| • Tổng cộng | 236,9 km2 (91,5 mi2) |
| Độ cao | 40 m (130 ft) |
| Độ cao cực đại | 65 m (213 ft) |
| Độ cao cực tiểu | −4,2 m (−138 ft) |
| Dân số (2015) | |
| • Tổng cộng | 1.016.515 |
| • Mật độ | 4,300/km2 (11,000/mi2) |
| Tên cư dân | tiếng Anh: Odessite tiếng Ukraina: одесит, одеситка tiếng Nga: одессит, одесситка |
| Múi giờ | EET (UTC+2) |
| • Mùa hè (DST) | EEST (UTC+3) |
| Postal code | 65000–65480 |
| Mã điện thoại | +380 48 |
| Thành phố kết nghĩa | Alexandria, Baltimore, Łódź, Split, Yerevan, Yokohama, Varna, Haifa, Klaipėda, Rosh HaAyin, Van, Heraklion, Regensburg, Genova, Gdańsk, Marseille, Minsk, Valencia, Husi, Constanța, Chișinău, Vancouver, Liverpool, Valparaíso, Oulu, Jeddah, Brest, Thành phố Đô thị của Genoa, Larnaca Municipality, Nicosia Municipality, Szeged, Viên, Warszawa, Tbilisi, Tallinn, Thanh Đảo, Piraeus, Ninh Ba, Marrakech, Kolkata, Istanbul, Pärnu, Sankt-Peterburg |
| Trang web | www.omr.gov.ua/en/ |
Năm 1794, thành phố Odessa được lập nên theo chỉ thị của Ekaterina Đại đế, nữ hoàng Nga. Từ năm 1819 đến 1858, Odessa là một hải cảng tự do. Vào thời Liên Xô, đây là một cảng thương mại kiêm căn cứ hải quân quan trọng.
Hồi thế kỷ XIX, Odessa là thành phố lớn thứ 4 Đế quốc Nga, sau Moskva, Sankt-Peterburg và Warszawa. Kiến trúc lịch sử nơi đây mang đậm nét Địa Trung Hải hơn nét Nga, do chịu ảnh hưởng nặng phong cách Pháp, Ý. Một số tòa nhà là sự pha trộn đa phong cách, gồm Art Nouveau, Phục hưng và Cổ điển.
Địa lý Odessa
Khí hậu
Odessa có khí hậu lục địa ẩm (phân loại khí hậu Köppen Dfa), giáp với khí hậu bán khô hạn và cận nhiệt đới ẩm.
| Dữ liệu khí hậu của Odessa | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tháng | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Năm |
| Cao kỉ lục °C (°F) | 15.1 | 19.2 | 24.1 | 29.4 | 33.3 | 37.2 | 39.3 | 38.0 | 35.4 | 30.5 | 26.0 | 16.9 | 39,3 |
| Trung bình cao °C (°F) | 2.3 | 3.4 | 7.7 | 13.6 | 20.3 | 25.1 | 27.9 | 27.7 | 21.8 | 15.3 | 9.1 | 4.2 | 14,9 |
| Trung bình ngày, °C (°F) | −0.4 | 0.4 | 4.3 | 10.0 | 16.2 | 20.8 | 23.4 | 23.1 | 17.8 | 12.0 | 6.3 | 1.5 | 11,3 |
| Trung bình thấp, °C (°F) | −2.7 | −2.1 | 1.6 | 6.9 | 12.6 | 16.9 | 19.1 | 18.5 | 14.0 | 8.9 | 3.9 | −0.8 | 8,1 |
| Thấp kỉ lục, °C (°F) | −26.2 | −28 | −16 | −5.9 | 0.3 | 5.2 | 7.5 | 7.9 | −0.8 | −13.3 | −14.6 | −19.6 | −28 |
| Giáng thủy mm (inch) | 43 (1.69) | 35 (1.38) | 35 (1.38) | 28 (1.1) | 39 (1.54) | 47 (1.85) | 45 (1.77) | 40 (1.57) | 44 (1.73) | 37 (1.46) | 39 (1.54) | 38 (1.5) | 470 (18,5) |
| % Độ ẩm | 82.5 | 80.7 | 78.4 | 74.5 | 71.0 | 70.6 | 66.0 | 65.4 | 71.8 | 77.1 | 81.9 | 83.6 | 75,3 |
| Số ngày mưa TB | 9 | 7 | 10 | 11 | 12 | 13 | 10 | 8 | 9 | 10 | 13 | 10 | 122 |
| Số ngày tuyết rơi TB | 11 | 10 | 6 | 0.4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0.2 | 4 | 9 | 41 |
| Số giờ nắng trung bình hàng tháng | 63.2 | 91.6 | 142.2 | 199.5 | 292.5 | 307.5 | 332.9 | 313.1 | 234.6 | 164.7 | 73.0 | 57.4 | 2.272,2 |
| Nguồn #1: Pogoda.ru | |||||||||||||
| Nguồn #2: Tổ chức Khí tượng Thế giới | |||||||||||||
Chú thích
Tài liệu Odessa
- Richardson, Tanya (2008). Kaleidoscopic Odessa: History and Place in Contemporary Ukraine. University of Toronto Press. ISBN 0-8020-9563-1. Truy cập ngày 7 tháng 11 năm 2009.
Đọc thêm
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Odessa, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.