Ngô Sĩ Liên

Ngô Sĩ Liên (Tiếng Trung: 吳士連) là một nhà sử học thời Lê sơ, sống ở thế kỷ 15.

Ông là người đã tham gia khởi nghĩa Lam Sơn và có công lớn trong việc biên soạn bộ Đại Việt sử ký toàn thư – bộ quốc sử chính thống cổ nhất của Việt Nam được lưu truyền tới ngày nay.

Ngô Sĩ Liên
吳士連
SinhChương Đức, Sơn Nam, Đại Ngu
MấtĐại Việt
Nghề nghiệpSử gia
Ngôn ngữTiếng Việt, chữ Hán
Giai đoạn sáng tácNhà Lê
Thể loạiSử học
Tác phẩm nổi bậtĐại Việt sử ký toàn thư

Tiểu sử Ngô Sĩ Liên

Ngô Sĩ Liên sinh ở huyện Chương Đức (nay là thôn Chúc Lý, xã Ngọc Hòa, huyện Chương Mỹ, Hà Nội). Mộ phần của ông hiện đang táng tại thôn Ngọc Giả, thị trấn Chúc Sơn, huyện Chương Mỹ, Hà Nội.

Sự nghiệp Ngô Sĩ Liên

Ngô Sĩ Liên tham gia khởi nghĩa Lam Sơn khá sớm, cùng với Nguyễn Nhữ Soạn (em cùng cha khác mẹ với Nguyễn Trãi) giữ chức vụ độ sứ (thư ký)trong nghĩa quân, nhiều lần được Lê Lợi cử đi giao thiệp với quân nhà Minh trong những thời kỳ đôi bên tạm hòa hoãn để củng cố lực lượng.

Tháng 3 năm 1442, triều đình tổ chức thi hội cho sĩ nhân trong nước. Nguyễn Trực, Nguyễn Như Đổ, Lương Như Hộc 3 người đỗ tiến sĩ cập đệ; Trần Văn Huy 7 người đỗ tiến sĩ xuất thân; Ngô Sĩ Liên 23 người đỗ đồng tiến sĩ xuất thân. Sai soạn văn bia, dựng bia ghi tên các tiến sĩ. Bia tiến sĩ bắt đầu có từ đây.

Sau khi thi đỗ, Ngô Sĩ Liên đã từng giữ các chức Đô ngự sử dưới triều Lê Nhân Tông, Lê Nghi Dân và Lê Thánh Tông, Lễ bộ,Thị lang, Triều liệt đại phu kiêm Quốc Tử Giám Tư nghiệp kiểm Sử quan tu soạn dưới triều Lê Thánh Tông.

Biên soạn Đại Việt sử ký toàn thư

Đóng góp to lớn mà Ngô Sĩ Liên còn để lại cho đời sau chính là bộ Đại Việt sử ký toàn thư mà ông đã biên soạn theo lệnh nhà vua, được hoàn tất biên soạn vào năm Kỷ Hợi, niên hiệu Hồng Đức thứ 10 (1479) đời Lê Thánh Tông. Bộ sử gồm 15 quyển, chia thành hai phần:

  1. Phần một (ngoại kỷ), gồm 5 quyển, chép từ thời Hồng Bàng đến hết thời Bắc thuộc (năm 938).
  2. Phần hai (bản kỷ) gồm 10 quyển, chép từ thời Ngô Quyền dựng nước (năm 938) đến khi vua Lê Lợi lên ngôi (Lê Thái Tổ) vào năm 1428.

Bài tựa Đại Việt sử ký ngoại kỷ toàn thư cũng do Ngô Sĩ Liên viết, có đoạn nêu rõ:

    "Trộm nghĩ: may gặp buổi thịnh trị, tự thẹn không chút báo đền, nên không tự nghĩ sức học kém cỏi, lấy hai bộ sách của các bậc tiên hiền làm trước đây, sửa sang lại, thêm vào một quyển Ngoại kỷ, gồm một số quyển, gọi là Đại Việt sử ký toàn thư. Trong bộ sách này, về sự việc, có việc nào trước kia quên sót thì bổ sung vào; về thể lệ có lệ nào chưa thật đúng thì chỉnh lý lại; về văn có chỗ nào chưa ổn thì đổi thay đi; thảng hoặc có việc nào hay việc nào dở có thể làm gương khuyên răn được thì góp thêm ý kiến quê kệch ở dưới... Tuy những lời khen chê ấy chưa có thể làm công luận cho muôn đời về sau nhưng may ra cũng có thể giúp ích phần nào cho việc tra cứu tìm hiểu...".

Di sản Ngô Sĩ Liên

Ngày nay, Đại Việt sử ký toàn thư là ghi chép lịch sử chính thức lâu đời nhất của nhà Lê vẫn còn nguyên vẹn trong khi Ngô Sĩ Liên luôn được coi là một trong những nhân vật quan trọng nhất của lịch sử Việt Nam. Ông được tôn kính tại ngôi làng quê hương của mình, nơi mọi người, dưới triều của vua Tự Đức, đã dựng lên một tấm bia để ca ngợi những thành tựu của nhà sử học. Một số đường phố, trường học và những nơi khác ở Việt Nam được đặt tên để vinh danh Ngô Sĩ Liên.

Nhận định Ngô Sĩ Liên

Lời vua Lê Thánh Tông dụ Đô ngự sử đài là Ngô Sĩ Liên và Nghiên Nhân Thọ rằng:

Xem thêm

Tham khảo

Liên kết ngoài

Tags:

Tiểu sử Ngô Sĩ LiênSự nghiệp Ngô Sĩ LiênBiên soạn Đại Việt sử ký toàn thư Ngô Sĩ LiênDi sản Ngô Sĩ LiênNhận định Ngô Sĩ LiênNgô Sĩ LiênChữ HánKhởi nghĩa Lam SơnNhà Lê sơViệt NamĐại Việt sử ký toàn thư

🔥 Trending searches on Wiki Tiếng Việt:

Lăng Chủ tịch Hồ Chí MinhCần ThơNguyễn Văn LongTrần Lưu QuangQuảng NinhMinh MạngĐoàn Minh HuấnVõ Văn ThưởngCác dân tộc tại Việt NamMạch nối tiếp và song songBà TriệuVòng loại giải vô địch bóng đá thế giới 2026 khu vực châu Á (Vòng 2)TLê Phạm Thành LongHarry LuNguyễn Thái Sơn (cầu thủ bóng đá)Trần Thanh MẫnĐứcCộng hòa SípQuân chủng Phòng không – Không quân, Quân đội nhân dân Việt NamCúp bóng đá châu ÁMắt biếc (phim)Trấn ThànhEthanolNgân hàng Thương mại Cổ phần Công thương Việt NamDiều hoa Miến ĐiệnGia đình Hồ Chí MinhLiên minh châu ÂuMinh Thành TổTrần Bình TrọngMặt trận Tổ quốc Việt NamVĩnh PhúcTổng cục Tình báo, Quân đội nhân dân Việt NamThuốc láDanh sách cuộc chiến tranh liên quan đến Việt NamAnh túcQuỹ Đầu tư và phát triển tài năng bóng đá Việt NamLý Tiểu LongTrường ChinhLê Đức AnhVincent van GoghMặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt NamNam CaoHành chính Việt Nam thời NguyễnDanh mục các dân tộc Việt NamChiến tranh Nguyên Mông – Đại Việt lần 3UkrainaĐội tuyển bóng đá quốc gia Việt NamThích-ca Mâu-niFacebookChu Văn AnTrần Đại QuangTiệc trăng máuCuộc đua xe đạp toàn quốc tranh Cúp truyền hình Thành phố Hồ Chí Minh 2024Quy luật lượng - chấtTứ bất tửĐền HùngThuyết âm mưu về sự kiện 11 tháng 9Châu MỹTiếng ViệtĐạo giáoKhổng TửYên NhậtAi là triệu phúThái BìnhQuân khu 2, Quân đội nhân dân Việt NamTrần Anh HùngĐinh Tiến DũngDanh sách quốc gia theo GDP (danh nghĩa)Tổng sản phẩm nội địaHán Cao TổCục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ caoVụ án cầu Chương DươngDanh sách tiểu bang Hoa Kỳ theo ngày trở thành tiểu bangDanh sách quan chức Việt Nam bị kỷ luậtStade de ReimsHồ Xuân HươngĐại hội Đại biểu toàn quốc Đảng Cộng sản Việt Nam🡆 More