Lý Diên Thọ
Lý Diên Thọ (Tiếng Trung: 李延寿; pinyin: Lǐ Yán Shòu; không rõ năm sinh năm mất) là nhà sử học thời Đường của Trung Quốc, tự La Linh, nguyên quán ở Lũng Tây (nay thuộc huyện Lâm Thao tỉnh Cam Túc), tổ tiên đời đời cư ngụ ở Tương Châu.
Ông là con trai của sử gia Lý Đại Sư.
| Lý Diên Thọ 李延寿 | |
|---|---|
| Tên chữ | La Linh |
| Thông tin cá nhân | |
| Mất | 687 |
| Giới tính | nam |
| Gia quyến | |
Thân phụ | Lý Đại Sư |
| Gia tộc | họ Lý Lũng Tây |
| Nghề nghiệp | nhà sử học |
| Quốc tịch | nhà Đường |
| Thời kỳ | nhà Đường |
| Tác phẩm | Nam sử, Bắc sử |
| Nhị thập tứ sử | |||
|---|---|---|---|
| STT | Tên sách | Tác giả | Số quyển |
| 1 | Sử ký | Tư Mã Thiên | 130 |
| 2 | Hán thư | Ban Cố | 100 |
| 3 | Hậu Hán thư | Phạm Diệp | 120 |
| 4 | Tam quốc chí | Trần Thọ | 65 |
| 5 | Tấn thư | Phòng Huyền Linh (chủ biên) | 130 |
| 6 | Tống thư | Thẩm Ước | 100 |
| 7 | Nam Tề thư | Tiêu Tử Hiển | 59 |
| 8 | Lương thư | Diêu Tư Liêm | 56 |
| 9 | Trần thư | Diêu Tư Liêm | 36 |
| 10 | Ngụy thư | Ngụy Thâu | 114 |
| 11 | Bắc Tề thư | Lý Bách Dược | 50 |
| 12 | Chu thư | Lệnh Hồ Đức Phân (chủ biên) | 50 |
| 13 | Tùy thư | Ngụy Trưng (chủ biên) | 85 |
| 14 | Nam sử | Lý Diên Thọ | 80 |
| 15 | Bắc sử | Lý Diên Thọ | 100 |
| 16 | Cựu Đường thư | Lưu Hú (chủ biên) | 200 |
| 17 | Tân Đường thư | Âu Dương Tu, Tống Kỳ | 225 |
| 18 | Cựu Ngũ Đại sử | Tiết Cư Chính (chủ biên) | 150 |
| 19 | Tân Ngũ Đại sử | Âu Dương Tu (chủ biên) | 74 |
| 20 | Tống sử | Thoát Thoát (chủ biên) | 496 |
| 21 | Liêu sử | Thoát Thoát (chủ biên) | 116 |
| 22 | Kim sử | Thoát Thoát (chủ biên) | 135 |
| 23 | Nguyên sử | Tống Liêm (chủ biên) | 210 |
| 24 | Minh sử | Trương Đình Ngọc (chủ biên) | 332 |
| - | Tân Nguyên sử | Kha Thiệu Mân (chủ biên) | 257 |
| - | Thanh sử cảo | Triệu Nhĩ Tốn (chủ biên) | 529 |
Cha ông là Lý Đại Sư (李大師) (570 - 628), tự Quân Uy là nhân sĩ vào thời Tùy, Đường, từng giữ chức Lễ Bộ Thị Lang phục vụ dưới trướng chính quyền nước Hạ của Đậu Kiến Đức cuối thời Tùy, sau Đậu Kiến Đức bị tiêu diệt, Lý Đại Sư phải lưu lạc sang Cam Túc lẩn tránh, sau được nhà Đường tha tội. Lý Đại Sư có ý tưởng và lập kế hoạch cho việc chấp bút viết bộ thông sử về thời kỳ Nam Bắc triều theo thể biên niên, ông phỏng theo thể lệ của bộ "Ngô Việt Xuân Thu" mà bắt đầu công việc thu thập tài liệu và biên soạn, nhưng viết được nửa chừng thì mắc bệnh chết vào khoảng năm 628. Trước khi lâm chung ông than rằng: "Ta biên soạn chưa xong, cũng vì do tuổi già sức yếu". Lý Diên Thọ tuân theo di huấn của cha tiếp tục thực hiện việc biên soạn bộ thông sử về thời kỳ Nam Bắc triều còn chưa hoàn thành này, 16 năm sau thì hoàn tất bộ Nam sử 80 quyển và Bắc sử 100 quyển. Năm 659 cả hai đều được công nhận là chính sử.
Ông từng phụng sự vua Thái Tông nhà Đường, được bổ nhiệm làm Thái Tử Điển Thiện Thừa, Sùng Văn Quán Học Sĩ. Tham gia vào việc biên soạn và tu sửa hai bộ sách sử khác là Tùy thư và Tấn thư, kiêm nhiệm chức Chủ bạ Ngự Sử Đài, Trực Quốc Sử. Cuối cùng đảm nhận chức Phù Tỷ Lang, kiêm nhiệm việc tu sửa quốc sử, chẳng bao lâu sau thì qua đời. Ngoài Bắc sử và Nam sử, ông còn biên soạn cuốn "Thái Tông Chính Điển" gồm 30 quyển.
Tham khảo
- 『Cựu Đường thư』 quyển 73 liệt truyện đệ 23 "Lý Diên Thọ truyện"
- 『Tân Đường thư』 quyển 120 liệt truyện đệ 27 "Lý Diên Thọ truyện"
Tham khảo
Liên kết ngoài
- 二十五史 (簡体中国語／繁体中国語) Lưu trữ 2006-07-04 tại Wayback Machine
 | Bài viết tiểu sử nhân vật Trung Quốc này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. |
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Lý Diên Thọ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.