Holmi

Là một thành viên trong nhóm lanthan, holmi là một nguyên tố đất hiếm. Holmi được nhà hóa học Thụy Điển, Per Theodor Cleve, phát hiện. Oxit của nó được cô lập đầu tiên từ các quặng đất hiếm năm 1878 và lúc đó nguyên tố này được đặt theo tên của thành phố Stockholm.

Holmi,  67Ho
Tính chất chung
Tên, ký hiệu	Holmi, Ho
Phiên âm	/ˈhoʊlmiəm/ HOHL-mee-əm
Hình dạng	Bạc trắng
Holmi trong bảng tuần hoàn
↑ Ho ↓ Es Dysprosi ← Holmi → Erbi
Số nguyên tử (Z)	67
Khối lượng nguyên tử chuẩn (Ar)	164,93032
Phân loại	họ lanthan
Nhóm, phân lớp	n/a, f
Chu kỳ	Chu kỳ 6
Cấu hình electron	[Xe] 4f11 6s2
mỗi lớp	2, 8, 18, 29, 8, 2
Tính chất vật lý
Màu sắc	Bạc trắng
Trạng thái vật chất	Chất rắn
Nhiệt độ nóng chảy	1747 K ​(1474 °C, ​2685 °F)
Nhiệt độ sôi	2973 K ​(2700 °C, ​4892 °F)
Mật độ	8,79 g·cm−3 (ở 0 °C, 101.325 kPa)
Mật độ ở thể lỏng	ở nhiệt độ nóng chảy: 8,34 g·cm−3
Nhiệt lượng nóng chảy	17,0 kJ·mol−1
Nhiệt bay hơi	265 kJ·mol−1
Nhiệt dung	27,15 J·mol−1·K−1
Áp suất hơi P (Pa) 1 10 100 1 k 10 k 100 k ở T (K) 1432 1584 (1775) (2040) (2410) (2964)
Tính chất nguyên tử
Trạng thái oxy hóa	3 ​base
Độ âm điện	1,23 (Thang Pauling)
Năng lượng ion hóa	Thứ nhất: 581,0 kJ·mol−1 Thứ hai: 1140 kJ·mol−1 Thứ ba: 2204 kJ·mol−1
Bán kính cộng hoá trị	thực nghiệm: 176 pm
Bán kính liên kết cộng hóa trị	192±7 pm
Thông tin khác
Cấu trúc tinh thể	​Lục phương
Vận tốc âm thanh	que mỏng: 2760 m·s−1 (ở 20 °C)
Độ giãn nở nhiệt	(r.t.) (poly) 11.2 µm·m−1·K−1
Độ dẫn nhiệt	16,2 W·m−1·K−1
Điện trở suất	(r.t.) (poly) 814 n Ω·m
Tính chất từ	Thuận từ
Mô đun Young	64,8 GPa
Mô đun cắt	26,3 GPa
Mô đun khối	40,2 GPa
Hệ số Poisson	0,231
Độ cứng theo thang Vickers	481 MPa
Độ cứng theo thang Brinell	746 MPa
Số đăng ký CAS	7440-60-0
Đồng vị ổn định nhất
Bài chính: Đồng vị của Holmi
Iso NA Chu kỳ bán rã DM DE (MeV) DP 163Ho Tổng hợp 4570 năm ε 0.003 163Dy 164Ho Tổng hợp 29,1 phút ε 0.987 164Dy β- - 164Er 165Ho 100% 165Ho ổn định với 98 neutron 166Ho Tổng hợp 26,83 giờ β- 1.855 166Er 166m1Ho Tổng hợp 1132,6 năm β- - 166Er 167Ho Tổng hợp 3,1 giờ β- 1.007 167Er

Nguyên tố holmi có màu trắng bạc, tương đối mềm và dễ uốn. Nó có tính phản ứng mạnh nên không thể tìm thấy nó ở dạng kim loại trong tự nhiên, nhưng khi bị cô lập, thì tương đối bền trong không khí khô ở nhiệt độ phòng. Tuy vậy, nó dễ dàng phản ứng với nước và tạo gỉ, và cũng sẽ cháy trong không khí khi nung.

Holmi được tìm thấy trong các khoáng monazit và gadolinit, và thường được chiết tách thương mại từ monazit dùng công nghệ trao đổi ion. Các hợp chất của nó trong tự nhiên, và hầu hết trong phòng thí nghiệm là các chất oxy hóa hóa trị 3, chứa các ion Ho(III). Các ion Ho hóa trị 3 có tính huỳnh quang giống như các ion đất hiếm khác, và các ion Ho này cũng được sử dụng giống như những ion đất hiếm khác trong các ứng dụng tạo màu thủy tinh và laser.

Holmium có độ từ tính cao nhất so với bất kỳ nguyên tố nào và do đó nó được sử dụng làm các miếng nam châm mạnh. Do holmi có khả năng hấp thụ neutron mạnh, nên nó cũng được sử dụng trong các cần điều khiển hạt nhân.

  Tư liệu liên quan tới Holmium tại Wiki Commons

Bài viết liên quan đến hóa học này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s