Hoàn Kiếm: Quận nội thành thuộc thành phố Hà Nội

Tên quận được đặt theo tên của hồ Hoàn Kiếm. Quận Hoàn Kiếm là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế, văn hóa của Thành phố Hà Nội; là trung tâm nội đô lịch sử.

Hoàn Kiếm
Quận
Quận Hoàn Kiếm
Từ trái sang phải, từ trên xuống dưới: Nhà hát Lớn Hà Nội, Tượng vua Lý Thái Tổ, Nhà thờ Lớn Hà Nội, Tháp Rùa và hồ Hoàn Kiếm vào ban đêm, Ô Quan Chưởng, Chợ Đồng Xuân
Hành chính Hoàn Kiếm
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Đồng bằng sông Hồng
Thành phố	Hà Nội
Trụ sở UBND	124 phố Hàng Trống, phường Hàng Trống
Phân chia hành chính	18 phường
Thành lập	31 tháng 5 năm 1961
Tổ chức lãnh đạo
Chủ tịch UBND	Phạm Tuấn Long
Chủ tịch HĐND	Dương Đức Tuấn
Bí thư Quận ủy	Vũ Đăng Định
Địa lý Hoàn Kiếm
Tọa độ: 21°01′44″B 105°51′09″Đ / 21,028889°B 105,8525°Đ / 21.028889; 105.8525
Bản đồ quận Hoàn Kiếm Hoàn Kiếm Vị trí quận Hoàn Kiếm trên bản đồ Hà Nội Xem bản đồ Hà Nội Hoàn Kiếm Vị trí quận Hoàn Kiếm trên bản đồ Việt Nam Xem bản đồ Việt Nam
Diện tích	5,34 km²
Dân số (2022)
Tổng cộng	212.921 người
Thành thị	100%
Mật độ	39.873 người/km²
Dân tộc	Kinh...
Khác
Mã hành chính	002
Mã bưu chính	10
Mã điện thoại	4
Biển số xe	29-C1-C2
Số điện thoại	+84 4 8264293
Số fax	+84 4 8246092
Website	hoankiem.hanoi.gov.vn
x t s

Hoàn Kiếm là quận nằm ở vị trí trung tâm của Kinh thành Thăng Long xưa và thủ đô Hà Nội ngày nay, có vị trí địa lý:

• Phía bắc và tây bắc giáp quận Ba Đình với ranh giới là các phố Hàng Đậu và Phan Đình Phùng
• Phía tây giáp các quận Ba Đình và Đống Đa với ranh giới là các phố Lý Nam Đế, Trần Phú, Đường Tàu, Nguyễn Thái Học, Lê Duẩn
• Phía nam giáp quận Hai Bà Trưng với ranh giới là các phố Trần Hưng Đạo, Hàn Thuyên, Lê Văn Hưu, Nguyễn Du
• Phía đông giáp quận Long Biên với ranh giới là sông Hồng.

Quận Hoàn Kiếm có diện tích 5,34 km², là quận có diện tích nhỏ nhất tại thành phố Hà Nội.

Dân số năm 2022 toàn quận có 212.921 người, mật độ dân số 39.873 người/km².

Là một quận trung tâm của Hà Nội, lịch sử quận Hoàn Kiếm gắn liến với lịch sử nghìn năm xây dựng và gìn giữ Thăng Long - Hà Nội

Thời Tiền Lý, năm 545 Lý Nam Đế đã đóng quân, dựng bè gỗ trên sông Tô Lịch (đoạn mà thời bấy giờ chưa bị lấp) chống lại nhà Lương.

Từ thời Lý - Trần trở đi, đây là đất thuộc huyện Thọ Xương và là một trung tâm buôn bán trọng điểm của kinh thành Thăng Long.

Trong thời Pháp thuộc, diện tích quận Hoàn Kiếm ngày nay chiếm phần lớn thành phố Hà Nội cũ thuộc Pháp. Những con phố quy hoạch đồng đều, vuông vức là thành quả của người Pháp trong công cuộc cải tạo nơi đây từ một vùng nông thôn thành khu phố cho người châu Âu và giới thượng lưu bản xứ. Hầu hết các phố thuộc Hoàn Kiếm ngày nay đều đã từng mang tên tiếng Pháp.

Thời kỳ 1954 - 1961, khu vực này gồm toàn bộ khu phố Hoàn Kiếm, khu phố Đồng Xuân và một phần khu phố Hàng Cỏ với khu phố Hai Bà. Từ năm 1961 - 1981, các khu phố Hoàn Kiếm cũ, khu phố Đồng Xuân cũ, các khối 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 15, 16, 17 của khu phố Hàng Cỏ cũ và các khối 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41 của khu phố Hai Bà cũ hợp nhất thành khu phố Hoàn Kiếm.

Tháng 6/1981, khu phố Hoàn Kiếm được đổi thành quận Hoàn Kiếm, gồm 18 phường: Chương Dương, Cửa Đông, Cửa Nam, Đồng Xuân, Hàng Bạc, Hàng Bài, Hàng Bồ, Hàng Bông, Hàng Buồm, Hàng Đào, Hàng Gai, Hàng Mã, Hàng Trống, Lý Thái Tổ, Phan Chu Trinh, Phúc Tân, Trần Hưng Đạo, Tràng Tiền và giữ ổn định cho đến nay.

Quận Hoàn Kiếm có 18 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc bao gồm 18 phường: Chương Dương, Cửa Đông, Cửa Nam, Đồng Xuân, Hàng Bạc, Hàng Bài, Hàng Bồ, Hàng Bông, Hàng Buồm, Hàng Đào, Hàng Gai, Hàng Mã, Hàng Trống, Lý Thái Tổ, Phan Chu Trinh, Phúc Tân, Trần Hưng Đạo, Tràng Tiền.

Hồ Hoàn Kiếm nằm ở trung tâm thủ đô thuộc quận Hoàn Kiếm, được bao quanh bởi 3 con phố Hàng Khay – Lê Thái Tổ – Đinh Tiên Hoàng. Trước đây hồ còn có một số tên gọi khác như hồ Lục Thủy (hồ nước xanh) hay hồ Thủy Quân (bởi hồ từng là nơi để huấn luyện thủy binh chiến đấu). Đến thế kỉ thứ XV, hồ được đổi tên thành hồ Hoàn Kiếm (trả gươm), gắn liền với sự tích trả gươm báu cho rùa vàng của vua Lê Thái Tổ.

Hồ Hoàn Kiếm là nơi tụ hội, điểm hẹn lý tưởng bốn mùa: Rực rỡ trong sắc đào và các lễ hội truyền thống vào mùa xuân; lồng lộng những cơn gió xua tan đi cái nóng oi bức của mùa hè; say đắm với những cành liễu rủ trong màn sương huyền ảo của mùa thu; lộng lẫy trong cơn mưa lá vàng và những giọt mưa phùn lất phất bay của mùa đông.

Trên địa bàn quận Hoàn Kiếm có 168 phố:

Các trường trung học phổ thông trên địa bàn quận:

• Trường Trung học phổ thông Việt Đức
• Trường Trung học phổ thông Trần Phú - Hoàn Kiếm
• Trường Trung học phổ thông Marie Curie.

• Nhà khách Chính phủ (Bắc Bộ phủ)
• Nhà hát Lớn Hà Nội
• Nhà hát Hồ Gươm
• Quảng trường 19-8
• Hồ Hoàn Kiếm
• Đền Ngọc Sơn
• Cầu Thê Húc
• Tháp Rùa
• Tháp Hòa Phong
• Kem Tràng Tiền
• Kem Hòa Bình
• Nhà hàng Thủy Tạ
• Bưu điện Hà Nội
• Vườn hoa Lý Thái Tổ
• Phố cổ Hà Nội
• Phố sách 19 tháng 12
• Đền Bà Kiệu
• Ô Quan Chưởng
• Đền Lý Quốc Sư
• Chùa Bà Đá
• Chùa Quán Sứ
• Cầu Long Biên
• Cầu Chương Dương
• Chợ Hàng Da
• Chợ Đồng Xuân
• Chợ Long Biên
• Nhà tù Hỏa Lò
• Tràng Tiền Plaza (Bách hóa Tổng hợp)
• Rạp Công Nhân
• Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục
• Nhà thờ Lớn Hà Nội
• Ga Hà Nội
• Ga Long Biên
• Đài Tiếng nói Việt Nam
• Thông tấn xã Việt Nam
• Kênh Truyền hình Quốc hội Việt Nam
• Công ty Xổ số kiến thiết Thủ đô
• Ngân hàng Nhà nước Việt Nam

Các dự án đường sắt đi qua địa bàn quận là các tuyến số 1 (Ngọc Hồi - Yên Viên), tuyến số 2 (Nội Bài - Thượng Đình), tuyến số 3 (Trôi - Nhổn - Hoàng Mai); trong đó tuyến số 2 đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo (một phần của tuyến Nội Bài - Thượng Đình), tuyến số 3 đoạn Nhổn - Ga Hà Nội (một phần của tuyến Trôi - Nhổn - Hoàng Mai) hiện đang được thi công; tuyến số 3 đoạn Ga Hà Nội - Hoàng Mai (một phần của tuyến Trôi - Nhổn Hoàng Mai) và tuyến số 1 hiện đang được đầu tư xây dựng.

Hệ thống xe buýt

Điểm đầu cuối và trung chuyển:

• Bãi đỗ xe Trần Khánh Dư (02, 19, 35A, 49, 144; 09A, 09B)
• Long Biên (04, 8A, 8B, 17, 24, 36, 47A, 50, 58, 65, 69, 98, 100, E05, E07)
• Bờ Hồ (09A, 09B)
• Ga Hà Nội (86)

Các tuyến xe buýt hoạt động:

Khu đô thị

Hiện nay, quận Hoàn Kiếm đang triển khai xây dựng khu biệt thự phố cổ Đường Thành ở số 33 phố Đường Thành.

• Cố nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi, người làng Vũ Thạch, nay là phường Tràng Tiền.

• Website chính thức
• Lịch sử Hoàn Kiếm hình thành quận Hoàn Kiếm
• Bản đồ Hà Nội online Lưu trữ 2013-11-10 tại Wayback Machine
• Hoàn Kiếm tại Từ điển bách khoa Việt Nam

Bài viết thành phố Hà Nội này vẫn còn sơ khai. Bạn có thể giúp Wikipedia mở rộng nội dung để bài được hoàn chỉnh hơn. x t s