François Villon

François Villon (tên thật là François de Montcorbier hoặc François des Loges – sinh khoảng năm 1431 hoặc 1432, mất khoảng sau năm 1463, trước năm 1491) là nhà thơ lớn cuối cùng của thơ ca Trung cổ Pháp.

François Villon còn nổi tiếng là một tên đạo chích, một kẻ lãng du, là nhà thơ thiên tài của nhiều bài thơ nổi tiếng. Câu hỏi "Mais où sont les neiges d'antan?" (But where are the snows of yesteryear? - Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?) từ bài Ballade des dames du temps jadis (The Ballad of Yesterday's Belles – Bài thơ về những người đẹp ngày xa) do Dante Gabriel Rossetti dịch sang tiếng Anh đã trở thành một câu truyền miệng yêu thích nhất xưa nay trong thế giới Anh ngữ.

François Villon
François Villon
Nghề nghiệpNhà thơ và Lãng tử.

Tiểu sử François Villon

Về cuộc đời của François Villon – chủ yếu là qua những phỏng đoán và truyền thuyết. Ta biết rằng François Villon sinh ở Paris. Mồ côi năm lên 8 tuổi, được linh mục Guillaume de Villon – người mà nhà thơ coi là "còn hơn cả bố" (plus que père) – nhận làm con nuôi. Năm lên 12 tuổi vào học khoa dự bị Đại học Paris và đến năm 1449 nhận bằng cử nhân, năm 1452 nhận bằng thạc sĩ. Cuộc sống sinh viên khốn khó của nước Pháp thời Chiến tranh trăm năm (tiếng Anh: Hundred Years' War, tiếng Pháp: Guerre de Cent Ans) khiến Villon dễ bị lôi kéo tham gia vào thế giới tội phạm.

Ngày mồng 5 tháng 6 năm 1455 trong một vụ đánh nhau vì phụ nữ, Villon đã đâm linh mục Philippe Chermoye bị thương nặng sau đó dẫn đến cái chết của vị linh mục này. Villon phải bỏ trốn khỏi Paris, mặc dù tòa án sau đấy không kết tội Villon vì cho rằng đấy là hành động để tự vệ và chính nạn nhân cũng thừa nhận mình là người có lỗi. Bảy tháng lang thang trong cảnh không tiền, Villon tiếp xúc với nhiều nhóm tội phạm và tham gia vào 2 vụ trộm. Trở về Paris, Villon cùng 3 tên trộm khác trộm của trường Collège de Navarre trong đêm trước Giáng sinh 500 đồng tiền vàng và ngay sau đấy liền bỏ trốn khỏi Paris. Ngay sau vụ trộm trong đêm trước Giáng sinh này Villon đã sáng tác Le petit testament (Chúc thư nhỏ). Vụ trộm này sau đó được tìm ra nên Villon không thể quay lại Paris. Từ đây bắt đầu một thời kỳ phiêu bạt của ông từ la Manche ở phía bắc nước Pháp cho đến Roussillon ở Địa trung hải. Một thời gian Villon ở lại dinh cơ của nhà thơ, bá tước Charles d'Orléans. Nhà thơ, bá tước tổ chức một cuộc thi thơ về đề tài "Chết khát bên bờ suối". François Villon viết bài thơ Ballade du concours de Blois (Bài ballade về cuộc thi thơ ở Blois) sau này nổi tiếng cả với tên Ballade des Contradictions (Bài ballade của những mâu thuẫn). Theo thể lệ cuộc thi các nhà thơ cần viết một bài thơ có tính chất khôi hài, vui nhộn nhưng bài thơ của Francois Villon thì lại đầy chất triết lý và bi kịch:

François Villon 
Một trang từ tác phẩm Le grand testament của Villon in ở Thụy Điển
    Tôi khổ sở chết khát bên bờ suối
    Tôi cười qua nước mắt, làm việc khi chơi
    Dù đi đâu – khắp chốn đều nhà tôi
    Quê hương tôi – là vương quốc xa lạ
    Tôi không biết gì, và tôi biết cả.
    Tôi dễ gần, tôi rất hiểu những ai
    Gọi thiên nga là quạ đen giữa trời.
    Tôi nghi cái thực, tin điều kỳ lạ
    Trần như nhộng, áo quần như vua chúa.
    Được đón chào và bị đuổi khắp nơi.
     
    Tôi keo kiệt, tiêu hoang trong mọi thứ
    Tôi đợi chờ mà chẳng đợi điều chi
    Thiên đường không vui bằng nước mắt kia
    Tôi nghèo xơ và tôi khoe của nả
    Thấy hoa hồng khi run vì băng giá
    Tôi nhóm lửa mà run rẩy trong người
    Chỉ giá băng sưởi ấm được lòng tôi.
    Nhớ câu đùa và bỗng nhiên quên hết
    Ai đáng trọng và ai cần khinh miệt.
    Được đón chào và bị đuổi khắp nơi.
     
    Tôi nhìn rõ những ngôi sao giữa trời
    Nhưng không thấy ai đi ngoài cửa sổ
    Tôi thức ban đêm, chỉ ngày tôi ngủ.
    Tôi bước đi trên mặt đất dè chừng
    Không tin cột mốc, chỉ tin màn sương.
    Người điếc nghe ra lời tôi và hiểu
    Tôi biết rằng mật đắng hơn ngải cứu
    Đâu dối gian, đâu sự thật ở đời
    Không nhớ gì và nhớ tất mọi thứ
    Được đón chào và bị đuổi khắp nơi
     
    Không biết giờ dài hơn - hay năm tháng
    Lội qua sông hay bơi qua biển lớn?
    Tôi đi về địa ngục từ bầu trời.
    Tuyện vọng đem về cho tôi hy vọng.
    Được đón chào và bị đuổi khắp nơi.

Mùa hè năm 1460 Villon đang ở trong tù và chờ ngày bị tử hình thì được thả nhờ một chuyến viếng thăm Orleans của gia đình bá tước trong một dịp lễ. Tháng 10 năm 1462 Villon bị giam ở nhà tù Maine-et-Loire cũng được phóng thích nhờ vào dịp nhà vua Louis XI đi qua đây. Cuối năm này ông quay trở về Paris vì đã cảm thấy yếu sức. Thời gian cuối của cuộc đời ông đã viết những tác phẩm có giá trị nhất như Epitaphe, Le grand testament…

Tháng 11 năm 1463 Villon lại bị bắt vì bị nghi ăn trộm nhưng sau đó mấy ngày được thả vì không có chứng cứ. Cũng trong thời gian này xảy ra một vụ ẩu đả và một viên chưởng khế bị thương nặng, mặc dù không trực tiếp tham gia nhưng Villon vẫn bị bắt vào tù và bị kết án treo cổ (trong tù Villon viết bài ballade về người bị treo cổ và một số bài thơ tứ tuyệt). Ba ngày sau đó Villon trốn được khỏi tù và tiếp tục phiêu du nhưng từ đây dấu tích không một ai rõ. Biên bản của tòa thị chính thành phố Paris ngày 5 tháng 1 năm 1463 là văn bản cuối cùng về François Villon.

Ảnh hưởng của François Villon

  • Cuốn thơ trữ tình đầu tiên ở nước Pháp in bằng máy in là cuốn thơ của François Villon.
  • François Villon có sự ảnh hưởng đến các nhà thơ nhà văn hậu Trung cổ, đầu Phục hưng và về sau như Clément Marot, François Rabelais rồi đến Jean de La Fontaine, Moliere, Paul Verlaine, Tristan Corbière, Robert Louis Stevenson, Ezra Pound
  • François Rabelais trong tiểu thuyết La vie très horrifique du grand Gargantua, père de Pantagruel (Chuyện về cuộc đời kinh hoàng của Gargantua vĩ đại, bố của Pantagruel) dẫn hai chi tiết trong cuộc đời của Villon – anh hề ở cung điện của nhà vua Anh và người dựng kịch ở Poitou-Charentes. Khi người ta hỏi nhân vật Panurge rằng gia tài đồ sộ xưa của ông giờ ở đâu thì Panurge trả lời: "Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa? – đấy là vấn đề cốt lõi đã từng hành hạ nhà thơ Villon suốt đời".
  • Robert Louis Stevenson viết tác phẩm A Lodging for the Night: A Story of Francis Villon.
  • Nhà văn Edschmid viết tác phẩm Herzogin về Francois Villon.
  • Nhà văn F. Karko viết Le Roman de François Villon – Câu chuyện cay đắng của cuộc đời Francois Villon.
  • Nhạc sĩ ca sĩ Georges Brassens phổ nhạc một số bài thơ của François Villon, trong đó có "Ballade des dames du temps jadis" (Bài thơ về những người đẹp ngày xa).
  • Nhạc sĩ, ca sĩ Bulat Okudzhava sáng tác bài hát Молитва Франсуа Вийона (The Prayer of Francois Villon – Lời cầu nguyện của François Villon).
  • Nhạc sĩ, ca sĩ Karl Wolf Biermann viết bài ballade về Villon: Ballade auf den Dichter Francois Villon.

…………………….

Thư mục François Villon

  • Cons L., État présent des études sur Villon, P., 1936.
  • Lewis D. В. W., François Villon. A documented survey, L., 1945.
  • Chaney Е. F., François Villon in his environment, Oxf., 1946.
  • Burger A., Lexique de la langue de Villon, Gen. — P., 1957.
  • Seaton Е., Studies in Villon, Vaillant and Charles d’Orléans, Oxf., 1957.
  • Charpier J., François Villon, [P., 1958]; Robert A., F. Villon, N. Y., [1968].
  • Gautier Th. Grotesques. — P. 1844.
  • Stevenson R. L. F. Villon. — L. 1891
  • Gaston Paris. F. Villon. — P. 1901.
  • Champion P. Villon. — P. 1913.
  • Champion P. Histoire poétique du XV-е siècle. t. II. — P. 1924.

Một vài bài thơ François Villon

    Bài thơ về những người đẹp ngày xa
     
    Hãy nói ta nghe giờ ở nơi nào
    Người đẹp Flora của dân La Mã
    Nàng Archipiada, và cả nàng Thaïs nữa
    Sắc đẹp tuyệt trần, những tiếng vọng giờ đâu?
    Câu trả lời nghe mới lạ lùng sao
    Như dội lại từ dòng sông, hồ nước
    Những vẻ đẹp nhân từ, không tì vết?
    Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?
     
    Nàng Heloise uyên bác ấy đâu giờ
    Chàng Pierre Abelard ở Saint Denis tội nghiệp
    Đã vì nàng mà chịu tu trọn kiếp
    Vì yêu mà đau khổ tự ngày thơ.
    Và bà hoàng giận dữ ấy đâu giờ
    Người sai bỏ Buridan vào túi
    Rồi ném xuống dòng sông Seine nước chảy?
    Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?
     
    Hoàng hậu trắng như hoa huệ làn da
    Và giọng hát ngọt ngào như chim hót
    Bàn chân to Berthe, Bietris, Alis
    Và Haremburgis lãnh chúa xứ Maine
    Cô gái Jeanne người vùng Lorraine
    Bị quân Anh ở Rouen thiêu sống
    Họ giờ đâu, những nữ hoàng trinh trắng?
    Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?
     
    Hoàng tử ơi đừng tra hỏi vẩn vơ
    Quy luật của cuộc đời này thế đấy.
    Chỉ còn lại điệp khúc này nhắc mãi:
    Nhưng đâu rồi những bông tuyết ngày xưa?
    Bản dịch của Nguyễn Viết Thắng
    Ballade des Dames du temps jadis
     
    Dites-moi où, n'en quel pays,
    Est Flora la belle Romaine,
    Archipiades, ne Thaïs,
    Qui fut sa cousine germaine,
    Echo, parlant quant bruit on mène
    Dessus rivière ou sur étang,
    Qui beauté eut trop plus qu'humaine ?
    Mais où sont les neiges d'antan ?
     
    Où est la très sage Héloïs,
    Pour qui fut châtré et puis moine
    Pierre Esbaillart à Saint-Denis ?
    Pour son amour eut cette essoine.
    Semblablement, où est la roine
    Qui commanda que Buridan
    Fût jeté en un sac en Seine ?
    Mais où sont les neiges d'antan ?
     
    La roine Blanche comme un lis
    Qui chantait à voix de sirène,
    Berthe au grand pied, Bietrix, Aliz,
    Haramburgis qui tint le Maine,
    Et Jeanne, la bonne Lorraine
    "Qu'Anglais brûlèrent à Rouen;
    Où sont-ils, où, Vierge souvraine ?
    Mais où sont les neiges d'antan ?
     
    Prince, n'enquerrez de semaine
    Où elles sont, ni de cet an,
    Que ce refrain ne vous remaine:
    Mais où sont les neiges d'antan ?

Tham khảo

Liên kết ngoài

Tags:

Tiểu sử François VillonẢnh hưởng của François VillonThư mục François VillonMột vài bài thơ François VillonFrançois VillonDante Gabriel RossettiTiếng Anh

🔥 Trending searches on Wiki Tiếng Việt:

Quân chủng Hải quân, Quân đội nhân dân Việt NamMặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt NamChu Văn AnẤm lên toàn cầuLý Tiểu LongDanh sách trường đại học tại Thành phố Hồ Chí MinhH'MôngHồ Hoàn KiếmTổng cục Tình báo, Quân đội nhân dân Việt NamNhà HồChiến dịch Linebacker IIĐoàn Minh HuấnChiến tranh thế giới thứ haiTô Ân XôMạch nối tiếp và song songThủ dâmTô LâmPhù NamNhà Tiền LêLàoSòng bạc trực tuyếnẤn ĐộTiến quân caChùa Một CộtMLê Thị Thu HằngPhó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt NamChiến tranh biên giới Việt Nam – CampuchiaLee Chae-minTrung QuốcTrương Mỹ LanĐắk NôngPhan Lạc HoaVladimir Ilyich LeninChủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt NamHồn Trương Ba, da hàng thịtNguyễn Hà PhanScotlandTrò chơi kim tự thápTiếng ViệtCao BằngTứ diệu đếTrần Cẩm TúTế HanhCục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậuNhư Ý truyệnMậu binhTriệu Lộ TưQuang TrungGiang maiBan Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt NamBến TreFacebookDark webVăn hóaQuân đoàn 3, Quân đội nhân dân Việt NamLý Nam ĐếVăn LangGiải vô địch Carom 3 băng thế giới UMBHệ Mặt TrờiTrần Đăng Khoa (nhà thơ)Nguyên tố hóa họcTrần PhúEdgar DavidsDanh từDanh sách Phu nhân Chủ tịch nước Việt NamTào TháoHuếNgân hàng thương mại cổ phần Ngoại thương Việt NamThành phố trực thuộc trung ương (Việt Nam)Miền Bắc (Việt Nam)GoogleGia LongGallonĐà NẵngVõ Trần ChíCua lại vợ bầu🡆 More