Các lãnh thổ của Hoa Kỳ (tiếng Anh: Territories of the United States) là một loại phân cấp hành chính của Hoa Kỳ, được chính phủ liên bang Hoa Kỳ trực tiếp trông coi và không thuộc bất cứ phần đất nào của một tiểu bang của Hoa Kỳ.
Các lãnh thổ này được thành lập để cai quản vùng đất mới mua được, thu được hay chiếm được khi biên cương của Hoa Kỳ trước kia đang trong thời kỳ tiến hóa (thí dụ như mở rộng từ đông sang tây). Các lãnh thổ có thể được xếp loại là "hợp nhất" (một phần không thể chia cắt hay nhượng lại) hay có "chính quyền được tổ chức" (bằng một Đạo luật Tổ chức của Quốc hội Hoa Kỳ hay bằng một hiến pháp lãnh thổ phục vụ như ngành lập pháp khi vùng này tìm cách để trở thành tiểu bang).
Các lãnh thổ của Hoa Kỳ | |
---|---|
Tên bản ngữ
| |
The 50 states and the Federal District Commonwealth (see footnote) Incorporated unorganized territory Unincorporated organized territory Unincorporated unorganized territory | |
Tổng quan | |
settlement lớn nhất | San Juan, Puerto Rico, Hoa Kỳ |
Ngôn ngữ | Anh, Tây Ban Nha, Hawaii, Chamorro, Caroline, Samoa |
Tên dân cư | Người Mỹ |
Chính trị | |
Lãnh đạo | |
Joe Biden | |
• Governors | List of current territorial governors |
Territories |
|
Địa lý | |
Diện tích | |
• Tổng cộng | 22.294,19 km2 8.608 mi2 |
Dân số | |
• Ước lượng | 4,065,516[cần dẫn nguồn] |
Kinh tế | |
Đơn vị tiền tệ | Đô la Mỹ |
Thông tin khác | |
Cách ghi ngày tháng | mm/dd/yyyy (AD) |
|
Nhiều lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ tồn tại từ năm 1789 đến năm 1959 trong đó có 31 lãnh thổ đã xin gia nhập và trở thành các tiểu bang của Hoa Kỳ. Trong tiến trình tổ chức và nâng cấp các lãnh thổ thành tiểu bang, nhiều "lãnh thổ chưa được tổ chức" bị tách ra trơ trọi từ những phần của một lãnh thổ to lớn hơn vì toàn bộ cả lãnh thổ đó không đủ điều kiện để trở thành tiểu bang, thông thường là vì thiếu sự phát triển và mật độ dân cư thưa thớt vào thời gian mà một lá phiếu đều có thể được tính để thỉnh cầu quốc hội ban quyền trở thành tiểu bang.
Hoa Kỳ không có "các lãnh thổ chưa hợp nhất" (cũng còn được gọi là "thuộc địa hải ngoại" hay "vùng quốc hải") cho mãi đến năm 1856 và tiếp tục kiểm soát một vài lãnh thổ như thế cho đến ngày nay.
Một lãnh thổ hợp nhất của Hoa Kỳ là một khu vực xác định nằm dưới quyền pháp lý của Hoa Kỳ mà theo đó Quốc hội Hoa Kỳ quyết định rằng Hiến pháp Hoa Kỳ được áp dụng đối với chính quyền địa phương và cư dân trong lãnh thổ đó (thí dụ như quyền công dân, được xét xử bởi bồi thẩm đoàn) trong hình thức giống như được áp dụng đối với chính quyền địa phương và cư dân của các tiểu bang của Hoa Kỳ. Các lãnh thổ hợp nhất được xem như một phần đất không thể chia cắt khỏi Hoa Kỳ, khác với phần đất được xem chỉ là thuộc địa.
Tất cả lãnh thổ dưới quyền kiểm soát của chính phủ liên bang được xem là một phần của "Hoa Kỳ" cho những mục đích về luật. Từ năm 1901 đến 1905, Tối cao Pháp viện Hoa Kỳ, trong một loạt ý kiến được biết như là "các trường hợp về vùng quốc hải", vẫn luôn cho rằng Hiến pháp Hoa Kỳ mở rộng áp dụng đến các lãnh thổ. Tuy nhiên, tòa án trong các trường hợp này cũng đã thiết lập ra một học thuyết về hợp nhất lãnh thổ. Cũng theo tòa án này, Hiến pháp Hoa Kỳ chỉ được áp dụng hoàn toàn đối với các lãnh thổ hợp nhất như Lãnh thổ Alaska và Lãnh thổ Hawaii trong khi đó nó được áp dụng một phần đối với các lãnh thổ mới/chưa hợp nhất là Puerto Rico, Guam và Philippines.
Theo nghĩa đương thời, thuật từ "lãnh thổ chưa hợp nhất" ám chỉ chủ yếu đến các vùng quốc hải. Hiện nay chỉ có một lãnh thổ hợp nhất, đó là Đảo Palmyra, một lãnh thổ chưa được tổ chức. Ngược lại, một lãnh thổ có thể được tổ chức mà không phải là một lãnh thổ hợp nhất, thí dụ như Puerto Rico có tổ chức chính quyền nhưng không phải là lãnh thổ hợp nhất vì nó có thể tách ra khỏi Hoa Kỳ để trở thành quốc gia độc lập.
Xem các lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ và các lãnh thổ chưa hợp nhất của Hoa Kỳ để xem về các mốc thời gian.
Không có từ năm 1959 sau khi hai lãnh thổ là Hawaii và Alaska gia trở thành tiểu bang của Hoa Kỳ.
Palmyra trước kia (trước 1950) là một căn cứ thủy phi cơ của Hải quân Hoa Kỳ và công ty hàng không Pan American Airlines. Nó có một khách sạn của Pan American được dùng cho các hành khách hàng không dừng lại qua đêm. Nó nằm dọc theo một lộ trình hàng không mà nối liền Hawaii với Samoa thuộc Mỹ, Úc, và các điểm đến khác trong vùng Nam Thái Bình Dương vì các chuyến bay liên tục thời đó không thể nào thực hiện được.
Cũng có "các lãnh thổ" có tình trạng được hợp nhất nhưng không được tổ chức:
Hoa Kỳ thực thi một số cấp độ về thẩm quyền bên ngoài lãnh thổ của mình đối với các tòa đại sứ, khu vực quân sự hải ngoại và các khu vực thuê mướn như:
Để đọc danh sách đầy đủ, xin xem Các lãnh thổ hợp nhất có tổ chức của Hoa Kỳ.
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Các lãnh thổ của Hoa Kỳ, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.