Aryabhata
Aryabhata (tiếng Phạn: आर्यभट; IAST: Āryabhaṭa) hoặc Aryabhata I (476–550) là nhà toán học-thiên văn học đầu tiên trong thời đại cổ điển của nền toán học Ấn Độ và thiên văn học Ấn Độ.
Tác phẩm của ông bao gồm Āryabhaṭīya (499, khi ông 23 tuổi) và Arya-siddhanta.
Āryabhaṭa | |
|---|---|
 Tượng Aryabhata tại IUCAA, Pune (mặc dù không có tài liệu lịch sử nào về sự xuất hiện của ông). | |
| Sinh | 476 Kusumapura (Pataliputra) (ngày nay là Patna, Ấn Độ) |
| Mất | 550 |
| Trình độ học vấn | |
| Ảnh hưởng bởi | Surya Siddhanta |
| Sự nghiệp học thuật | |
| Thời kỳ | Đế quốc Gupta |
| Quan tâm chính | Toán học, thiên văn học |
| Công trình tiêu biểu | Āryabhaṭīya, Arya-siddhanta |
| Ý tưởng tiêu biểu | Giải thích nguyệt thực và nhật thực, sự tự quay trên trục của Trái Đất, sự phản chiếu ánh sáng của mặt trăng, hàm hình sin, nghiệm của phương trình bậc hai một biến, giá trị của π đúng đến 4 chữ số thập phân, đường kính của Trái Đất, tính toán độ dài của năm thiên văn |
| Ảnh hưởng tới | Lalla, Bhaskara I, Brahmagupta, Varahamihira, Trường phái Kerala, Thiên văn học Hồi giáo và Toán học |
Tham khảo
Sách tham khảo
- Cooke, Roger (1997). The History of Mathematics: A Brief Course. Wiley-Interscience. ISBN 0-471-18082-3.The History of Mathematics: A Brief Course. Wiley-Interscience.ISBN 0-471-18082-3.
- Clark, Walter Eugene (1930). The Āryabhaṭīya of Āryabhaṭa: An Ancient Indian Work on Mathematics and Astronomy. University of Chicago Press; reprint: Kessinger Publishing (2006). ISBN 978-1-4254-8599-3.The Āryabhaṭīya of Āryabhaṭa: An Ancient Indian Work on Mathematics and Astronomy. University of Chicago Press; reprint: Kessinger Publishing (2006).ISBN 978-1-4254-8599-3.
- Kak, Subhash C. (2000). 'Birth and Early Development of Indian Astronomy'. In Selin, Helaine biên tập (2000). Astronomy Across Cultures: The History of Non-Western Astronomy. Boston: Kluwer. ISBN 0-7923-6363-9.
- Shukla, Kripa Shankar. Aryabhata: Indian Mathematician and Astronomer. New Delhi: Indian National Science Academy, 1976.
- Thurston, H. (1994). “Early Astronomy”. Springer-Verlag, New York. ISBN 0-387-94107-X.
Liên kết ngoài
- 1930 English translation of The Aryabhatiya in various formats at the Internet Archive.
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., “Aryabhata”, Bộ lưu trữ lịch sử toán học MacTutor, Đại học St. Andrews
- Achar, Narahari (2007). “Āryabhaṭa I”. Trong Thomas Hockey; và đồng nghiệp (biên tập). The Biographical Encyclopedia of Astronomers. New York: Springer. tr. 63. ISBN 978-0-387-31022-0. (PDF version)
- Aryabhata and Diophantus' son, Hindustan Times Storytelling Science column, Nov 2004
- Surya Siddhanta translations
This article uses material from the Wikipedia Tiếng Việt article Aryabhata, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Nội dung được phát hành theo CC BY-SA 4.0, ngoại trừ khi có ghi chú khác. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tiếng Việt (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.