Tỉnh An Xuyên: Tỉnh của Việt Nam

Tỉnh lỵ là thị xã Quản Long (nay là Thành phố Cà Mau), tồn tại trong giai đoạn 1956-1975. An Xuyên chính là tên của làng sở tại trước kia thuộc tổng Quản Long.

An Xuyên
Tỉnh
Tỉnh An Xuyên
Bản đồ hành chính tỉnh An Xuyên
Hành chính Tỉnh An Xuyên
Quốc gia	Việt Nam
Vùng	Đồng bằng sông Cửu Long
Tỉnh lỵ	Thị xã Quản Long
Phân chia hành chính	1 thị xã, 5 quận
Thành lập	22/10/1956
Giải thể	1975
Dân số (1967)
Tổng cộng	245.707 người
x t s

Tỉnh An Xuyên nằm ở cực Nam, có vị trí địa lý:

• Phía đông giáp tỉnh Bạc Liêu và tỉnh Chương Thiện
• Phía đông nam giáp Biển Đông
• Phía tây và phía nam giáp Vịnh Thái Lan
• Phía bắc giáp tỉnh Kiên Giang.

Tỉnh An Xuyên được thành lập trên cơ sở đổi tên tỉnh Cà Mau theo Sắc lệnh số 143-NV để thay đổi địa giới và tên Đô thành Sài Gòn – Chợ Lớn cùng các tỉnh và tỉnh lỵ tại Việt Nam. Địa giới và địa danh các tỉnh ở miền Nam thay đổi nhiều, một số tỉnh mới được thành lập. Theo Sắc lệnh này, địa phận Nam Phần của Việt Nam Cộng Hoà gồm Đô thành Sài Gòn và 22 tỉnh. Lúc này, tỉnh Cà Mau được đặt tên mới là tỉnh An Xuyên, còn tỉnh lỵ đổi tên là Quản Long. An Xuyên chính là tên của làng sở tại trước kia thuộc tổng Quản Long, vốn là nơi đặt quận lỵ quận Cà Mau trước năm 1956. Đồng thời, xã An Xuyên cũng được đổi tên thành xã Tân Xuyên thuộc quận Quản Long và là nơi đặt tỉnh lỵ Quản Long của tỉnh An Xuyên.

Ngày 5 tháng 8 năm 1957, tỉnh An Xuyên bao gồm 6 quận, 23 xã:

• Quận Quản Long gồm 4 xã; quận lỵ: Quản Long
• Quận Cái Nước gồm 6 xã; quận lỵ: Cái Nước Ngọn
• Quận Đầm Dơi gồm 4 xã; quận lỵ: Tân Duyệt
• Quận Thới Bình gồm 4 xã; quận lỵ: Thới Bình
• Quận Năm Căn gồm 2 xã; quận lỵ: Năm Căn
• Quận Sông Ông Đốc gồm 3 xã; quận lỵ: cửa sông Ông Đốc.

Tuy nhiên, chính quyền Mặt trận Dân tộc Giải phóng Miền Nam Việt Nam và sau này là Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa Miền Nam Việt Nam cùng với Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không công nhận tên gọi này mà vẫn gọi theo tên cũ là tỉnh Cà Mau.

Tháng 2 năm 1976, tỉnh An Xuyên (tức tỉnh Cà Mau) được sáp nhập với tỉnh Bạc Liêu thành tỉnh Minh Hải.

Cuối năm 1996, tỉnh Minh Hải được chia lại thành tỉnh Cà Mau và tỉnh Bạc Liêu như cũ.

Địa bàn tỉnh An Xuyên cũ hiện nay tương ứng với hầu như toàn bộ diện tích tỉnh Cà Mau ngày nay; ngoại trừ địa bàn xã Khánh Thuận thuộc huyện U Minh và hai xã Biển Bạch, Tân Bằng thuộc huyện Thới Bình vốn trước năm 1975 lại cùng thuộc địa bàn xã Tân Bằng, quận Hiếu Lễ, tỉnh Kiên Giang của chính quyền Việt Nam Cộng hòa.

Năm 1957

• Quận Cái Nước gồm 6 xã: Hưng Mỹ, Phú Mỹ, Tân Hưng, Tân Hưng Đông, Tân Hưng Tây, Thuận Hưng;
• Quận Đầm Dơi gồm 4 xã: Tân Ân, Tân Duyệt, Tân Hòa, Tân Thuận
• Quận Năm Căn gồm 2 xã: Năm Căn, Viên An
• Quận Quản Long gồm 4 xã: Định Thành, Hòa Thành, Tân Thành, Tân Xuyên
• Quận Sông Ông Đốc gồm 3 xã: Khánh Bình Đông, Khánh Bình Tây, Phong Lạc
• Quận Thới Bình gồm 4 xã: Khánh An, Khánh Lâm, Tân Phú, Khánh Bình.

Năm 1970

• Quận Cái Nước gồm 2 xã: Phú Mỹ, Tân Hưng Tây
• Quận Đầm Dơi gồm 5 xã: Hưng Mỹ, Tân Duyệt, Tân Hòa, Tân Hưng, Tân Thuận
• Quận Năm Căn gồm 5 xã: Năm Căn, Tân Ân, Tân Hưng Đông, Thuận Hưng, Viên An
• Quận Quản Long gồm 4 xã: Định Thành, Hòa Thành, Tân Thành, Tân Xuyên
• Quận Sông Ông Đốc gồm 3 xã: Khánh Bình Đông, Khánh Bình Tây, Phong Lạc;
• Quận Thới Bình gồm 4 xã: Khánh An, Khánh Lâm, Tân Phú, Khánh Bình.

• Tỉnh (Việt Nam Cộng hòa)