Động Vân Trình

Động nằm trong núi Mõ thuộc xã Thượng Hòa, huyện Nho Quan. Cùng với suối nước nóng Kênh Gà, Động Vân Trình đã được ngành Du lịch Ninh Bình đưa vào quy hoạch xây dựng khai thác khu du lịch Kênh Gà – Vân Trình.

Động Vân Trình
Nhũ đá lấp lánh trong động Vân Trình
Vị trí	xã Thượng Hòa, huyện Nho Quan, Ninh Bình
Tọa độ	20°17′56″B 105°47′37″Đ / 20,29889°B 105,79361°Đ / 20.29889; 105.79361
Khám phá	Lâu đời
Số cửa vào	1

Động nằm trong một quả núi cao hơn trăm mét. Cửa vào động ở lưng chừng núi, cao khoảng 40 m so với mặt đất. Du khách theo tour du lịch vào thăm động sẽ đi bằng thuyền từ bến sông Hoàng Long. Từ thành phố Ninh Bình có thể đi đến động theo trục đường đại lộ Tràng An từ hồ Kỳ Lân qua khu du lịch sinh thái Tràng An, chùa Bái Đính kéo dài tới động.

Diện tích của động Vân Trình rất lớn, khoảng trên 4000 m². Vòm động chỗ cao nhất trên 100 m, dưới vòm là tầng tầng dải nhũ đá óng ánh, muôn màu rủ xuống trông tựa như một bức rèm đá lung linh, lộng lẫy, sàn động có nhiều vân hoa độc đáo. Sâu vào trong động là giếng Rồng có nước tuôn từ dưới lên. Trong động có nhiều nhũ đá lấp lánh với nhiều hình dáng, màu sắc khác nhau. Không khí trong động tương đối thoáng mát và dễ chịu. Xung quanh động là các bức phù điêu nghệ thuật bằng thạch nhũ với đủ các hình của con người, thần tiên, mẹ bồng con, cỏ cây, con vật như con nghê, đại bàng, hổ, rùa, những hòn đá to, nhỏ nhẵn thín tựa như trứng vịt, trứng gà, viên bi, hạt đậu… có nhiều khối đá tựa như những chàng vệ sĩ, các diễn viên đang múa hát, cảnh vua thiết triều, quan thần đứng chầu; có cả đường rộng xuống âm phủ…

Giá trị tâm linh hơn cả ở động Vân Trình là thạch nhũ bằng đá nhô lên hình "của quý" của người đàn ông, nằm đối diện với một lỗ nhỏ gọi là "cửa sinh". Những người hiếm muộn về đường con cái thường sờ tay vào và chui qua cửa đó để cầu may.

Đã có thời gian dài hơn 100 năm cửa động bị vùi lấp (còn gọi là hang Lấp), vì vậy động Vân Trình không có nhiều dấu tích của các danh sĩ để lại nhưng từ năm 2001 được mở và là một điểm đến rất hấp dẫn để các du khách trong và ngoài nước đến tham quan tìm hiểu.

Tại cùng xã Thượng Hòa còn có Hang Luồn Nho Quan 20°18′51″B 105°46′59″Đ / 20,314042°B 105,783144°Đ / 20.314042; 105.783144 (Hang Luồn Nho Quan) là hang luồn dạng karst trong núi đá vôi ở sát bờ bắc sông Hoàng Long.

Cách hang không xa là Động Nham Hao (hay động Ngọc Cao) là hang động nước dài hơn 3 km, xuyên qua dãy núi giáp ranh giữa hai xã Lạc Vân và Đức Long, ở liền kề phía bắc. 20°20′25″B 105°46′52″Đ / 20,340407°B 105,781225°Đ / 20.340407; 105.781225 (Động Nham Hao)