Đền Cao An Phụ

Đền Cao An Phụ
Di tích quốc gia đặc biệt
Tên khác	An Phụ Sơn Từ
Thờ phụng
An Sinh Vương
Trần Liễu
1211 – 1251
Được thờ vì	Hoàng tử nhà Trần
Thông tin đền
Địa chỉ	núi An Phụ, phường An Sinh, thị xã Kinh Môn, tỉnh Hải Dương, Việt Nam
Tọa độ	21°00′51″B 106°29′34″Đ / 21,014192°B 106,492662°Đ / 21.014192; 106.492662
Thành lập	1251
Di tích quốc gia đặc biệt
Quần thể An Phụ – Kính Chủ – Nhẫm Dương
Phân loại	Di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh
Ngày công nhận	22 tháng 12, 2016
Di tích quốc gia
Đền Cao An Phụ
Phân loại	Di tích lịch sử – văn hóa, danh lam thắng cảnh
Ngày công nhận	1992
x t s

Đền có tên tự là "An Phụ Sơn Từ", tọa lạc trên đỉnh cao nhất của dãy núi An Phụ (246 m). Đây là dãy núi thấp nằm hoàn toàn trên địa bàn thị xã Kinh Môn có chiều dài khoảng 17 km, chạy hướng tây bắc - đông nam song song với sông Kinh Thầy.

Trần Liễu sinh năm Kiến Gia thứ nhất (1211), là anh ruột của Trần Cảnh tức Trần Thái Tông, vị vua đầu tiên của nhà Trần. Năm 1237, triều đình cắt đất An Phụ, An Sinh, An Dưỡng, An Hưng, An Bang cho Trần Liễu làm thái ấp và lấy tên đất phong vương cho ông là An Sinh Vương. Trần Liễu mất vào ngày 1 tháng 4 năm 1251. Sau khi ông mất, người dân lập đền thờ trên đỉnh núi An Phụ, từ đó ngày 1 tháng 4 Âm lịch hàng năm trở thành ngày hội đền Cao An Phụ, nhân dân khắp nơi về làm lễ dâng hương tri ân công đức.

Ban đầu, đền chỉ có quy mô nhỏ như miếu. Sau nhiều đợt trùng tu và tôn tạo, đền được mở rộng và có quy mô như ngày nay.

Năm 1992, di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh Đền Cao An Phụ được xếp hạng là di tích cấp quốc gia. Ngày 22 tháng 12 năm 2016, Quần thể An Phụ – Kính Chủ – Nhẫm Dương được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng là di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh quốc gia đặc biệt.

Đền được xây dựng theo kiểu kiến trúc tiền nhất hậu đinh, gồm có tiền tế, trung từ và hậu cung. Hậu cung có thờ tượng Trần Liễu và hai cháu nội Đệ Nhất Vương Cô và Đệ Nhị Vương Cô đều là con gái của Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn.