Maršalan Sared

Sen pälidn da kaikiš suremb lidn om Madžuro.

Maršalan Sariden Tazovaldkund
Aolepān Aorōkin M̧ajeļ (maršal.)
Republic of the Marshall Islands (angl.)

Flag	Valdkundznam
Pälidn	Madžuro
Eläjiden lugu (2018)	75,684 ristitud
Pind	181 km²
Kel'	maršalan, anglijan
Valdkundan pämez'	Hil'da Hain
Päministr	hän-žo
Religii	hristanuskond
Valüt	AÜV:oiden dollar (USD, $)
Internet-domen	.mh
Telefonkod	+692
Aigvö	UTC+12

Vn 1986 21. päiväl redukud Maršalan Sared tedištoitiba ičeze ripmatomudes AÜV:oišpäi.

Vs 1979 semendkun 1. päiväspäi nügüdläine Konstitucii om väges, se ottud edel ripmatomut völ. Sil-žo vodel ohjastusen da parlamentan ezmäižed ištundad oliba. Vl 2003 kožundkirjutez associacijas AÜV:oidenke oli pidetud 20 vodeks.

Vozil 1946−1960 AÜV poukahtihe 67 atombombad valdkundan atolloil.

 

Maršalan Sared sijadasoiš 29 korallatolloil da 5 edembaižil saril, kaik om 1156 sart da sarikod. Ned oma ühtennimižen sarišton palad, seištas päivnouzmpolehe da pohjoižpäivnouzmha Federativižiš Mikronezijan Valdkundoišpäi da pohjoižpolehe Kiribatišpäi. Maršalan Sariden randad lainištab Tün' valdmeri. Randanpird — 370 km.

Sared oma kattud korallil vedenalaižiden vanhiden upnuziden vulkanoiden päd. Kaikiš korktemb nimetoi čokkoim sijadase Likiep-atollal, 10 m meren pindan päl.

 

Ohjandusen form om unitarine parlamentine tazovaldkund äjiden partijoiden sistemanke, AÜV:oidenke associacijoiš. Valdkundan pämez' om prezident (angl.: President of the Marshall Islands), hän om vaiše parlamentan ühtnii. Üks' varaprezident om hänele abuhu. Parlament paneb prezidentad da 6 ministrid radsijha. Valitadas prezidentad nelläks vodeks, kahtenden strokun voimuz om olmas. Prezident om mugažo ohjastusen pämez' da ühtnii.

Parlament om kaks'kodine. Üläkodi om Vejiden Nevondkund (marš.: Council of Iroij) 12 ezitajanke, vaiše konsul'tativižed funkcijad oma heil. Alakodi om Käskusenandai Suim (Nitižel, marš.: Nitijela) 33 ezitajanke, kaik rahvaz valičeb heid nelläks vodeks. Valičemižoiktuz om 18-voččil da sen vanhemb.

Vn 2019 18. päiväl kül'mkud Maršalan Sariden päjärgvaličendad oliba, sidä kesken valdkundan parlamentha. Hil'da Hain om valitud da radab prezidental vs 2016 vilukun 28. päiväspäi.

   Kacu kirjutuz: Maršalan Sariden administrativiž-territorialine jagand.

Maršalan Sared jagadas 33 municipalitetaks (valičemižümbrikoks), kaikutte om znamasine sar' vai atoll. Ühtenzoittas niid kahthe čepiižhe: Ratak i Ralik.

Maršalan Saril elädas maršalan sarilaižed. Vn 2014 heinkus valdkundan ristitišt oli 70 983 eläjad.

Rahvahad (2006): maršalan sarilaižed — 92,1%, maršalan sarilaižed segoitadud augotižlibundanke — 5,9%, toižed rahvahad — 2,0%. Kodikel' (1999): maršalan kel' — 98,2%, toine kel' — 1,8%; anglijan kel' kävutase kaikjal kuti kahtenz' kel'.

Uskondan mödhe (2011): protestantad — 80,5%, Riman katolikad — 8,5%, mormonad — 7,0%, Jehovan tundištajad — 1,7%, toižed uskojad — 1,2%, religijatomad — 1,1%.

Toine järed lidn (enamba 10 tuh. ristituid vl 2008) om Ebeje.

Maršalan Sariden päeksport om laivad da venehed (84%), kül'menzoittud kala (8%); toine eksport — merenproduktad.

• Valdkundan parlamentan oficialine sait (rmiparliament.org). (angl.)

	Valdmerimaiden valdkundad
	Avstralii | Federativižed Mikronezijan Valdkundad | Fidži | Kiribati | Maršalan Sared | Nauru | Palau | Papua — Uz' Gvinei | Samoa | Solomonan Sared | Tong | Tuvalu | Uz' Zelandii | Vanuatu