Kanzhi muthu u vha a tshi ṱoḓa u bvisela khagala mulaedza nga u pfufhifhadza na hone nga ndila yo dzumbamaho.
Sa tsumbo; ntsa hu tshenzhela phoswa: zwine zwa amba uri kanzhi ha itea tshithu kha vhutshilo ha muthu u a guda lune a kona uri zwisa tsha dovha zwa itea.
khuhu
- Ndi manwe na a khuhu mukegulu a tshi ḽa gwitha
- Ndi mulambatai iṱo ḽa khuhu
Ntsa
- Ntsa ya ḽa muṋawa a i humi
- Ntsa hu tshenzhela phoswa
- Ntsa ya mulomo a i na nguvho
Ndau
- Phanḓa ha ndau a hu yiwi u sina tshikuni
- U songo vhona ndau yo eḓela, wa ri ndi tshimange
Nguluvhe
- Nguluvhe ye ndi edza ndou maṋanga a bva nga hanwani/mulomoni
Ndou
- Muthu ndi nḓou ha ḽi muri munwe
- Munna ndi nḓou, a i ḽi muri muthihi
- Nḓou a i lemelwi nga musingo wayo
Gwitha/Funguvhu
- Ndi maṅwe na khuhu mukegulu a tshi ḽa gwitha
- Funguvhu lori thilaiwi ḽa fhira muḓi ḽo lilala/kovhela
- Naho wa i viela bakoni mahunguvhu a ḓo i vhona
- Maṋoni a kavha mutanda muthihi u fhufha a ya liana
- Ḽinoni fulu a ḽi vhulahwi, ḽi na maumbulela
- Khangala ruḓa maṱo vuluvulu ḽo fa nga vhuhwavho
- Khangala mbili a dzi dzuli muina muthihi
- Fhondo ḽi si ḽau u thuvha ḽi tshi zhamba
- O ḽaho funguvhu u vhonala nga valuvalu
Mmbwa
- Mmbwa munamba i ya u funa iro shaya mubikeli
- Mmbwa phaphadzi u fashwa nga mulavhu ndi hayo
- Mmbwa i re na muṋe i vhonala nga tshiangaladzi
- Mmbwa ya ḽa iṅwe a i noni
- Mmbwa ndi mmbwa i ḽa na maṱanza ayo
- Ni songo vunda mmbwa mano
- Mmbwa i huvhaho a i lumi
- Mmbwa i poswa kurambo nga a i ḓivhaho
- U tshi fuwa muthu ranga nga mmbwa
Kholomo
- Kholomo ya nḓila a i fhedzi hatsi
- Ndi matenda dzo nwa ndi kholomo dza mvulani
- Ndi kholomo dza musanda wa dzi khada u a lifha wa dzi litsha wa lifha
- Ṱhavhanyedza i ḽa mbudzi tsalela i ḽa kholomo
Nzie
- Mubva hana nzie, nzie dzi khoroni
Khovhe
- Maudu a khovhe ndi vhana vhayo
Mbidi/Didinngwe
- Ri ḓe ndi mbiḓi ro vhona mavhala
- Ḽi naka ḽi tshi hoha ḽinwe didingwe ḽi tshi hohwa ḽi mavhala anga
- U songo vhona tsimba yo naiwa wa ri ndi lukhohe
nowa
- Nowa a i tevhelwi mulindini wayo
- Nowa yo vhonalaho a i lumi
- Thonga ya kule a i vhulai nowa
- Tshitaka tshe wa vhona nowa u ḓi i tshe ngomu
Pfene
- Ahuna pfene ḽi no fa ḽi songo gonya luwa
- Ahuna khali i no fa i songo bika
- Na vhuvhi haḽo pfeṋe vhusiku mavhele a ḽi ḽi
Mbevha
- Nwana wa mbevha ha hangwi mukwita
- Ndi khakhisa u rwa ndi mbevha ya ludongoni
- Mahondo manzhi ha bwi mulindi
- I rema nga lunwe mbevhana, mulindi u ḓo vhuya wa dala.
- Khumba ye yavha i na muno ludungela i tshe nalwo
- Tshe wa da iwe tshilavhi, na murundo wa phofu u do vhuya wa nwa
- Alu khwathi fhedzi lunundu, lu khwatha lu na thanda ngomu.
Mirero ya vhathu
- Tsiwana i laiwa nḓilani
- Ṱhoho thema i laya ṱhoho tshena
- Mulomo ndi khaladzi a nḓila
- Mulomo a u ḓalelwi nga mulambo
- Munwe muthihi a u ṱusi mathuthu
- Tshidzembe tsha mulima tsimbe, tshi divhiwa khombo nga mune watsho.
- Muenda tshilimo, milandu u rera yothe.
Nwana
- Nwana mula malofha mavhisi thumbuni hu onya hawe
- Nwana hu la a lilaho
- Mulenzhe muthihi au tshini tshiimbo
- U songo sea vhuhole u tshe nwana vhuhole vhu da vhuhulwaneni
- Nwana wa tshidzula huvhuya, huvhi huvhi huya vhidza.
Dora
- Tshisima tsha kule tshi vhulahisa muthu dora
- Upfa dora ndi u tama tshisima
Fhungo
- Khali yo bikaho i fhira yau shululelwa
- Fhungo muela fobvu na iwe mune wa tsimu li do u ela vho
- Mulilo wa mbava a u orwi
- Fhuri la u newa a lina khobvu
- Alukhwathi fhedzi lunzu lu khwatha luna thanda ngomu
Kule
- Tshakule tshi wanwa nga muhovhi
- Kule ndi hu sina wau
- Hu si halwo lukunda alu kokomedzwi lwa kokomedzwa lu a thara
- Nama kombetshedzwa i a fhula khali
- Vhuhadzi ndi nama ya thole ya fhufhuma ri a fhunzhela
- Vhida la musadzi ndi vhuhadzi hawe
- Ndi mutonga kanwe ndi thumbu ya bvani
- Nyavhumbwa wa dakaila wa kanda vho u vhumbaho
- Tshinakaho a tshiyi thambo tshi noya thambo ndi mutshinyalo
- Tahulela tshinanaunga tshi tshi hula tshi ula thoho
- Tshokotshoko a ili muthu muthu u liwa nga dzumbulukwane
- Maano a vhambwa nga luvhadzi
- U songo vhona mbulu we mbumbu muda murahu u mbulu yanga
- Tshinandala tshi dola tsho furaho tshi do litsha
Miri
- Fuyu li tswuku a li kundwi tshivhungu
- Muri u vhavhaho u bva tsindeni
- Munna u bebela munwe
- Philiphise a si tshi londa ndi tshilonda tshau di todela
- Wa sa lipfa u vhudzwani u do li pfela vhulaloni
- Ndia vhahwa lina mulwadze
- Mudivha tshikamba u divha nga tshawe
- Naho wa i khukhuna luombeni thunda nnda i do vhonala
- Wa li kukuna na thoni u do li lata nama
- U nembelela ha shamba a si uwa halo
- Khokhonya ila maaanda ayo
- Mulatshawe u a dzumbama a wanala hana mulandu
- Mudengu ha di denguli
- Hu ambuwa vhunanga vhukololo avhu ambuwi
- Hu ambiwa vhunanga vhutsila vha vhona nga mato
- Ndadzi a irwi luvhili
- Nwana u litshiswa mbado lufhanga u litsha nga ethe
- Nwana asa lili u fela ngozwini
- U lema hu fhira u lotshelwa
- U sa pfa hu tunya mavhudzi
- Ndi kudzembe kwa mulima thavha ku divhiwa khombo nga mune wakwo
- Phanda i tshi da i ranga nga thotha
- U tshi kokodza luranga u kokodza na vhana vhalwo
- Mutsinda ndi khwine shaka ndi bulayo
- Mukandangalwo lufu lu mulenzheni
- Lutiitii lu beba thathanana
- Munwe muthihi a u ṱusi mathuthu
- Munwe a u di sumbi
- Khombe ya fura i raha ndilo
- Ṋawa rila ri vhanzhi u zwimbela dzi a talula
- Iṱo lithihi a ḽi vhonwi nga tshilavhi
- Wa iṱo u sea mpofu
- U thanya asi u ruda mato
- Tsilu ḽi ḽa kanwe mutali u ḽa kanzhi
- Mudi wa goswi a u na malila
- Vhaṱali vha khomboni
- Mapfura a ḽiwa mutumbani
- Naho wa ṱamba wa dola senenga a ḽi ṱuwi
- Huvhala, malofha a u dodza ha fari
- Hu livhala mubai, mubaiwa ha livhali
- Muvheulwa u nekedza thoho
- Tshina phepho a tshi sumbedzwi mulilo
- Ndi vho mutanda nga u we ri wane makwati
- Ndi tshidzimba tsha a sina maṋo tshi litsheni tshi sinele muṋe watsho
- Tsetsetse i vhidza u gidima
- Thevhe yo fhambana na mpato
- Kale a hu fheli
- u sa pfa hu ṱunya mavhudzi
- Maudu a khovhe ndi vhana vhayo.
Tombo liya lemela
NA Milubi Ngoma ya Vhatei second edition 1984
This article uses material from the Wikipedia Tshivenda article Maambele na Mirero, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Tshivenda (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.