Dyuym (niderlandcha: duim — bosh barmoq soʻzidan) — ayrim metrik boʻlmagan Yevropa oʻlchov tizimlarida masofani oʻlchash birligi.
Odatda tegishli mamlakat futining 1/12 yoki 1/10 ("oʻnlik dyuym") qismiga teng. Bugungi kunda dyuym nomi ostida 2,54 smga teng ingliz dyuymi tushuniladi.
Dyuym (gollandcha duim — bosh barmoq) — 1) ingliz oʻlchovlar birligi da ulushiy uzunlik birligi. 1D.= 1/12 fut = 0,0254 m. 2) metrik birliklar tizimi qabul qilingunga qadar rus uzunlik birligi. 1 D.= 1/12 fut = 2,54 sm.
Vena dyuymi = 2,63402 sm.
Ingliz dyuymi yoki imperiya dyuymi (lotincha: unciadan inglizcha: inch — 1/12 qism) 1958-yildan boshlab к 2,54 smga tenglashtiriladi. Avval metrik tizimga boshqacha oʻtkazilar edi:
Ingliz oʻlchov tizimida 1 dyuym = 12 chiziq = 72 nuqta = 1/12 fut = 1/36 yard.
1 pulgada = 2,32166 sm.
Fransuz dyuymi ishlatilar edi, ammo 1985-yildan oʻlchami oʻzgartirilgan: 2,707005 sm.
1 tsun = 1/30 m ≈ 3,3333 sm.
1 pulgada = 2,3278 sm.
Reyn dyuymlari bilan bir qatorda quyidagilar qoʻllanardi:
1 pulgada ≈ 2,547 sm.
Buyuk Britaniyadagi kabi 1958-yildan Amerika dyuymi 2,54 smga tenglashtiriladi. Avval (1866-yildan) 2,540000508 smga teng edi (yanada aniqroq, 10000/3937 sm); ayrim hollarda bu eski belgilanish geodezik dyuym nomi ostida ishlatiladi.
Fransiya dyuymi (fransuzcha: pouce — bosh barmoq), boshqa nomlari Parij dyuymi va qirol dyuymi, 75000/27706 smga teng edi, ya'ni tahminan 2,706995 sm. Eski Parij oʻlchovlar tizimida 1 dyuym = 12 chiziq = 144 nuqta = 1/12 fut = 72/3161 lokot.
1 sun = 1/33 m ≈ 3,0303 sm.
Ingliz oʻlchov tizimida masofa oʻlchovi birliklari |
Mil | Nuqta | Chiziq | Dyuym | Hend | Link | Fut | Yard | Rod | Cheyn | Furlong | Milya | Liga |
This article uses material from the Wikipedia O‘zbek article Dyuym, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Matndan CC BY-SA 4.0 litsenziyasi boʻyicha foydalanish mumkin (agar aksi koʻrsatilmagan boʻlsa). Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki O‘zbek (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.