Dheran alang na quri daya, quri ggqiyan hido ma, quri tghunac na we, so hari ga lbuwan na Nanhwe, ado ka ga mtuayus, quri so tgdaya na hhreyan hido we, ga msuayus Mosanpiko. Ngan na kwan-hwang Ingyi cbeyo we “Swaziland”, mntena hari ppatis nJwesu (Switzerland) Oco hii, anu mntena alang ini ptaayus rcilung paru, kika kesun daha “Hweco syaw-Jwesu”. Ani si, ado ka mntena bale ka ngayan daha ptasun ma, wada pryuxun knkawas 2018 idas 4 ali 19 ka ngayan daha di.

Gaga kska Meycow ka Suwatini, 26 30 S, 31 30 E ka gaga na nniqan. Kana ka knlbangan na o 17,364 sq km (hangan na o Tg159) (knlbanga dxgal o 17,204 sq km, knlbangan qsiya o 160 sq km). Kana ka sejiqun o niqan 1,451,428 hiyi. Gaga Mbabane ka pusu alang paru, jiyax 6 idas 9 ka jiyax skrayan klwaan. Manu ka dxgal Swaziland ga wada sugan 68.30% ka dxgal qpahan, 31.70% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 0% na.

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Mswati III, pnaah hngkawas1986 idas 4 jiyax 25pnrajing kmlawa klwaan.

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Ngayan (名稱)

Knkawas 2018 idas 4 ali 19, paha kari ka kwowang Unsuwati-sansu, ngayan alang daha ingyi we, pryuxun “Kingdom of Eswatini” ka “Kingdom of Swaziland”; ckceka na “Eswatini” we, kari naq ba nSuwati ka kiya, dungus na we, dheran nSuwati mesa. Quri so pnhlidan na kari Telu di ge, Conghwa mingkwo cunghu we qmita cungco na Suwati ma, kika speeyah na “Suwaciran” pryuxun na “Suwatini”; meniq ka Congkwo taru we, ini riyux ka dheya ma, “Suwesuran” kesun na.

Ri-su (歷史)

Dungus spatis (主條目：史瓦帝尼歷史)

Rrcilung (湖泊區)

Seediq pnswayan kingal Pantucu ka Swati nii, 16 suci di ge kndalax ckceka nHweco mosa theruy quri tghunac na. ckceka na 18 suci, mswaye Panrucu ka Suwatiran ma turi nanaq di, qbsuran na ciida we Unsuwaci, bobo na dseediq nii de mangal “Suwati” ka ngayan daha di. ckceka na 19 suci, prading meyah hiya ja beyax na Oco di.

 

Knkawas 1902 ka bobo mndaha pncbuwan Puar de, pawhu-kwo na Ingkeo ka Suwatiran nii. Knkawas 1968 idas 9 ali 6 de turi di. Knkawas 1973 idas 4, Sopuca-arsu laxun na ka senhwa ma, plaxun n aka yihwe, hterun na ka ceng-tang ho-tong. Knkawas 1978 de smmalu senhwa bgurah, ani si ini na pklai seediq alang na, betaq knkawas 2005 de pooda senhwa bgurah. Knkawas 1986 idas 4 ali 25, kwang daha say aka Unsuwati ka tloong tloongan kowang.

Singcun hwaci (行政區劃)

Dungus spatis: singcung hwaci nSuwatini (主條目：史瓦帝尼行政區劃)

 

Cung-cu (政治)

Kwohwe(國會)

 

Kwohwe na we ryang-yen-cu, can-yiyen ma cong-yiyen. Can-yiyen we 30 hei ka yiyen na; cong-yiyen we 65 hei ka yiyen na. Dkwohwe-yiyen nii we, rima knkawas ttloongan daha hiya, peeyah hwa’an kana daha.

Neko (內閣)

Congri ka tunux na singcung pumun, toma na we 18 moda mqeepah.

Congri (總理)

Tunpa‧Masuku.

Suhwa cikwan (司法機關)

Teru pntnunan ka suhwa nSuwatini, an-cen so ddaun gaya daha ka snterun daha, meniq ka so seediq meeyah theruy ma, maha theruy we tnnanak hwating ka mooda kiya.

Tunux aklang (元首)

Unsuwati-sansu(Mswati III) ka kowang daha saya, knkawas 2008 ka pnseengan Hupisu we, tg15 niqan dnooyan cen-cyo ka heya, maha 2 ti-meyyen hari ka ga na dooyan.

Cungti (政體)

Cyuncu cwan-cu.

Cungcu daha (政治情勢)

Kana hari seediq Suwatini nii we, lmekuh wang-su, ado ka so hari ga riqan sihwang kwo-cya ma, ga ddilan alang siyo daha Nanhwe ka mingcu kwan-nen daha, ga mtutuy ka cucu-yisu na ka duma qpuruh seediq daha, ga mesa kayhwang kayko. Kika knkawas 1995 de, cukong renmong nSuwatini nii we, tmretun ta-pakong kana alang daha. Mkdaha ali gdregan ka ta-pakong ma, ani knkana ka snliqan na quri alang Suwatini nii. Pa-kong daha nii de wada dehuk cung-cu su-cen di, kong-jen daha di ge peeyah kari mesa ce-cu tang-cing, kwo-wang si-we ma, dai smalu ka senhwa dungan mesa. Knkawas 2005 idas 7 ali 26 ka Suawatini nii we, ani naq niqan ka sen-hwa daha bgurah ge, moda naq cyun-cen bale dungan. Uka ho-hwa ceng-tang ka alang daha. Sen-hwa daha bgurah ge, mndaha moda kwohwe tasen ka knkawas 2005 ma knkawas 2013, ani si ce-cu tang-cing nii we, prngan daha ba tasen, ming-sung wun-ti ka lnglungun ba kana seediq.

Way-cyaw 外交

 

Mnosa kawhong-hweyi na pu-semong yung-tong kwocya ka Suwatini, tqene si-hwang ka way-cayaw cung-co daha, dmoi cong-ri rusen ka dheya, ga thteran Nanhwe ma Mosanpiko ka Suwatini, kika asi ka sblequn ba ka pnugluban na daka Nanhwe.

Knkawas 1968, turi cenkwo ka Suwatini nii de, cen-cyaw daka Conghwa mingkwo di ma, betaq saya, knkawas 2018 wada msetuq pang-cyaw na Pucinafaso daka Conghwa mingkwo de, kingal ba Suwatini nii ka pangcyaw-kwo naga Hweco ka Conghwa mingkwo di, ga Mopapun ka tasu-kwan na.

Cyun-su (軍事)

Dungus spatis: Cyun-su na Suwatini (主條目：史瓦帝尼軍事)

Uka hay-cyun, wano supi rucyun-pupin 4000 hei, mpitu ka cwang-cyaco na. Niqan tikuh ming-hang-ci ka nirih na kong-cyun.

Cing-ci (經濟)

 

Dungus spatis: cingci na Suwatini (主條目：史瓦帝尼經濟)

Kndalax knkawas 1986 dmudul Suwatini ka Unsuwati-sansu betaq saya, to naq seediq ndheya kana alang daah. Malu bale cing-maw kwansi na daka Nanhwe, Nanhwe nii ka bbrigun na ani maanu, kana bbrigan na Suwatini nii duri we, mah mddeka hari sbari na Nanhwe. Ncugin ini baka ka ppuqun daha duri.

Way-hwe cun-ti na knkawas 2006 we, 2 yi 2800 wan meyen, way-cay na we, 4 yi 1700 wan meyen.

Dngusan na mbaruy:

Sato、cu-cyang、qhuni、lklukus、lam-ci kwan-cwang swekwo ma hei dapa.

Dngusan na maruy

Ci-yo、ci-ci ma、cyaw-tong cicay、glgaliq、paye、qperas、hawse-pin、sucyaw-pin、 hiryo、 ttbugun tnbugan.

Alang sbaruy na

Nanhwe、Nayciriya、Mosanbpiko、Kunya、Ingkwo、Tasangniya、Dame、Owmong、Namipiya.

Alang bbrigun na

Nanhwe、Conghwa jenming kohokwo、Intu、Sincyapo、Conghwa mingkwo、Dame、Itari.

 

Jen-ko (Hei seediq) (人口)

Knkwas 2021 ciida, 1,172,000 hei kana seediq na.

Cong-cyaw (宗教)

Citu-tu(82.70%) kana hari ka seediq Suwatinu. Maha 40% ka sincyaw-sintu. Toma na de cyocyaw-sintu(Roma Tencu-cyaw), maha 20% hari, duma de citu-congcyaw ma, so snhei utux ucicil, so ka “Hweco yotay hwukwo”. Niqan tikuh ka uxe Citu-tu duri, so ka Isurancyaw(0.95%),Pahay-cyaw(0.5%), Intucyaw(1.15%).

Cyaw-tong (交通)

Dungus spatis: cyawtong nSuwatini (主條目：史瓦帝尼交通)

We-sung (衛生)

Quri so AIDS (AIDS問題)

Dungus spatis: AIDS nSuwatini (主條目：史瓦帝尼愛滋病)

Sqita snpegan daha we, maha 40% hari ka seediq mnangal AIDS, 32 knkawas de spuwan smepu; pnsnakan sepac seediq we, kingal ba muudus betaq 40 knkawas. Seediq na 19 knkawas betaq 49 knkawas we, hmrinas sepac pnsnakan kingal ka madis HIV, alang tgueguw ba AIDS cen-cyo ka alang na dheya. Seediq ka ga mangal AIDS daha we, niqan narux baraq duri. 18% ka hhqilan na narux baraq nii. Knkawas 2015 ciida de, ye bam aha dehuk 58.9 ka knkawas seediq daha.

Quri me-ti daha (主要媒體)

Pnyahan pnatas (參考資料)

• The Government of The Kingdom of Eswatini （官方政府，英語）
• Eswatini – CIA World Factbook (英語)
• 外交部
• List of current heads of state and government, Eswatini, english Wikipedia
• https://www.duhoctrungquoc.vn/wiki/zh/史瓦帝尼（參考自中文維基百科）