Macau

Gaga kska Yacow ka Macau, 22 10 N, 113 33 E ka gaga na nniqan.

Flag of Macau
Flag of Macau-Kwoci Macau(澳門)
Macau

Macau

Gaga kska Yacow ka Macau, 22 10 N, 113 33 E ka gaga na nniqan.

Kana ka knlbangan na o 28.2 sq km(hangan na o Tg237) (knlbanga dxgal o 28.2 sq km, knlbangan qsiya o 0 sq km). Kana ka sejiqun o niqan 597,425 hiyi. jiyax 20 idas 12 ka jiyax skrayan klwaan. Manu ka dxgal Macau ga wada sugan 0% ka dxgal qpahan, 0% ka dxgal bbuyu, rahuq dxgal do niqan 100% na.

Macau 
File:Regional Emblem of Macau.svg-Kwohwey (國徽)

Bukung klwaan ta sayang o kiya ka Fernando Chui Sai On, pnaah hngkawas2009 idas 12 jiyax 20pnrajing kmlawa klwaan.

Macau 
File:Macau locator map.svg-Ida nkiya nniqan lnglingay(自然地理位置)
Macau 
Macau 

cinkhulan sa knita’ sa brbiru’

Macau

Gaga kska Yacow ka Macau, 22 10 N, 113 33 E ka gaga na nniqan.

Macau, splawa Aw, cbiyaw u splawa Hawcingaw, splawa Hawcyang, Rongyamn, Haycing, Macyaw, Sutapu, kiya ka Cyoka jnmin konghekwo ddha tukubeycu singcngcyu uri, wa mniq tudaya mkngahu ucilung Nahay, kiya mi siyaw tuiwil Cucyangko, lmutuc Cuhaysu Kwangtong sng ka tudaya, tunarc pa msdalih Hong Kong 63 km, tuhunac mi tuiwil u lmutuc Nanhay.    

Macau u kiya ka pnspuwan Awmn pantaw, Tangcay, Rutang mi Ruhwan s4 nniqan, babaw kngkawas 2000 daw iyax Tangcay mi Ruhwan u hriyan dxral ka ucilung mi mnniqan dxral daw wada ngalan mtnpusu pwakyaw bakuciku ka Rutangcng: Macau pantaw ka pusu na balay Macau, tunarac daya na tikuh dxral u msqapah lmutuc Cyokoku, Tangcay mi Ruhwan pa ida balay psnakan ddha ritaw han, hiti u alaw hriyan dxral daw wada mniqan dxral Rutangcng da.      

Ti-ri(地理)    

澳門特別行政區四至及地理中心
方位 位置 經緯度
花地瑪堂區關閘澳門邊檢大樓附屬樓頂東北角的地面正射投影點 22°13′01.33″N 113°33′03.05″E
嘉模堂區澳門國際機場東南角 22°08′07.86″N 113°35′53.48″E
聖方濟各堂區路環島南部臨近鄉村馬路 22°06′35.17″N 113°33′23.77″E
西 風順堂區澳門半島澳門海關總部西側西灣湖景大馬路 22°11′03.61″N 113°31′43.47″E
中心 嘉模堂區氹仔沙崗市政墳場內 22°09′48.30″N 113°33′48.48″E

Sing-ceng cyu-hwa(行政區劃)

Macau pa spuda Teynskyo ‘Tangcyu’ ka singcngcyu tanwey, knkingal tangcyu u spuda nniqan hiya mniqan bay hhangan na pnrhulan dmuwi hangan, tangcyu u uka hwajn tiwey. Macau saya pa niqan 7 tangcyu, kcka u wamniq Macau pataw ka 5, wa mniq ritaw ka 2. Wa mniq iyax Tangcay mi Ruhwan hnriyan dxral ucilung ka nniqan dxral hiya pa ini psnaki ana kingal tangcyu kiya.  

Macau Pataw澳門半島 Tangcay氹仔 Ruhwan路環
·       Hwatima Tangcyu花地瑪堂區

·       Sngantoni Tangcyu (Hwawang Tangcyu)聖安多尼堂區

(花王堂區)

·       Tatangcyu (Cucyaw Cwotang Tangcyu)大堂區(主教座堂堂區)

·       Wangte Tangcyu望德堂區

·       Hongswen Tangcyu           風順堂區(聖老楞佐堂區)

·       Cyamo Tangcyu         嘉模堂區

Wa mniq Hncintaw ka Macau Pyasan Tubeyhing burah syawcyu u wada malan Cyamo Tangcyu位於橫琴島的澳門大學新校區列入嘉模堂區

·       Sng Hwangcike Tangcyu

聖方濟各堂區

Wa mniq iyax Tangcay mi Ruhwan hnriyan dxral ucilung ka nniqan dxral hiya pa ini psnaki ana kingal tangcyu kiya.     

Kiya mi, ‘Tangcyu’ singcngcyuhwa pa uxay balay bay singcng ciko cyeyncu, uka hnyuwan na mniq horicu. 

Kndusan kddiyax sediq Macau u spuda nniqan hiya pnhyuwan ssapah, tukubeycu smnluwan ssapah, dduwi dxral, pnsuwan nniqan sediq mi balay mndungus nniqan lnlingay muda psanak mku cyu Macau.   

[隱藏]澳門(平均數據1991-2020年,極端數據1901-2020年更新中)氣候平均數據
月份 1月 2月 3月 4月 5月 6月 7月 8月 9月 10月 11月 12月 全年
歷史最高溫​℃(℉) 29.1

(84.4)

30.2

(86.4)

31.5

(88.7)

35.3

(95.5)

37.5

(99.5)

36.9

(98.4)

38.9

(102)

38.5

(101.3)

38.1

(100.6)

36.0

(96.8)

34.2

(93.6)

30.0

(86)

38.9

(102)

平均高溫​℃(℉) 18.6

(65.5)

19.2

(66.6)

21.4

(70.5)

25.1

(77.2)

28.7

(83.7)

30.5

(86.9)

31.4

(88.5)

31.5

(88.7)

30.8

(87.4)

28.5

(83.3)

24.7

(76.5)

20.3

(68.5)

25.9

(78.6)

每日平均氣溫​℃(℉) 15.2

(59.4)

16.1

(61)

18.6

(65.5)

22.3

(72.1)

25.8

(78.4)

27.8

(82)

28.4

(83.1)

28.3

(82.9)

27.5

(81.5)

25.1

(77.2)

21.3

(70.3)

16.9

(62.4)

22.8

(73)

平均低溫​℃(℉) 12.7

(54.9)

13.9

(57)

16.5

(61.7)

20.3

(68.5)

23.7

(74.7)

25.7

(78.3)

26.1

(79)

25.9

(78.6)

25.1

(77.2)

22.7

(72.9)

18.8

(65.8)

14.3

(57.7)

20.5

(68.9)

歷史最低溫​℃(℉) −1.8

(28.8)

0.4

(32.7)

3.2

(37.8)

8.5

(47.3)

13.8

(56.8)

18.5

(65.3)

19.3

(66.7)

19.0

(66.2)

13.2

(55.8)

9.5

(49.1)

5.0

(41)

0.0

(32)

−1.8

(28.8)

平均降水量​㎜(英⁠寸) 34.2

(1.346)

43.9

(1.728)

80.0

(3.15)

153.5

(6.043)

286.0

(11.26)

373.7

(14.713)

290.7

(11.445)

331.4

(13.047)

227.8

(8.969)

75.1

(2.957)

39.0

(1.535)

31.3

(1.232)

1,966.6

(77.425)

平均降水日數 5.8 8.9 11.4 11.6 14.1 17.7 16.6 16.2 12.3 6.2 4.9 5.0 130.7
平均相對濕度​(%) 74.9 80.5 85.0 86.3 84.9 84.6 82.7 82.1 78.3 72.5 72.6 70.8 79.6
每月平均日照時數 126.5 85.7 74.8 94.6 135.5 159.0 211.3 188.2 178.3 192.2 158.1 145.1 1,749.3
來源 #1:澳門地球物理暨氣象局
來源 #2:澳門地球物理暨氣象局

Cing-ci(經濟)                                                               

Macau 
Macau 
Macau 
Macau 
Macau 
Macau 
Macau 
Macau 

Mrama balay ka keyjay Macau, kngkawas 2015 jnrey hwacan cusu u o.905, bnkuwan knkana mtqiri qnlangan u tu17. Mndungus bay syakay huri tisi ka Macau, kiya ka knkana cyangcu mi cuyeyn muway pila u mnsupu syakay pawcang cicin, 15 kngkawas ini buway pila muyas, mmuyas mi rdrudan u niqan Kongri pqita narux ciko ini ngali pila pqita narux, rdrudan u malu mangal pila bbuway rdrudan pneyyah seyhu. Macau tikuh bay bbuway kocing ninpu pa: Tikuh bay u 1 jikang 30 yeyng (Pila Macau, mntna ka hunac), tikuh bay 1 diyax kocing u 240 yeyng, tikuh balay kocing 1 idas u 6,240 yeyng.     

Alaw kngkawas 2004 ini biyaw knrana niya ka keyjay Macau, pusu na balay u pneyyah qqpahun pwocay mpriwaw, binaw wada dmudul qqpahun mpsalu sapah, qqpahun huwu, qqpahun uuqun mi qqpahun pawsyeyn u wada mrana hari uri. Quri so scuqi sntama murux bay qpahun Macau pa so bay so slhbnun balay; quri so mpqpah sediq u uka ka mpqpah ka saya uri han, kiya ka duma so sediq ini ttuku pyasan u rinji mniq kcka yurecang; kingal uri u alaw ini biyaw knrana ka keyjay kiya ka wada mkala briyan kana ka qqiya uri da, kngkawas niyi u prading niqan ka pbbari wangcyu wuyey, kiya mi hbaraw ka Kang cucan kongsu, kojyo pcpingan qridin, bbriyan u wada mthdiq bay miyah phiyu kojyo mi cida qqpahun dha, seyhu Macau mniq kngkawas 2005 pkbaraw tocu sediq tnhdilan sinsey cuke daw, ana so wada mlih 70% ka tocu sediq tnhdilan sinsey, binaw wana malu mdakar tikuh cawhong. Kngkawas 2008, nicisisu u wada stabuy mn20 kngkawas truma bay sucu 0.37, wada ini sthiyaq balay ka sediq knou bay pila mi sediq tikuh hari pila, kiya ka mn20 kngkawas u mn5 sediq mnniq hiya smiling nngalan dha pa, knmalu bay ntxal pnsuwan mi pstnaun ka nniqan balay pila mi tikuh hari pila sediq. Kngkawas cnduray niyi nngalan mnniq hiya sediq knkingal idas u wada mrana da, 4000 yeyng mi ini ttuku hbangan niyi u wada mlih quri cuxal uri da. Pkla sediq mnniq hiya pa mquri ccka mssli, ririh sa wada mrana ka nngalan hbangan. Kcka na hiya u, duma sediq alaw tumal pwocayyey kiya ka mkala ka nngalan pila, kiya ka mndungus bay qnepah seyhu mtrawah pwocayyey mi psuwan kana sediq dungal ka sntkuwan pila. Ini stkuhi qmita ka kngkawas niyi seyhu u snpusal muda psasu pila sntkuwan, kiya ka knkana pkbaraw tikuh bay weysng cusu, pila sbuway snbeyhing rudan, unhuway pila, nmalan pila qmpah, mumal muway pila ppanan rulu, mumal muway pila deyngki, pspuwan smpu kana nngalan pila mi snliqan pila uri.   

Kngkawas 2019 idas 4 diyax 16, tongcicyu u pkla tmiyu ‘Macau cini sisu hmrinas kngkawas 2014 o.38 mkala 0.4’, spuda pnsdhuwan kari Ryeynhekwo pa o.4 ka seyng tnqlhangan.’ Kngkawas 2019 idas 6 diyax 27 , tongcicyu u pkla knhbrawan hiyi sediq mpqpah kndadax qnhangan icil pa dhuq 179,416 hiyi sediq. Pdkanun ka sediq knhbrawan hiyi Macau mi mpqpah sediq kndadax qnlangan icil pa 1:3,   knhbaraw bay tumal ka mpqpah sediq kndadax qnhlangan icil pa wada pkmlih bay mpqpah sediq Macau. Tndxral sediq Macau u mqriqu balay sndiyal qpahun.    

澳門
氣候圖表(說明)

32

18

12

59

18

13

83

21

16

217

25

20

362

28

24

340

30

26

290

32

26

352

31

26

194

30

25

117

27

22

43

23

18

35

20

14

平均最高及最低溫度以攝氏(℃)表記
降雨總量單位為毫米(㎜)
資料來源:世界氣象組織(WMO)

   

Pocayyey, Ryuyoyey, Ryokang mi Syosyeynyey (博彩業、旅遊業、酒店及休閒業)  

Macau ka kcka tndxral Cyoka jnmin konghekwo murux bay nniqan dxral alang srwanan seyhu phiyu pwakyaw bakuciku. Ida balay pusu stmanan ngengalan pila ka pwocayyey mi qqpahan rmiwaw. Mniq kngkawas 2014, pwocayyey (kiya ka knkana pwocay congcyeyyey) pnkrana nngalan ka knkana picong u 59.1%. Kngkawas 2016, knkana maw nngalan pwocayyey pa dhuq 2241.28 oku pila Macau, kiya mi nngalan jeyjing pwocayyey u dhuq 843.75 oku pila Macau, kiya ka knkana nngalan hbangan keyjay seyhu (1024.12 oku pila Macau) na 82.4%.      

Quri rrmiwaw, pusu kcka Macau cyu ssanan rmiwaw u niqan kngkawas 1992 speyyah 8

qnpringan pnswau m8 sdhmaun Macau mi kngkawas 2005 idas 7 diyax 15 wada ngalan Mtqiri qnlangan bungka yican mingru na Macau rikisi cngcyu.     

Uxay wana pwocayyey, seyhu Macau pa wada knpriyux cyuyu ryoko ka hnyuwan dha uri

mi kaygi canran congsin mi Hwan Cusancyaw pkrana kwangcya hwanwey congsyaw

ciyey huwu congsin.     

Ringsoyey, Cinjongyey, Sangyey(零售業、金融業、商業)                                                                                            

Pkrana sangyey Macau u ida dndulan balay quri qqpahun rmiwaw, prading ptrawah ka biyax malu pwakyaw nanaq daw, wada kasi ini biyaw mrana ka keyjay Macau, dmudul

biyax sediq tnualang hiya mi biyax smliq pila sediq mpriwaw, kiya ka wada knllu bay tnbyaxan na mrana ka keyjay sangyey Macau.

Knrana quri mpriwaw Macau u mquri tucyasu syawsyeyn yure, so kiya knrana mniq quri sangyey u wada mangal snbliqan uri, sangyey mniq dndulan mpriwaw pwocayyey u ida qulung mplutuc mpkrana.     

Macau mniq putting hiti kngkawas 1999 wada muda rianhwa tyawri, kiya mi wada sbliqan ini ngali jeyking, dmayaw ticanyey, pmlih uka qpahun ryu mi pkrana inhang cinjongyey. Seyhu Macau pa dkuhan seyhu Peycing, mbiyax bay sntama tukubeycu knmalu na Macau u wada pdungus hakaw msupu cingmaw hecwo ka Cyokoku mi Portugal.  

Kongyey(工業)   

Kongyey Macau u bsiyaq bay rikisi niya, tna mniq 300 kngkawas brah cida, nniqan

bayhhangan ka cupawyey mi qpahun smmalu asu teymaku Macau.   

Kngkkawas kcka 1950, syawkweymo cyaw na koba kucu gomu, koba liwas, koba

teybukuro, koba syawwucin u skkingal pcriyu kana. Puting hiti kngkawas 1950 dhuq

pnrdingan kngkawas 1960, hbaraw balay qqiya kongyey sbari dha dhuq Tongnanya mi

thiyaq bay Oco mi Amirika mi knkingal qnlhangan, ptura mtutuy ka syeyntay kongyey

Macau. Kngkkawas 1970, wada ini biyaw knnrana niya ka kongyey Macau, qpahun

mpsalu lukus mi mawcncuyey u ini biyaw mrana.       

Mquri nganguc mawyi, spuda patas cingcicyu: Knkana kngkawas 2005 cuko hwocu u 198.2 oku pila Macau, psdkanun kngkawas 2004 u wada mlih 12.1%, cuko canpin u hwangcu, llukus ka pusu, cuko hwocu wada mlih 15.1% dhuq 180.7 oku pila Macau, knkana balay cuko hwocu 77%,  uxay hwangcu cuko u ddiyun kikay mi ringcyeyn mi kkucu ka pusu; kiya mi cinko u wada mkala 12.3%, dhuq 313.4 oku pila Macau, mawyi nica u 115.2 oku pila Macau.

Macau 
File:Macau Government Headquarters 01.JPG-澳門政府總部
Macau 
File:Assembleia Legislativa.jpg-澳門立法會大樓

Ceng-c(政治)

Lnlingay nniqan seyji Macau u mslxan balay, niqan pnluban niya quri lntudan Portugal na pnwaya piri taypyawcu ka Macau. Pnwaya piri taypyawcu smruwa Rihwahuy spuda knkingal tuy tumal seyngkyo mnangal hyo piri muda keytey khnu knhbrawan hiyi ka gying, dmuwi hantihwa, so kiya pa pusu hnyuwan dmudul cucng cning (Cyeyncupay) mi hantay cning (Mincupay) u to bay niqan rmirih hnang dha kana. Kndadax 12.3 jikeyng daw, cyeyncupay ka dmudul Macau cngtan dhuq saya.        

Sing-ceng(行政)    

Spuda “Macau Lxan Waya”, Macau tukubeycu singcngcyu sngcng cikwan ka seyhu Macau tukubeycu singcngcyu sngcng cangkwan, diyax iyax qpahun u 5 kngkawas, mnou  bay lmutuc mn1.   

Macau tukubeycu singcngcyu singcng cangkwan trahuc na u niqan 5 ka su, psnakan

Singcng hwawus, cingci keyjaysu, pawansu, syakay bungkasu, yunsu kongwus,

trahuc dungan ka cyu, ting, cu (cu, ke).      

Singcnghuy u pnsliyan seyhu pusu bukung, rihwahuy gying mi syakay jnsu, dmayaw singcng cangkwan smdhu ddaun.       

Phiyug Waya(立法)   

Macau tukubeycu singcngcyu rihwa ciko ka Macau tukubeycu singcngcyu rihwahuy, saya u niqan 33 hiyi gying, 14 hiyi ka msdurux seyngkyo pnhiyu, 12 hiyi ka cyeyncye seyngkyo pnhiyu, niqan 7 hiyi ka spuda singcng cangkwan pnsdhu, mntxan qpahun diyax iyax u 4 kngkawas.  Mnuda seyngkyo cnduray hari u kngkawas 2017 idas 9 diyax 17 (qtayi ka kngkawas 2017 Macau rihwahuy seyngkyo). Qulung mnniq Macau hmrinas 7 kngkawas mi mttuku 18 kngkawas ka sediq mnniq Macau pa malu kasisdurux seyngkyo, kiya mi mnuda cuce na pnsliyan ‘hwajn sweynmin’ u malu tumal rihwahuy cyeyncyey seyngkyo mi umau Macau tukubeycu singcngcyu singcng cangkwan tweysweyn weyyeyn.     

Su-hwa(司法)    

Macau u dmuwi Taruhwa (Oruhwasi). Pnwaya dha waya pa pusu balay u muru waya Portugal, duma pnwaya waya u niqan ka tnuru dha France mi Germany uri. Uxay wana “Lhayan Waya” uri, ddiyun waya u niqan 5 beyhing hwatyeyn, kiya ka : Minhwa tyeyn, Sing hwatyeyn, Sang hwatyeyn, Minsu susong hwatyeyn, Uyey tngci hwatyeyn, Kongcng hwatyeyn u ddiyun balay waya hwatyeyn uri. Kiya u, “Lhayan Waya” sdan 3 pnrngawan, mniq Macau dmuwi pnwaya knkana qnlhangan. Ida niqan nanaq pnwaya, pnrngawan waya, singcng hwakuy mi duma patas pnrngawan uuda dha, qulung so ini psturung “Lhayan Waya” u, ida lmutuc niqan biyax niya.

“Lhayan Waya” pnwaya, Macau tukubeycu singcngcyu u mangal dukuricu na shwacweyn mi congsncweyn. Hoeyng u wana thiyi waya, ini dduli ana manu. Shwa cikwan u psnakan 2 cida pnspuwan niya: Hoeyng mi Keyngsaeyng. Hoeyng ka 3 weyn

cyeyncu, kiya ka psnakan:

Tu1sn Hoeyng

Cuci Hoeyng

Singcng Hoeyng

Congci Hoeyng

Cngsn Hoeyng (Tubaraw balay cikwan pswau)

Macau u uka pcahu hhuqil, uka ucitusing, kiya mi niqan snpngan diyax pnchuwan u dhuq 25 kngkawas ka qnbsyaqan balay, tukubeycu niya u 30 kngkawas.

Pila(貨幣)

Pila Macau (splawa dha pupi) ka pila pnway seyhu Macau tecyu, ddiyun pila u uxay wana pila Macau, alaw Kang Aw ddha kluwan pila mniq Macau u psdkanan ida ya bay 103 pila Macau priyux 100 pila Hong Kong, so kiya malu ddiyun uri ka pila Hong Kong uri; mntna bay pila Singapore mi pila Brunei u so kiya uri, ddha pila niyi u malu ppwaluk (binaw ini pntna niya pa, Singapore mi Brunei na pila ddha qnlhangan u malu psriyux dmuwi pila dha kana; kiya u pila Hong Kong mi pila Macau u ana so malu mniq Macau knhmuc dmuwi, binaw mniq Hong Kong daw naqah dmuwi pila Macau). Mniq Macau u, pila Hong Kong u uxay wana malu mniq quri so sangyey tangpu ngalun pila Macau dmuwi, malu ddiyun mniq pwakyaw bakuciku Macau uri. Pila Hong Kong mniq Macau nniqan pwakyaw dduwi pila Kangpi u nuqu hmrinas pila Macau.

Ddaun Quri Nganguc(對外事務)

Spuda “Macau Lhayan Waya”, Cyoka Jnmin Konghekwo Congyang Jnmin Seyhu (Kwowuweyn) psdhu biyax Macau tukubeycu singcngcyu nanaq ka muda uuda mquri nganguc. Macau u malu mniq quri keyjay, mawyi, cinjong, hangyun, tongsyun, rmiwaw, bungka, tiyu spuda hangan ‘Cyokoku Macau’ (kari Portugal: Macau, China), murux nanaq tuhuy qnlangan knkingal qnhlangan, knkingal nniqan mi quri pnluban pnsliyan kwoci kndhu mi pkrana, psdhu mi muru pnrngawan pstuq kari. Kiya mi mnquri seyji na ddaun waycyaw, kiya u seyhu Peycing kana ka seykining.     

Macau 
File:MacauPawnshopsBillboardOvernight2010.jpg-澳門晚上的街景和當舖

Wun-hwa(文化)                                              

澳門歷史城區
世界遺產
澳門風光,由左上角順時針順序為:澳門旅遊塔、大三巴牌坊、葡京娛樂場、崗頂前地、嘉樂庇總督大橋、媽閣廟和東望洋燈塔。
官方名稱 Historic Centre of Macau(英文)
位置 中國(亞洲和太平洋地區)
標準 文 (ii) (iii) (iv) (vi)
編號 1110
登錄年份 2005年(第29屆大會)
網站 UNESCO的記錄(英文)


Kndadax Macau prading dhuq saya, alaw tukubeycu quri rikisi mi mndungus balay qtan jnwen, singcng mniq Hwanan, Cyokoku, kiya ka kana nniqan Tongya to bay uxay hari qntan na tukubeycu bungka. 400 kngkawas niyi u sediq knkingal alang Oco u pssli mniq Macau, quri so mmahun uqun, mpsalu sapah, kari Macau u to bay mlengu bay tese Portugal kana. Mniq alang cbiyaw cyu Macau mkksa u malu qmita tesec Macau, tonghwang cyeyncu mi sihwang cyeyncu u wana tuayus 1 cyey 1 syang, mksipaw balay nanaq, congsu byo na brah dxral u spawan elu Pusu stmuwan, Nan O su cyeyncu lingan kcka quri damac kwangtong, qtan balay ana inu mniq Macau. Kiya mi mniq kcka knbbaraw bay rikisi Hwa Yang msupu u, mniq Macau u mtuting damac tndxral Portugal, kari tndxral Portugal pnkla tongsi wenming johe.    

Macau 
File:2008 Macau F3 GP.JPG-澳門格蘭披治大賽車是國際知名的賽車比賽

Bungka Yican(文化遺產)   

Alaw Macau mniq cintay Cyokoku tuhuy qnlhangan icil pplawa u niqan balay hniwan niya, niqan mndungus bay bungka yican. Kngkawas 2005 idas 7 diyax 15 cida, 22 ka cyeyncu mi 8 ka beyhing nganguc, dxral brah wada ngalan “Qnlangan bungka yican mingru” ka Macau rikisi cngcyu. Kiya uri u, mndungus bay tese mi dungus rikisi na cyeyncuwu u wada ngalan mniq kcka “Macau wenwu mingru” uri. Macau ryokocyu mi bungka cyu u mnkngkawas 2006 ka “2006 Macau qnlangan yican kngkawas”, kiya mi msupu tuhuy muda kou bungka mi cusyaw hwotong, spuda niyi hmuc knkingal alang sediq mpriwaw.  

Smsung mi diyax sngayan(節假日)  

Macau pa 1 kngkawas sngayan kongcong u niqan 20 diyax, kcka knkana diyax smsung Cyokoku, smsung Bukyo mi Teyskyo, kcka u diyax sngayan smsung Teynskyo u to bay mnuru pnwaya Aw Pu seyhu, mray so Sngmu uka qnquwan noda canri mi smsung kndamac lmngelung. Diyax smsung pnsltudan Cyokoku u mniq kngkkawas 1980 wada muda rihwa srwanan. Ini brinas musa Cyokoku han pa, Diyax Pukwo, Diyax Cyameysu mi Diyax Pucyaw, kiya mi Cyoka Minkoku Kwocing ( Smsung dha 10) u mndiyax sngayan kana sediq uri han, binaw babaw brinah Cyokoku daw Cyoka Jnmin Konghekwo diyax smsung pnhyuwan qnhlangan mi ‘Diyax smsung p;nhyuwan riju’ ka rmirih da. Saya, singcng cangkwan mniq duma diyax tukubeycu uxay daw mniq brah diyax smsung ka muda smruwa ana ini qpah kana, mray so babaw cka hidaw na brah cusi.

Jen-ko(人口)

年份 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005
人口數目(萬) 39.00 40.36 41.50 41.52 41.94 42.52 42.96 43.15 43.63 44.05 44.67 46.26 48.43
年份 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018
人口數目(萬) 50.99 53.18 54.31 53.33 54.06 55.74 58.20 60.75 63.62 64.68 64.49 65.31

Knhbrawan hiyi sediq mi pnsanak nniqan(人口分布)

Spuda bnatas patas pnklaun Macau tongci mi pucacyu, dhuq kngkawas 2018 idas 6 puting

hiti, ya bay niqan 658,900 hiyi sediq ka mnniq Macau, kcka na hiya pa Hwajn ka pusu bay, kiya ka knkana 94% knhbrawan hiyi, sediq Portugal (knkana mniq Macau tndxral mniq hiya ka sediq Portugal) mi sediq qnlhangan icil u 6%. Kcka hiya u sediq icil moqpah niya u niqan 181,499 hiyi, pusu kcka hini u kndadax neyti Cyokoku, bukuy daw Philippines, Vietnam, Hong Kong, Indonesia; sediq Vietnam mi Indonesia pa pusu bay u miyah qmpah qulu sapah mi quri qqpahun muriq niya.    

Kari mi Ji(語言文字)  

Seyhu Macau saya pa dmuwi ji Cyokoku mi ji Portugal ka ddiyun seyhu saya. Quri so kari pa, kari Yey ka srngaw balay kndusan kddiyax sediq tndxral Macau; kiya mi kari Eygo ka ddiyun balay quri snbbari qpiya mi qpahun mi ddiyun duma sapah pyasan kiya ka srngaw bay mniq Macau uri. Quri so ji pa, syakay Macau u dmuwi hwanti Congwen, kiya mi tndxral sediq Portugal u ji Portugal ka pusu bay ddiyun.      

Cung-cyaw(宗教)  

Alaw pnspuwan HwaYang ka mniq Macau, sndhu mtrawah snhiyan, snhiyan u knou balay. Alaw knhbrawan balay ka sediq Hwajn, snhiyan dha u niqan Ju, Su, Taw mi thmuku teykung ka pusu balay. Hwajn Macau u dlulan balay bungka Cyoka Minjoku Pnsltudan Bungka mi Jucya na tawte ssyang.   

Quri snhiyan Kiristo, Teynskyo Macau Cyawcyu u mniq kngkawas 1576 idas 1 diyax 23 pnhiyu, mwaya bay cucyaw ka Cyanayraw (sediq pnhiyu Jncutang). Tu1 Hwajn cucyaw ka Rin cya cyun cucyaw.  Alaw brah mbrinah cida knhbaraw bay tndxral sediq Portugal ka thdil mlatac Macau, kiya daw sediq Hwajn ka pusu balay sinjya saya. Kiristo burah kyokay uri ka mptmay Cyokoku na tu1 ratuc dha, Ingkoku London Deydokay na Deyndosi Marisyun u mniq kngkawas 1807 dhuq Macau, prading rmawah ndanan Kiristo Burah Pnrhulan umarang kari Utux Tmninun Utux Baraw mniq Cyokoku. Niqan 2 knrudan bay Pnrhulan Burah Kiristokyo Hwajn ka Macau, kiya ka Cyoka Kiristo Pnrhulan Cutawtang mi Pnrhulan Macau Cinsin, to bay hmrinas 100 kngkawas rikisi kana. Sngkonghuy Weytoriya Cyawcyu u pnhiyu kngkawas 1849, qmlahang knkana Macau, cyawcyu kiya u wada mHong Kong Sngkonghuy Macau Cwantaw Ticyu. Kngkkawas 1970, prading mrana mniq Macau uri ka Pnrhulan tnualang.    

Kiya u, niqan ini pntna snhiyan uri ka Macau. Mray so Isrankyo u ya bay mniq Mingtay brah cida spuda snbbari sediq Posu umarang kari mtmay Macau, pnsliyan dha u Macau Isran Huy. Pahayi kyo mniq kcka sweyncyaw undo u uwau Macau ngalan dha ssanan de uri, mniq kngkawas 1935 snpeyyah Amirika Cyaco ka Pahayi sinjya Hwaransisu Sira taytay ka rnhak snhiyan niyi mtmay Macau, pnsliyan niyi saya ka Macau Pahayi Congringtihuy, kiya u pusu bay nniqan mquri neyti Cyokoku umarang kari.   

Macau 
File:UM Wu Yee Sun Library.jpg-澳門大學伍宜孫圖書館
Macau 
File:WKgB6lRWPvuAbbD8AAmO8ZCPZqw04.jpg-澳門科技大學圖書館

Ttgsa(教育)

Seykining Pyasan Tuknbaraw Kyoiku seyhu Macau ka Kawtng Cyawyu Cyu. Macau sayau niqan 12 Kawtng Cyawyu Ciko: Kongri Macau Pyasan Tubeyhing, Macau Pyasan Rikong Sweyweyn, Ryoko Sweyweyn, Macau Pawan Butay Pyasan Tuknbaraw, mi suri Macau Pyasan Keci Tubeyhing, Macau Alang Mkbrnux Pyasan Tubeyhing, Sngjwose Pyasan Tubeyhing, Macau Cinghu Huri Sweyweyn, Macau Kwanri Sweyweyn, Congsi Cwangsin Sweyweyn, kiya mi Macau Oco Keyngkyo Sweyhuy mi UN Pyasan Tubeyhing Kwoci Jwanti Cisu Keyngkyoso.

Macau 
File:Air Macau Airbus A321-200 B-MCA (24311327220).jpg-澳門航空空中巴士A321

Tu1 syeyntay kawtng weynsyaw ka ‘Tong Ya Pyasan Tubeyhing’, pnhiyu kngkawas 1981, sslhayan dha muyas kcka hiya pa, kiya ka so niqan balay tese u niqan qmlahang pocay, tiyu mi pskbiyax hiyi, iyu congyi mi snbarah kari. Kngkawas 2013 idas 7 diyax 20 prading, seyhu Macau Tecyu u mndungus bay mangal biyax qqlahang wa mniq Hngcin ka burah nniqan Macau Pyasan Tubeyhing, quri so singcng, ruhwa, suhwa pa mniq Macau u niqan biyax dha qmlahang kana.                                                       

Pnyahan pnatas(參考資料)

Tags:

Macau (澳門)Macau (澳門)Macau

🔥 Trending searches on Wiki Taroko:

ColumbiaBell ChungMararo’ongBurkina fasoMayhumanMinseQowsunKnlibuJuan Orlando HernándezBubunCote d'ivoirieTminunSapahSwedenSwasiqBoliviaLikavungTosansuAndrzej DudaTimor-LesteTodaIsraelPoranQuri psaniqTonganSergio MattarellaAlang mu dgiyaq(Truku)Kolado'tSloveniaSeroPeypay ka knlwaan CikukuPulanVietnamSipazi’Yoweri MuseveniIndonesiaQaboos bin Said al SaidTutu hlamaEvo MoralesSmdehu lnqiyanUnited KingdomAlgeriaQuti roduxSARS-CoV-2Alassane Dramane OuattaraSerbiaGuyanaBotswanaGurbanguly BerdimuhamedowGabonXi JinpingMuliyawPeter MutharikaCyprusMsangay🡆 More