Sinan Ateş: Türk tarihçi ve siyasetçi (1984–2022)

Hacettepe Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak çalıştı ve 2019-2020 yılları arasında Ülkü Ocakları genel başkanlığını üstlendi. 30 Aralık 2022 tarihinde Ankara'da uğradığı silahlı saldırı sonucu öldü.

Doç. Dr. Sinan Ateş
Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı Genel Başkanı
Görev süresi 9 Ocak 2019 - 2 Nisan 2020
Yerine geldiği	Olcay Kılavuz
Yerine gelen	Ahmet Yiğit Yıldırım
Kişisel bilgiler
Doğum	14 Ağustos 1983(1983-08-14) Yukarımusalar, Dursunbey, Balıkesir
Ölüm	30 Aralık 2022 (39 yaşında) Kızılırmak, Çankaya, Ankara
Ölüm nedeni	Silahlı saldırı
Defin yeri	Emir Sultan Mezarlığı
Milliyeti	Türk
Partisi	Milliyetçi Hareket Partisi
Evlilik(ler)	Ayşe Ateş
Çocuk(lar)	2
Bitirdiği okul	Ahmet Hamdi Gökbayrak Anadolu Öğretmen Lisesi Gazi Üniversitesi Hacettepe Üniversitesi
Mesleği	Tarihçi, akademisyen ve siyasetçi
Dini	İslam

Ölümü, Milliyetçi Hareket Partisi ve Ülkü Ocakları ile yakından ilişkilendirildi. Tutuklanan veya göz altına alınan kişiler arasında; bir Milliyetçi Hareket Partisi il yöneticisi, bir eski Ülkü Ocakları yöneticisi ve iki polis yer aldı.

1983'te, Balıkesir ilinin Dursunbey ilçesinin Yukarımusalar köyünde doğdu. Babası Balıkesirli, annesi ise Giresun'un Güce ilçesindendir. Milliyetçi Hareket Partili bir aileden gelmektedir. Babası, 12 Eylül öncesindeki çatışmalarda vurulan bir ülkücüdür.

İlkokul ve ortaokulu Bursa'da okudu. Osmangazi Ahmet Hamdi Gökbayrak Anadolu Öğretmen Lisesinden mezun oldu. 2006'da, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bölümünü bitirdi. 2009'da aynı üniversiteden, Sosyal Bilgilerde Tarih Diyagramlarının Kullanım Türlerinin Öğrenci Başarısına Etkisi başlıklı tezi ile yüksek lisans; 2018'de Hacettepe Üniversitesinden, Cumhuriyet Döneminde Din Politikası ve Din-Siyaset İlişkisi (1946-1960) başlıklı tezi ile doktora derecesini aldı. Doktora derecesini aldığı Hacettepe Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalıştı.

Siyasî kariyeri boyunca Ülkü Ocakları bünyesinde çeşitli görevler üstlendi. Ayrıca; 2007-2019 yılları arasında Milliyetçi Hareket Partisi Bursa Milletvekili İsmet Büyükataman'a danışmanlıkta bulundu. 15 Temmuz Darbe Girişimi'nin ardından Milliyetçi Hareket Partisi bünyesinde kurulan FETÖ Komisyonunda başkanlık yaptı.

Genel başkanlık dönemi

Ateş; 9 Ocak 2019'da, Olcay Kılavuz'un yerine Ülkü Ocakları'nın genel başkanlığına atandı. Ülkü Ocakları'nın akademisyenlik yapan ilk genel başkanı olan Ateş, Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı'ndan; Çocuklar için Dede Korkut, Nutuk, Kutadgu Bilig, Kür Şad Destanı gibi çocuk kitapları ve Bilge Türk ile Dönence isimli iki yeni dergi çıkarttı. Ülkü Ocakları Dergisi'ni akademikleştirdi ve tirajını 10 binden 50 bine yükseltti. Ülkü Ocakları'nda tiyatro kurdu ve ülkücülerin yer aldığı oyunlar düzenletti. Geri dönüşüm, ağaçlandırma, sokak hayvanları ve nesli tükenen canlılar gibi konularda faaliyetler yapan "çevreci bozkurtlar" isimli bir oluşum kurdu.

Eğitim-Sen Muğla Şubesi ile Milas Millî Eğitim Müdürlüğü'nün ortaklaşa düzenlendiği "Ataya Selam Olsun" isimli projede; okullarda, Ateş'in takdim yazısını ve Ülkü Ocakları'nın logosunu bulunduran Nutuk kopyası dağıtılması yüzünden eleştirildi. Eğitim-Sen yaptığı açıklamada, "bu faaliyetin adı açıkça çocukların siyasal olarak istismar edilmesidir" dedi ve "öğretmen ve velilerde ciddi rahatsızlık yarattığını" belirtti.

29 Mart 2020'de; Atatürk karşıtı görüşleriyle bilinen Yavuz Bahadıroğlu'nun, TRT yapımı Ya İstiklal Ya Ölüm dizisini eleştirmesine tepki gösterdi. Bahadıroğlu ve Kadir Mısıroğlu ile ilgili, "bu cemiyet mikropları Türk çocukları için coronavirüsten daha tehlikelidir" dedi.

İstifası

2 Nisan 2020'de, bireysel akademik çalışmalarını ve Hacettepe Üniversitesi'ndeki görevini gerekçe göstererek bu makamdan istifa etti. Yakınları; Hacettepe Üniversitesi'nde akademisyen olabilmek için yurt dışında görev yapma şartı arandığını, Ateş'in akademisyenliğe devam edebilmek için Bahçeli'ye bu konudan söz ettiğini ve Bahçeli'nin de, "eğitiminize devam edin" yanıtını verdiğini aktardı.

Bazıları; Ateş'in, Bahçeli tarafından görevden alındığını iddia etti. Ateş'in, Yavuz Bahadıroğlu ile yaşadığı tartışma sebebiyle görevden alındığını söyleyenler oldu. Kimileri, Bahçeli'nin sağlık durumu yüzünden hastanede yattığı sırada, Ateş'in, Bahçeli'ye bir şey olduğu takdirde bir sonraki genel başkanın kim olacağına yönelik söylemlerini Bahçeli'nin öğrenmesi yüzünden görevden alındığını öne sürdü. Bir diğer kimseler ise, Bahçeli'ye rakip en güçlü genel başkan adayı olduğu için görevden alındığını dile getirdi.

Ümit Özdağ; İzzet Ulvi Yönter, Semih Yalçın ve Olcay Kılavuz'un içinde bulunduğu bir ekibin, Yönter'i Milliyetçi Hareket Partisi'nin genel başkanı yapma amacı olduğunu söyledi. Bunun için ülkücüler ve Milliyetçi Hareket Partisi üzerinde etkili olma potansiyeli bulunan Ülkü Ocakları genel başkanlarını partiden uzaklaştırdıklarını, Ateş'in de bu amaca karşı çıktığı için görevden alındığını ve iftiralara uğradığını öne sürdü.

30 Aralık 2022 tarihinde; akrabası Selman Bozkurt ile Çankaya'nın Kızılırmak Mahallesi'ndeki 1456. Sokak'ta, bir aracın arkasına saklanmış Eray Özyağcı'nın silahlı saldırısına uğradı. Özyağcı tarafından sıkılan bir mermi Bozkurt'a, beş mermi ise Ateş'e isabet etti. Bozkurt omzundan yaralandı, Ateş ise ağır yaralandı ve kaldırıldığı hastanede öldü.

Yapılan otopsi raporuna göre, Ateş'e isabet eden beş kurşunun; biri çenesinden girip başının üstünden, biri karnının solundan girip belinden, sol bacağının kasık bölgesinden giren bir kurşunun vücudundan çıkış noktası bulunurken; aynı yerden giren bir diğer kurşunun ve sağ kasığından giren bir kurşunun vücudundan çıkış noktası bulunamadı.

Cenazesi

31 Aralık 2022'de, Bursa Ulu Camii'nde cenaze namazı kılındı ve Emir Sultan Mezarlığı'na defnedildi. Cenazesine, Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı; AK Parti, DEVA Partisi, İYİ Parti, MHP görevlileri ve çok sayıda Bursaspor taraftarı katıldı. Cenaze törenine katılan ülkücüler, "bozkurtlar burada, çakallar nerede?" şeklinde bir slogan ortaya attı. Türk bayrağı ve Teksas taraftar grubu atkısı ile sarılı bir tabuta kondu ve taşında şehit yazan mezara defnedildi. Halkların Demokratik Partisi Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu; Ateş'in cenaze töreninin, Zeki Müren'in cenaze töreninden sonra Bursa'daki en kalabalık cenaze töreni olduğunu söyledi.

Sinan Ateş, Ayşe Ateş ile evliydi. Çiftin, Bengisu ve Banuçiçek adında iki kız çocuğu vardı. Bursasporluydu.

Ölümünün ardından; İYİ Parti yönetimindeki Gökçeada Belediyesi ve CHP yönetimindeki Kırşehir Belediyesi bir sokağa, CHP yönetimindeki Saruhanlı Belediyesi ve Bilecik Belediyesi bir caddeye, CHP yönetimindeki Efeler Belediyesi ise "park, cadde veya sokaklardan birisine" Sinan Ateş'in adını vereceğini açıkladı.

AK Parti yönetimindeki Yalova Belediyesi'ndeki bir sokağa Sinan Ateş'in adının verilmesi için CHP'li üyelerce sunulan teklif, AK Parti ve MHP'li üyelerce reddedildi. MHP yönetimindeki Alanya Belediyesi'ndeki "bir park, cadde veya sokağa" Sinan Ateş'in adının verilmesi için İYİ Parti ve CHP'li üyelerce sunulan teklif, AK Parti ve MHP'li üyelerce reddedildi. AK Parti yönetimindeki Demirci Belediyesi'ndeki bir cadde ya da sokağa Sinan Ateş'in isminin verilmesi için İYİ Parti'li üyelerce sunulan teklifin, Sinan Ateş soruşturması tamamlanana kadar bekletilmesine karar verildi.

Tezleri

• Ateş, Sinan (2009). Sosyal Bilgilerde Tarih Diyagramlarının Kullanım Türlerinin Öğrenci Başarısına Etkisi (Tez). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2023. 
• Ateş, Sinan (2018). Cumhuriyet Döneminde Din Politikası ve Din-Siyaset İlişkisi (1946-1960) (PDF) (Tez). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Anabilim Dalı. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Ocak 2023. 

Kitapları

• Ateş, Sinan (2012). Hedef Turan: Türk Milliyetçiliği Üzerine Zor Zaman Yazıları. Ankara: Kripto. ISBN 9786054125586. 13 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
• Ateş, Sinan (2018). Türkiye'de Din Politikaları ve Din-Siyaset İlişkisi: Cumhuriyet Döneminde Din Politikaları ve Din Siyaset İlişkisi (1946-1960) (PDF). İstanbul: Ötüken Neşriyat. ISBN 9786051556963. 4 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
• Ateş, Sinan; ve diğerleri (2019). Harf İnkılâbı ve Millet Mektepleri (1928-1935): Zonguldak Örneği (PDF). İstanbul: Ötüken Neşriyat. ISBN 9786051557786. 27 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
• Ateş, Sinan (2020). Çocuklar İçin Kür Şad Destanı. Ankara: Ülkü Ocakları Eğitim ve Kültür Vakfı. ISBN 9786050698626. 
• Ateş, Sinan; Namal, Yücel (2021). Türkçü Neşriyatın Etkili Bir Örneği: "Doğu Dergisi” Bibliyografyası (PDF). Ankara: İKSAD Yayınevi. ISBN 9786050698626. 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). 
• Ateş, Sinan (2022). Kutlu Soyun Çocukları: Göktürkler. Ankara: Pars Yayınları. ISBN 9786057029850. 

Makaleleri

• Ateş, Sinan (2013). "Birinci Dünya Savaşı ve Kafkasya". 2 (15). 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum. ss. 163-178. 
• Tangülü, Zafer; ve diğerleri (2014). "Cumhuriyet Dönemi Eğitim Sistemimizde Yabancı Uzman Raporları (1924-1960)". 9 (5). Turkish Studies. ss. 1895-1910. 
• Ateş, Sinan (2018). "12 Eylül 1980 Darbesi ile 28 Şubat 1997 Darbesi Arasında Din-Siyaset İlişkileri ve Din Eğitimi Politikaları". 6 (13). Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. ss. 586-607. 
• Ateş, Sinan (2018). "İktidardaki Muhalif Prof. Dr. Osman Turan". 7 (20). 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum. s. 691-693. 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023. 
• Ateş, Sinan (2018). "MHP ve Ülkücü Kuruluşlar Davası: Hamle Dergisi Örneği". 7 (21). 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum. ss. 1041-1058. 4 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023. 
• Ateş, Sinan; ve diğerleri (2018). "Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Eski Türkler: Türkiye ve Türkmenistan". 2 (1). Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi. ss. 70-85. 6 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023. 
• Vurgun, Ahmet; Ateş, Sinan (2018). "Türkiye Yükseköğretim Tarihinden Bir Kesit: Türk Yurdu Dergisinde Üniversite Tartışması (1956-1961)". 7 (2). MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. ss. 59-73. 25 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ocak 2023. 
• Ateş, Sinan (2019). "Hamle Dergisi'nde İnanmış Aydının Problemleri". 7 (16). Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. ss. 1155-1168. 
• Ateş, Sinan; Şanlı, Abdülkadir (2021). "Kültür, Modernleşme ve Milliyetçilik Bağlamında Hilmi Ziya Ülken ve Türk Modernleşmesi". 10 (4). Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi. ss. 1636-1650.