New York Şehri (İngilizce telaffuz: ), Amerika Birleşik Devletleri'nin en kalabalık şehri ve dünyanın en kalabalık metropolitan alanlarından New York metropolitan bölgesinin merkezidir.
Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Temmuz 2021) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Şehir bir parçası olduğu New York eyaleti ile karıştırıldığı için İngilizcede New York City (kısaca NYC) olarak isimlendirilir.
| New York Asla Uyumayan Şehir | |
|---|---|
Şehir | |
New York City | |
 Bayrak .svg) Mühür  Arma | |
Takma adlar: Büyük Elma, Gotham | |
 New York şehri | |
  New York New York'un ABD'deki konumu | |
| Ülke |  Amerika Birleşik Devletleri |
| Eyalet |  New York |
| İdare | |
| • Belediye Başkanı | Eric Adams (D) |
| • Yasama organı | New York Şehri Konseyi |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 1214.4 km² |
| Rakım | 10 m |
| Nüfus (1 Temmuz, 2016) | |
| • Şehir | 8.537.673 |
| • Yoğunluk | 10606/km² |
| • Kent | 18.223.567 |
| • Metropol | 19.006.798 |
| Zaman dilimi | UTC-05.00 (EST) |
| • Yaz (YSU) | UTC-04.00 (EDT) |
| Alan kodları | 212, 718, 917, 347, 646 |
Resmî site NYC.gov | |
Şehir, dünyanın en büyük doğal limanlarından birinin üstüne kurulmuştur. New York borough (İngilizce telaffuz: [ˈbʌroʊ]) adı verilen ve her bir bölümün bir county olduğu 5 kısımdan oluşur. Bu 5 borough - the Bronx, Brooklyn, Manhattan, Queens ve Staten Island - 1898 yılında tek şehir olarak birleştirilmiştir.
New York şehir sınırları içerisindeki nüfus yaklaşık 8,3 milyon olup, metropolitan alana bakıldığında bölgenin nüfusu yaklaşık 20 milyon kişidir. New York bir göçmen kentidir. Kentte yaklaşık 170 ayrı dil konuşulmaktadır ve her üç kişiden biri ABD dışında bir ülke doğumludur. İngilizce çeşitli aksanlarla konuşulur. İngilizcenin yanı sıra İspanyolca da yoğun konuşulmaktadır. Little Italy (Küçük İtalya) semtinde İtalyanca, Chinatown’da (Çin mahallesi) Çince konuşan nüfus mevcuttur.
Şehir; ticaret, finans, medya, sanat, moda, araştırma, teknoloji, eğitim ve eğlence sektörlerine önemli katkıda bulunduğundan dolayı 'küresel etkiye sahip şehir' olarak anılır. Önemli bir uluslararası diplomasi merkezi olan kent, Birleşmiş Milletler Genel Merkezine ev sahipliği yapar ve dünyanın kültür başkenti olarak tanımlanır. New York birçok Amerikan kültürel hareketinin de doğum yeridir. Edebiyat ve görsel sanatlarda Harlem Rönesansı, resimde soyut ekspresyonizm (New York Ekolü), müzikte hip hop, punk, salsa ve Tin Pan Alley bu hareketlerden bazılarıdır. 24 saat açık olan metrosu ve yoğun trafiğiyle "Hiç Uyumayan Şehir" adını almıştır.
Empire State Binası, Central Park ve Times Meydanı, Modern Sanat Müzesi, Guggenheim Müzesi ve Amerikan Doğa Tarihi Müzesi şehrin ilgi çekici mekanlarıdır. Gökdelenleri, caddeleri, lokantaları, alışveriş merkezleri ve insanlarıyla, New York turist çekmektedir.
Aşağı Manhattan'ın Finans Bölgesi'nde Wall Street'in yanında yer alan New York City, hem dünyanın önde gelen finans ve fintech merkezi hem de dünyanın ekonomik açıdan en güçlü şehri olarak anılır.
Şehir, daha sonra tahta çıkarak İngiltere Kralı olacak York dükü II. James'in onuruna 1664'te New York ismini almıştır. James'in ağabeyi Kral II. Charles, dükü Hollandalılardan almış oldukları Yeni Hollanda (ve Yeni Amsterdam) kolonisine atamıştır. Şehir özellikle Doğu ABD'de New York'a yakın bölgelerde sıklıkla sadece "The City" olarak bahsedilmektedir. Takma ad olarak "Big Apple" ismi ile de bilinmektedir.
New York kenti 1615 yılında Hollandalılar tarafından New Amsterdam adı altında kuruldu. Kent 1664 yılında Birleşik Krallık'a geçti ve New York adını aldı. 1778 yılında kent 2 yıl süreyle yeni kurulan Amerika Birleşik Devletleri'nin başkenti oldu. Başkent Washington'a taşınmasına rağmen kentin önemi büyümeye devam etti.
New York'un bulunduğu yere Avrupalılar tarafından gerçekleştirilen ilk ziyaret 1524'teydi. Bu tarihte Fransız Kraliyeti donanmasında bulunan İtalyan kâşif Giovanni Verrazzano şehre Nouvelle Angoulême ("Yeni Angoulême", Angoulême Fransa'da bir şehirdir) adını verdi. Daha sonra kürk ticaretine başlayan Hollandalılar tarafından Nieuw Amsterdam adı verilen şehrin Manhattan adası Amerika yerlilerinden 1626 yılında bugünün tutarıyla 1000 dolara satın alındı. 1664 yılında İngilizler tarafından fethedilen şehre York ve Albany İngiliz Dükü’ne ithafen New York adı verildi.
Şehir 19. yüzyılda göç ve açılım hareketi ile dönüşüm geçirdi. Central Park 1857 yılında Amerika şehirleri arasında peyzaj mimarlığı ile yapılan ilk park olma özelliği taşıyor. 1827 yılında köleler New York’ta tutulurdu fakat 1830’lu yıllardan sonra New York köleliğin kaldırılması eylemlerinin kuzeyde merkezi oldu.
1904 yılında New York şehir metrosunun açılması yeni şehrin bir araya gelmesini sağladı. New York şehri 20. yüzyılın ilk yarısında dünyanın ticaret, sanayi ve iletişim merkezi haline geldi. Elbette bu gelişmenin bir bedeli vardı. General Slocum adlı buharlı gemide çıkan yangında 1.021 yolcu, 1911 yılında meydana gelen New York şehrinin en büyük sanayi felaketi Triangle Shirtwaist fabrikası yangınında ise 146 konfeksiyon işçisi hayatını kaybetti. New York şehri 1920’li yıllardaki Büyük Göç sırasında Güney Amerika’daki Afrikalı Amerikalılar için başlıca istikametlerden biriydi. 1916 yılında New York şehri Kuzey Amerika’nın en büyük kentsel Afrikalı diasporasına sahip şehriydi. New York şehri 1920’lerde Londra’yı geride bırakarak en kalabalık şehir konumuna geldi ve Metropolitan Bölgesi 1930’ların başında nüfusu 10 milyon rakamını aşarak insanlık tarihindeki ilk mega şehir oldu.
Büyük Buhran’ın zor yıllarında reformcu Fiorello La Guardia’nın New York Belediye Başkanlığına seçilmesi Tammany Hall’un 80 yıl boyunca kurduğu siyasi hakimiyete son verdi. II. Dünya Savaşı’ndan dönen gaziler ve Avrupa’dan gelen göçmenler doğu Queens’te geniş yerleşim yerleri oluşturdular. New York savaştan burnu kanamamış bir şekilde çıktı ve Amerika Birleşik Devletleri’nın dünya üzerindeki hakim ekonomik gücünün yükselmekte olan Wall Street’i ile dünyaya yön veren bir şehir haline geldi. 1950 yılında tamamlanan Birleşmiş Milletler Genel Merkezi New York’un politika üzerindeki etkisini açık bir şekilde simgelemektedir. New York 1960’lı yıllarda ekonomik problemler, artan suç oranları ve ırklar arası gerginlik 1970’lerde zirveye ulaştı. 1980 yılında finans sektöründe meydana gelen yeniden güçlenme ile şehrin kamu maliyesi düzeldi. 1990’lı yıllarda şehirde görülen ırkçı gerginlik duruldu, suç oranları önemli ölçüde azaldı ve Asya ile Latin Amerika’dan akın akın insan New York’a göç etti.
11 Eylül 2001 tarihinde kent Amerika tarihinin en büyük terör olayına tanık oldu. 11 Eylül saldırıları olarak bilinen bu olay sırasında El-Kaide tarafından kaçırılan uçaklarla New York'un o zamanlar en yüksek gökdelenleri olan Dünya Ticaret Merkezi binalarına (İkiz Kuleler) çarpan El-Kaideli teröristler 3000'e yakın insanın ölümüne neden olmuştur. İkiz Kulelerin olduğu bölgede Özgürlük Kulesi ve anıt ile üç ofis kulesi inşa edildi ve bu binaların tamamlanması 2013 yılını buldu.
COVID-19 pandemisi sırasında ABD'deki ilk vaka Mart 2020'de şehirde tespit edildi ve kısa bir süre sonra, pandeminin erken dönemlerinde şehir hem Amerika Birleşik Devletleri'nde hem de küresel açıdan pandemiden en yoğun etkilenenen alanlardan biri haline geldi ve 30.000'ü aşkın ölüm ile sonuçlandı.
75.000 ila 11.000 yıl önceki Wisconsin buzullaşması sırasında, New York Şehir bölgesi derinliği 610 metre olan büyük bir buz örtüsünün kenarındaydı. Buzun aşındırıcı ileri geri hareketi, Long Island ve Staten Island'ın ayrılmasını etkiledi. Bu hareket aynı zamanda ana kayayı nispeten sığ derinlikte bırakıp Manhattan gökdelenlerinin çoğuna sağlam bir temel oluşturdu.
New York Şehri, ABD'nin kuzeydoğusunda, güneydoğu New York Eyaletindedir ve Washington, D.C. ve Boston arasında yaklaşık olarak yarı yoldadır. Doğal korunaklı limanı ve Atlantik Okyanusu'na dökülen Hudson Nehri'nin ağzındaki konumu, şehrin ticaret limanı olarak öneminin artmasına yardım etti. New York şehrinin çoğu, Long Island, Manhattan ve Staten Island'ın üç adası üzerine inşa edilmiştir.
New York eyaleti toplam 141.300 km² alanı kaplar ve boyutuna göre 27. en büyük eyalet olarak yer alır. New York'taki en yüksek rakım, Adirondacks'ta (Upstate New York, Marcy Dağı, 1.629 metre deniz seviyesinden yukarıda'dır; eyaletin en alçak noktası deniz seviyesinde, Downstate New York'taki Atlantik Okyanusu'ndadır.
Köppen iklim sınıflandırması altında, 0 °C izotermini kullanan New York City, nemli bir Ilıman dönencealtı iklimine (Cfa) sahiptir. Hemen kuzey ve batıdaki banliyöler, nemli subtropikal ve nemli karasal iklim (Dfa) arasındaki geçiş bölgesinde yer alır. Trewartha sınıflandırmasına göre, şehir okyanus iklimine (Do) sahip olarak tanımlanır. Şehir, USDA 7b bitki dayanıklılık bölgesinde yer almaktadır.
Kışlar soğuk ve nemlidir ve denizden açıkta esen rüzgar esintileri Atlantik Okyanusu'nun ılımlı etkilerini yumuşatır; yine de Atlantik ve Apalaş Dağları'nın daha soğuk havadan kısmi koruması, şehri kışın, Pittsburgh, Cincinnati ve Indianapolis gibi benzer veya daha az enlemlerde bulunan iç Kuzey Amerika şehirlerine göre daha sıcak tutar. Bölgenin en soğuk ayı olan Ocak ayında günlük ortalama sıcaklık 0,7 °C. Sıcaklıklar genellikle kış başına birkaç kez -12 °C düşer, yine de en soğuk kış aylarında bile birkaç gün 60 16 °C ulaşabilir. İlkbahar ve sonbahar tahmin edilemez ve soğuktan sıcağa değişebilir, ancak genellikle ılıman ve düşük nemlidir. Yazlar tipik olarak sıcak ve nemlidir ve Temmuz ayında günlük ortalama sıcaklık 25,3 °C'dir.
Gece sıcaklıkları genellikle kentsel ısı adası etkisi nedeniyle artar. Gündüz sıcaklıkları her yaz ortalama 17 gün 90 °F'yi (32 °C) aşıyor ve bazı yıllarda 100 °F'yi (38 °C) aşıyor, ancak bu nadir bir durum olmasına rağmen, en son 18 Temmuz 2012'de gerçekleşti. Benzer şekilde, 0 °F (-18 °C) sıcaklıkları da son derece nadirdir, en son 14 Şubat 2016'da meydana gelmiştir. 9 Şubat'ta kaydedilen aşırı sıcaklıklar -15 °F (-26 °C) arasında değişmiştir, 1934, 9 Temmuz 1936'da 41 °C'ye kadar; kaydedilen en soğuk rüzgar soğukluğu, tüm zamanların en düşük rekoru ile aynı gün -37 °F (-38 °C) idi. 30 Aralık 1917'de rekor soğuk günlük maksimum 2 °F (-17 °C) iken, tersine, 2 Temmuz 1903'te rekor sıcak günlük minimum 87 °F (31 °C) idi. Yakındaki Atlantik Okyanusu'nun ortalama su sıcaklığı, Şubat ayında 39.7 °F (4.3 °C) ile Ağustos ayında 74,1 °F (23.4 °C) arasında değişmektedir. Şehir yılda 49,5 inç (1,260 mm) yağış alır ve bu, yıl boyunca nispeten eşit bir şekilde yayılır. 1991 ve 2020 arasındaki ortalama kış karı yağışı 29,8 inç (76 cm); bu yıllar arasında önemli ölçüde değişir. New York bölgesinde kasırgalar ve tropikal siklonlar nadirdir. Sandy Kasırgası 29 Ekim 2012 akşamı New York City'ye yıkıcı bir fırtına dalgası getirdi, Aşağı Manhattan'da ve şehrin diğer bölgelerinde çok sayıda caddeyi, tüneli ve metro hattını su bastı ve şehrin birçok yerinde elektriği kesti. Fırtına ve onun derin etkileri, deniz duvarları inşa etme tartışmasına yol açtı. Ve gelecekte bu tür başka bir olaydan kaynaklanan yıkıcı sonuçların riskini en aza indirmek için şehrin ve metropol alanının kıyı şeridi etrafına kıyı bariyerleri yapılmaya başlandı.
Kayıtlardaki en soğuk ay, ortalama 19.6 °F (-6.9 °C) sıcaklıkla Ocak 1857'dir, kayıtlardaki en sıcak aylar ise her ikisi de ortalama 81,4 °F (27.4 °C) sıcaklıkla Temmuz 1825 ve Temmuz 1999'dur.. Kayıtlara geçen en sıcak yıllar, her ikisi de ortalama 57.1 °F (13.9 °C) sıcaklıkla 2012 ve 2020'dir. En soğuk yıl, ortalama 47.3 °F (8,5 °C) sıcaklıkla 1836'dır. Kayıtlardaki en kurak ay, 0,02 inç (0,51 mm) yağışla Haziran 1949'dur. En yağışlı ay, 18.95 inç (481 mm) yağışla Ağustos 2011'di. Kayıtlardaki en kurak yıl, 26.09 inç (663 mm) yağışla 1965'tir. En yağışlı yıl, 80.56 inç (2,046 mm) yağışla 1983 idi. Kayıtlardaki en karlı ay, 36,9 inç (94 cm) kar yağışıyla Şubat 2010'dur. Kayıtlardaki en karlı mevsim (Temmuz-Haziran) 1995-1996'dır ve 75.6 inç (192 cm) kar yağışı vardır. En az karlı sezon, 2,3 inç (5,8 cm) kar yağışı ile 1972-1973 idi. En erken mevsimsel kar yağışı izi, hem 1979 hem de 1925'te 10 Ekim'de meydana geldi. En son mevsimsel kar yağışı izi, hem 2020 hem de 1977'de 9 Mayıs'ta meydana geldi.
2020 verilerine göre şehrin %30,9'u Beyaz, %28,7'si Hispanik veya Latino, %20,2'si Afroamerikan, %15,6'sı Asyalı, %0,2'si ise Kızılderilidir. Hispanik olmayan nüfusun 3,4'ü ise birden fazla ırka mensup olduklarını belirtmiştir. 1940'da şehrin %92'si Beyazdı.
Tarihi boyunca New York göçmenlerin ülkeye girişindeki en önemli şehirlerden birini oluşturmuştur. 1900'de şehirdeki en büyük göçmen grubu Almanlar, İrlandalılar, Yahudiler ve İtalyanlar teşkil etmekteydi. 2013 verilerine göre şehirde yaşayan kişilerin %37'si yabancı bir ülkede doğmuştur ve her 10 New Yorkludan 6'sı ya göçmen ya da göçmen çocuğudur. 2011 verilerine göre modern göçmenler arasında herhangi bir ülke öne çıkmamakla birlikte Dominik Cumhuriyeti, Çin, Meksika, Guyana, Jamaika, Ekvador, Haiti, Hindistan, Rusya ve Trinidad ve Tobago en önemli göç veren ülkelerdir.
Büyük ölçüde Batı Avrupa misyonerlik çalışmalarının ve bir sömürgecilik sonucu olan Hristiyanlık, New York'taki en büyük dindir. Katolik Kilisesi en büyük Hristiyan mezhebidir (%33), onu Protestanlık (%23) ve diğer Hristiyan (%3) takip etmektedir. Roma Katolik nüfusuna öncelikle New York Roma Katolik Başpiskoposluğu ve Brooklyn Piskoposluğu hizmet vermektedir. Doğu Katolik Kiliseleri, şehir genelinde çok sayıda yargı alanına bölünmüştür. Evanjelikalizm, şehirdeki en büyük Protestanlık dalıdır (% 9), ardındanAna Hat Protestanlığı (%8), tersi ise genellikle diğer şehirler ve metropol alanlar için geçerlidir. Evanjelizmde Baptistler en büyük gruptur; Ana Hat Protestanlığında, Reformcu Protestanlar en büyük alt kümeyi oluşturur. Tarihsel olarak Afro-Amerikan kiliselerinin çoğu, Ulusal Baptist Sözleşmesi (ABD) ve Aşamalı Ulusal Baptist Sözleşmesi ile bağlantılıdır. Mesih'teki Tanrı Kilisesi, bölgedeki en büyük ağırlıklı olarak Siyah Pentekostal mezheplerden biridir. Nüfusun yaklaşık %1'i Mormon'dur. buAmerika Rum Ortodoks Başpiskoposluğu ve diğer Ortodoks Hristiyanlar (ana akım ve bağımsız) en büyük Doğu Hristiyan gruplarıydı. Amerikan Ortodoks Katolik Kilisesi (başlangıçta Aftimios Ofiesh tarafından yönetildi) 1927'de New York'ta kuruldu.
Yahudilik, yarıdan fazlası Brooklyn'de yaşayan yaklaşık 1,1 milyon 321 bin kişi ile New York'ta uygulanan en büyük ikinci dindir ve İsrail, Tel Aviv dışındaki en büyük metropol Yahudi nüfusunu temsil eder. Etno-dini nüfus şehrin %18,4'ünü, dini demografisi ise %8'ini oluşturuyor. Kaydedilen ilk Yahudi yerleşimci, Ağustos 1654'te Hollanda Batı Hindistan Şirketi'nden bir pasaportla gelen Jacob Barsimson'dı. Rusya Kralı II. Aleksandr'ın öldürülmesinin ardından çoğu kişinin "Yahudileri" suçladığı 1881'de başlayan 36 yıl, Amerika Birleşik Devletleri'ne en büyük Yahudi göçü dalgasını yaşadı. 2012'de en büyük Yahudi mezhepleri Ortodoks Yahudilik, Haredi Yahudilik ve Muhafazakar Yahudilikti. Reform Yahudi toplulukları bölgede yaygındır. Manhattan'daki New York Cemaati Emanu-El, dünyanın en büyük Reform sinagogudur.
İslam, New York'ta Hristiyanlık ve Yahudilikten sonra üçüncü en büyük din olarak yer alıyor ve tahminlere göre, şehrin devlet okulu çocuklarının %10'u da dahil olmak üzere 600.000 ila 1.000.000 İslam gözlemcisi arasında değişiyor. Amerikalı Müslümanların yaklaşık %22,3'ü New York'ta yaşıyor ve New York metropol bölgesinde 1,5 milyon Müslüman Batı Yarımküre'deki en büyük metropol Müslüman nüfusu temsil ediyor. Brooklyn'deki Powers Street Camii, ABD'de sürekli faaliyet gösteren en eski camilerden biridir ve hem şehirde hem de New York eyaletinde ilk İslami organizasyonu temsil eder.
New York'taki bu en büyük üç dini grubun ardından Hinduizm, Budizm, Sihizm, Zerdüştçülük ve çeşitli diğer dinler ile ateizm gelmektedir. 2014'te New York'luların %24'ü herhangi bir organize dini bağlantı olmadığını tespit etti; New Yorkluların %3'ünden biraz fazlası ateistti.
New York City, diğer büyük şehirler gibi, 2017 itibarıyla 0,55 olan Gini katsayısının gösterdiği gibi, yüksek derecede gelir eşitsizliğine sahiptir. 2014 yılının ilk çeyreğinde, New York County'deki (Manhattan) ortalama haftalık ücret ABD'deki büyük ilçeler arasında en yüksek toplamı temsil eden 2.749 dolardı. 2017 itibarıyla New York, eski Belediye Başkanı Michael Bloomberg de dahil olmak üzere, 103 kişiyle dünyadaki herhangi bir şehrin en fazla milyardere ev sahipliği yaptı. New York ayrıca, 2014 yılında, sakinlerin %4,6'sı ile büyük ABD şehirleri arasında kişi başına en yüksek milyoner yoğunluğuna sahipti. New York, sakinlerine gelir vergisi (yaklaşık %3) uygulayan nispeten az sayıdaki Amerikan kentinden biridir. 2018 itibarıyla New York'ta 78.676 evsiz vardı.
New York ilçeleri | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| İdari bölge | Nüfus | GSYİH | Yüzölçümü | Yoğunluk | ||||
| Borough (İlçe) | County (Kontluk) | Tahmin (2018) | milyar (US$) | Kişi başına (US$) | mil² | km² | kişi / mil² | kişi / km2 |
Bronx | 1,432,132 | 42.695 | 29,200 | 42.10 | 109.04 | 34,653 | 13,231 | |
Kings | 2,582,830 | 91.559 | 34,600 | 70.82 | 183.42 | 37,137 | 14,649 | |
New York | 1,628,701 | 600.244 | 360,900 | 22.83 | 59.13 | 72,033 | 27,826 | |
Queens | 2,278,906 | 93.310 | 39,600 | 108.53 | 281.09 | 21,460 | 8,354 | |
Richmond | 476,179 | 14.514 | 30,300 | 58.37 | 151.18 | 8,112 | 3,132 | |
| 8,398,748 | 842.343 | 97,700 | 302.64 | 783.83 | 28,188 | 10,947 | ||
New York | 19,745,289 | 1,701.399 | 85,700 | 47,214 | 122,284 | 416.4 | 159 | |
Kaynakça: Amerika Birleşik Devletleri Nüfus Sayım Bürosu. 11 Haziran 2018'de erişilmiştir. | ||||||||
New York, her birine borough denilen beş bölgeden oluşur. Bunlardan Manhattan kendi başına bir adadır ve şehrin merkezini oluşturur. Manhattan'dan East River (Doğu Nehri) ile ayrılan Brooklyn ve Queens bölgeleri Long Island adasının batı ucunu oluşturur. Harlem Nehri, Manhattan ve Bronx bölgelerini ayırır. Bronx, bir ada üzerinde bulunmayan tek bölgedir ve Kuzey Amerika anakarası üzerindedir. Şehrin beşinci ve son bölgesi New York koyunun karşı tarafında, yine yekpare bir adadan oluşan Staten Island’dır. Manhattan, Brooklyn’e üç köprüyle (Brooklyn, Manhattan ve Williamsburg köprüleri); Queens’e bir köprü (Queensboro Köprüsü olarak bilinen 59. Cadde Köprüsü) ve bir tünelle (Midtown Tüneli) bağlıdır. Bronx ve Manhattan arasında Harlem Nehri'ni geçen köprüler bağlantı kurar. Manhattan’ın doğrudan bağlantısı olmayan tek bölge olan Staten Island, Brooklyn’e Verrazano-Narrows Köprüsü adlı asma köprü ile bağlanır.
Bronx New York şehrinin en kuzeyinde yer alan bölgesidir. Yankee Stadyumu ve New York Yankees'nin merkezi buradadır. Ayrıca Marble Tepesi'nin küçük bir kısmı buradadır.
New York şehri küresel bir iş ve ticaret merkezidir ve bazen dünyanın başkenti olarak da tanımlanır. Finans dünyasının merkezi Wall Street caddesi, New York'un Manhattan bölümündedir. New York borsası (New York Stock Exchange) buradadır.
Kenti yılda yaklaşık 40 milyon turist ziyaret etmektedir.
New York, Brooklyn'deki Hollanda Sömürge Dönemi Pieter Claesen Wyckoff Evi'nden, en eski bölümü 1656'ya tarihlenen modern Özgürlük Kulesi'ne, Ground'daki gökdelene kadar çok çeşitli tarzlarda ve farklı zaman dilimlerinde mimari açıdan dikkate değer binalara sahiptir. 2019 itibarıyla, New York City 6.455 yüksek bina ile Hong Kong ve Seul'den sonra dünyanın üçüncü en yüksek binalara sahip olan şehirdir. Bunlardan, 2011 itibarıyla, 550 tamamlanmış yapı en az 100 metre yüksekliğindeydi ve elliden fazla tamamlanmış gökdelen 200 metreden daha uzundu. Bunlar, Gotik Revival mimarisinin erken bir örneği olan Woolworth Building'i içerir. Büyük ölçekli Gotik detaylarla inşa edilmiş gökdelen tasarımında; 1913'te tamamlandı, 17 yıl boyunca dünyanın en yüksek binası oldu.
1916 İmar Kararı, güneş ışığının aşağıdaki sokaklara ulaşmasını sağlamak için yeni binalarda aksilikler ve kulelerin parsel büyüklüğünün belirli bir yüzdesiyle sınırlandırılmasını gerektirdi. Chrysler Binası'nın (1930) ve Empire State Binası'nın (1931) Art Deco stili, konik tepeleri ve çelik kuleleri ile imar gereksinimlerini yansıtıyordu. Binalar, Chrysler Binası'ndaki 61. katın köşelerindeki kartallar gibi kendine özgü süslemelere sahiptir ve Art Deco tarzının en güzel örneklerinden bazıları olarak kabul edilir. Son derece etkili bir örnek Amerika Birleşik Devletleri'ndeki uluslararası stil, binanın yapısını çağrıştırmak için görünür bronz tonlu I-kirişler kullanan cephesi için ayırt edici olan Seagram Binası'dır (1957). Condé Nast Binası (2000), Amerikan gökdelenlerinde yeşil tasarımın önde gelen bir örneğidir ve tasarımı için Amerikan Mimarlar Enstitüsü ve AIA New York Eyaletinden bir ödül almıştır.
New York'un büyük yerleşim bölgelerinin karakteri genellikle 1870'ten 1930'a kadar olan hızlı genişleme döneminde inşa edilen zarif sıra evler ve şehir evleri ve eski püskü apartmanlarla tanımlanır. yoğun nüfuslu ve müstakil konutlara sahiptir. Riverdale (Bronx'ta), Ditmas Park (Brooklyn'de) ve Douglaston (Queens'te) gibi mahallelerde, Tudor Revival ve Victorian gibi çeşitli mimari tarzlarda büyük müstakil evler yaygındır.
1835'teki Büyük Yangın'ın ardından ahşap çerçeveli evlerin inşası sınırlandırıldıktan sonra, taş ve tuğla şehrin yapı malzemeleri olarak tercih edildi. Şehir binalarının çoğunun ayırt edici bir özelliği, çatıya monte edilmiş ahşap su kulesidir. 1800'lerde, belediye su borularını kırabilecek daha düşük kotlarda aşırı yüksek su basınçlarına ihtiyaç duymamak için şehir altı kattan yüksek binalara kurulumunu zorunlu kıldı.
Amerika Birleşik Devletleri Jeolojik Araştırması'na göre, Temmuz 2014'te güncellenmiş bir sismik tehlike analizi, New York'ta daha önce değerlendirilenden "yüksek binalar için biraz daha düşük bir tehlike" ortaya çıkardı. Bilim adamları, bu azaltılmış riski, daha önce şehrin yakınında yavaş sallanmanın düşünüldüğünden daha düşük bir olasılığa dayanarak tahmin ettiler; bu, şehrin çevresindeki bir depremden daha uzun yapılara zarar verme olasılığı daha yüksek olacaktı.
Metropolitan Museum of Art, Modern Sanat Müzesi ve Guggenheim Müzesi gibi müzeleri dünyanın en değerli sanat koleksiyonlarına sahiptir.Tiyatro ve müzikaller Broadway caddesinin etrafında toplanmıştır. Bronx Hayvanat Bahçesi şehirdeki en büyük hayvanat bahçesidir. Halloween Parade ve Tribeca Film Festivali önemli kültür olaylarıdır.
Özgürlük Heykeli (Statue of Liberty) New York limanındaki küçük bir adada yer alır ve kentin en önemli sembollerinden biridir. Özgürlük Heykeli'nin yanı sıra Empire State Binası, Central Park, Times Square, Madison Avenue ve Brooklyn Köprüsü de önemli sembollerdendir.
New York'un yemek kültürü çok geniştir. Özellikle bagel ve New York stili pizza en ünlü yiyecekleridir.[kaynak belirtilmeli] Orta Doğu yemeklerini bulmak da oldukça kolaydır. Şehrin gazetelerinden New York Times dünyanın en saygın gazetelerinden biridir. Amerika'nın üç büyük televizyon kanalı olan ABC, CBS ve NBC'nin merkezleri New York'ta yer alır.
Queens'de yer alan John F. Kennedy Uluslararası Havaalanı dünyanın en çok yolcu trafiği taşıyan havaalanlarından birisidir. Kennedy Havalimanı'ndan sonra Newark'da yer alan Newark Liberty Uluslararası Havalimanı ile Queens'de yer alan LaGuardia Havalimanı şehre hizmet eden ana havalimanlarını oluşturmaktadır.
Aşağıdaki kentlerle kardeş kentlerdir.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article New York, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
.jpg)
_(cropped).jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
