Eşanlamlı: Aynı dilde başka bir kelime veya deyimle tamamen veya hemen hemen aynı anlama gelen kelime veya deyim

Eş anlamlı, anlamdaş, müteradif veya sinonim; yazılışları farklı olduğu hâlde anlamları aynı veya çok yakın olan sözcükler.

Örnekler
  • kara - siyah
  • sene - yıl
  • fiil - eylem
  • kelime - sözcük
  • ulaşmak - varmak

Bu tür sözcükler genelde birbirlerinin yerini tutabilir. Türkçede anlamdaş sözcüklerden biri genellikle yabancı kökenlidir.

  • kıymet-değer, cevap-yanıt, sene-yıl, medeniyet-uygarlık, imkân-olanak, acele-ivedi, zelzele-deprem, yoksul-fakir, misafir-konuk, sınav-imtihan, yöntem-metot, mesele-sorun, vasıta-araç, cihaz-aygıt, görev-vazife, düşünce-fikir.

Öz Türkçe sözcükler arasında da eş anlamlılık olabilir:

  • deprem - yer sarsıntısı

Eş anlamlılık sadece isim soylu sözcüklerde görülmez. Eş anlamlı fiiller de mevcuttur:

  • saklamak - gizlemek, duymak - işitmek

Bileşik isim, deyim ve atasözlerinde yerleşmiş şekilde kullanılan sözcüklerin yerine anlamdaşı kullanılmaz. Örneğin kara bahtlı bileşik sözcüğü yerine siyah bahtlı kullanılmaz.

Kısmi eş anlamlılık

Birden fazla anlamı olan sözcüklerde bu anlamlardan biri veya birkaçı başka bir sözcükle eş anlamlı olabilir:

  • Pasaportum için resim çektirmeye gidiyorum.
  • Okulda bugün fotoğraf çekimi var.

Yukarıdaki ilk örnekte resim sözcüğü fotoğraf anlamında kullanıldığı için eş anlamlı görevi üstlenmiştir ancak "Bugün okuldaki suluboya resim sergisini gezmeye gideceğim." cümlesindeki anlamı fotoğraf değildir.

Kısmi eş anlamlı sözcüklere örnek olarak koymak-bırakmak, göz-çekmece, gezmek-dolaşmak, doğru-gerçek verilebilir.

Konotasyon

Eş anlamlı sözcükler arasında konotasyon farkı olabilir. Sözcüklerden biri daha olumlu iken diğeri daha olumsuz bir çağrışım yapıyor olabilir. Örneğin kilolu, tombul, şişman ve şişko sözcükleri eş anlamlı olmasına rağmen konotasyonları farklıdır. "Kilolu" sözcüğü normal bir diyalogda kabul edilebilirken, "şişko" hakaret kabul edilebilir. "Tombul" sözcüğü bazen sevimlilik anlamı da taşır. Bu tür eş anlamlı sözcük gruplarına örnek olarak züğürt-yoksul, kısa-bücür, ölmek-vefat etmek, ceset-naaş-leş, sakat-engelli-özürlü ve bedava-beleş verilebilir. "Şişko" sözcüğü gibi "ceset" ve "leş" sözcükleri de hakaret olarak kabul edilebilir. "Naaş" sözcüğü toplumda sevilen yakınlara hitaben kullanılabilirken, "leş" veya "ceset" sözcükleri ise nefret cümleleri içinde kullanılabilir.

Kulağa kaba veya keskin gelebilecek bir söz yerine daha olumlu konotasyona sahip bir anlamdaşını kullanmaya "hüsnütabir" denir.

Kaynakça

Dış Bağlantılar

Tags:

Eşanlamlı Kısmi eş anlamlılıkEşanlamlı KonotasyonEşanlamlı KaynakçaEşanlamlı Ayrıca bakınızEşanlamlı Dış BağlantılarEşanlamlıSözcük

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

Apollo 11Türk mitolojik figürlerinin listesiSaddam HüseyinXNXXReal Madrid CFNetflixAristotelesPeygamberIII. MehmedKerem Demirbay2024 UEFA ülkeler sıralamasıİklim değişikliğiPelin ÇelikHülya AvşarJude BellinghamHalid Ziya UşaklıgilRMS TitanicDört Kutsal YaratıkÇandarlı Halil Paşa22 NisanCinsel ilişkiTürkiye'deki millî parklar listesiSporting CPPargalı İbrahim PaşaNewton'un hareket yasalarıEşekle cinsel ilişkiAhmet Burak ErdoğanNecip Fazıl KısakürekKadınlar Basketbol Süper LigiMimar SinanİngiltereFerdi TayfurEmirgân KorusuAnasayfa2023 Kahramanmaraş depremleri2019 Türkiye yerel seçimleriErmeni KırımıAdolf HitlerOsmanlı İmparatorluğuİbrahimTürkiye'nin en kalabalık şehirleriFârâbîYerebatan SarnıcıKardeşlerimEkmekKosovaDeclan RiceAvustralyaNATO üyesi ülkelerLiverpool FCŞeyh Said İsyanıAli NesinRecep Tayyip Erdoğanİstanbul Büyükşehir Belediye MeclisiKemal KılıçdaroğluKur'anYahya Kemal BeyatlıTengricilikTürk Silahlı KuvvetleriNagihan KaradereBülent UygunAlaattin ÇakıcıI. Ahmedİnsan haklarıNemrut DağıDavy CrockettMillî EdebiyatMuhammedEfes2024 Türkiye yerel seçimleriBölgesel Amatör LigYPGCumhuriyet Döneminde Coğrafya2002 Türkiye genel seçimleriYaşar KemalAlevilikBal porsuğuTürkiye Futbol Federasyonu🡆 More