Dünyanın Harikaları, listeleri antik çağlardan günümüze dünyanın en muhteşem doğal ve yapay güzellikler derlenerek oluşturulmuştur.
Antik Dünyanın Yedi Harikası klasik antik dünyanın bilinen ilk ve en dikkat çekici örneğini oluşturmaktadır. Bu liste, sadece Akdeniz çevresinde yer alan eserler arasından derlenmiştir. Yedi sayısı, o dönemde bilinen beş gezegen, güneş ve ayın toplamı olduğu için Yunanlar tarafından bereketi ve mükemmeliyeti ifade etmekteydi ve bu nedenle benzer listeler hep yedi sayısı baz alınarak oluşturulmaktaydı.
.jpg)
Tarihçi Herodotus (M.Ö. 484 – M.Ö. 425) ve bilgin Kirene'li Callimachus (M.Ö. 305 – M.Ö. 240) İskenderiye Müzesinde, erken dünyanın yedi harikası listelerini hazırlamışlardır. Diğer belgelerdeki referanslar dışında bu listeler günümüze ulaşmamıştır.
Klasik Dünyanın Yedi Harikası:
Antik Dünyanın Yedi Harikasından günümüze sadece Giza Piramitleri gelebilmiştir.
19. yüzyılda ve 20. yüzyılın başlarında bazı yazarlar Orta Dünyanın Yedi Harikası, Orta Dünyanın Harikaları, Orta Çağ'ın Mimari Harikaları vb. şekilde adlandırdıkları bazı listeler hazırlamıştır. Ancak bu listelerin Orta Çağ'ı baz alarak hazırlanmış olması olası değildir. Çünkü Orta Çağ kelimesi, Aydınlanma Çağı'na kadar kullanılmıyordu ve Orta Çağ dönemi, 16. yüzyılın sonlarına kadar popüler değildi. Brewer'in Masal ve Deyiş Sözlüğü'nde bu listelerden sonraki listeler olarak bahsedilir ve listelerin Orta Çağ'dan sonra oluşturulduğu sonucuna ulaşılır.
Bu listelerdeki eserlerde bazıları Orta Çağ'dan çok önce inşa edilmiştir.
Listelerde genellikle bulunan eserler:
Bazı listelere aşağıdaki eserler de dahil edilir:
Klasik listeleme geleneğinin ardından modern insanlar ve kuruluşlar kendi harika antik ve modern eserlerinin oluştuğu listeler hazırlamışlardır. Bu listelerin en önemlilerinden bazıları aşağıda listelenmiştir.
1994 yılında Amerikan İnşaat Mühendisleri Derneği, "20. yüzyılın en büyük mimari başarıları" sloganı ile Modern Dünyanın Yedi Harkası listesini hazırladı:
| Harika | Başlama tarihi | Bitiş tarihi | Yer | Önemi |
|---|---|---|---|---|
| Manş Tüneli | 1 Aralık 1987 | 6 Mayıs 1994 | Dover Boğazı, Fransa ve İngiltere arasında | |
| CN Kulesi | 6 Şubat 1973 | 26 Haziran 1976 | Toronto, Ontario, Kanada | Dünyanın en uzun müstakil yapısı (1976–2007). |
| Empire State Binası | 22 Ocak 1930 | 1 Mayıs 1931 | New York, NY, A.B.D. | Dünyanın en uzun yapısı (1931–1967). 100+ katlı ilk yapı. |
| Golden Gate Köprüsü | 5 Ocak 1933 | 27 Mayıs 1937 | Golden Gate Boğazı, San Francisco'nun kuzeyi, Kaliforniya, A.B.D. | |
| Itaipu Barajı | Ocak 1970 | 5 Mayıs 1984 | Paraná Nehri, Brezilya ile Paraguay arasında | |
| Delta Projesi/ Zuiderzee Projesi | 1920 | 10 Mayıs 1997 | Hollanda | |
| Panama Kanalı | 1 Ocak 1880 | 7 Ocak 1914 | Panama Kıstağı |
2001 yılında İsviçreli bir şirket olan New7Wonders Vakfı, 200 eser arasında bir seçim yapmak için bir girişim başlattı. Yirmi bir finalist, 1 Ocak 2006 tarihinde açıklandı. Mısırlılar, Antik Dünyanın Yedi Harikasından ayakta kalan tek eserleri Giza Piramitleri'nin, Sidney Opera Binası, Özgürlük Heykeli ve diğer eserlerle yarışmak zorunda kalmasından dolayı hiç hoşnut değildi ve bu projeyi saçma buluyordu. Buna karşılık, Giza Piramitleri Onur Ödülü ile ödüllendirildi. Sonuçlar Portekiz, Lizbon'da, 7 Temmuz 2007 tarihinde açıklandı.
| Harika | İnşa Tarihi | Yer |
|---|---|---|
| Çin Seddi | M.Ö. 7. yüzyıl | Çin |
| Petra | ~M.Ö. 100 | Ürdün |
| Kurtarıcı İsa Heykeli | Açılışı: 12 Ekim 1931 | Brezilya |
| Machu Picchu | ~M.S. 1450 | Peru |
| Chichen Itza | ~M.S. 600 | Meksika |
| Colosseum | Tamamlanış: M.S. 80 | İtalya |
| Tac Mahal | Tamamlanış: ~M.S. 1648 | Hindistan |
| Giza Piramitleri (Onur Ödülü) | Tamamlanış: ~M.Ö. 2560 | Mısır |
2006 yılının Kasım ayında, Amerikan ulusal gazetesi USA Today ve Amerikan TV şov programı Good Morning America 6 jüri tarafından seçilmiş yeni bir liste yayınladı. Good Morning America her gün bir harika olmak üzere bir haftada bütün harikaları açıklamış oldu. Sekizinci bir harika 24 Kasım 2006 tarihinde kullanıcılardan gelen geri bildirimler doğrultusunda seçildi.
Diğer harika listelerine benzer şekilde, dünyanın yedi doğal harikası hakkında da görüş birliği yoktur ve listenin nasıl olması gerektiği hakkın büyük tarışmalar meydana gelmiştir. Birçok mevcut listeden birisi de CNN tarafından derlenmiştir:
Doğanın Yedi Yeni Harikası (2007–11), Dünyanın Yeni Yedi Harikası'nı da düzenleyen vakıf tarafından,dünyanın çevresinden büyük bir katılımın sağlanacağı bir anket yolu ile seçilmiştir.
Sualtı Dünyasının Yedi Harikası, okyanusların korunması ve araştırılması amacı ile kâr amacı güdülmeden kurulmuş olan CEDAM tarafından hazırlanmış bir listedir.
1989 yılında CEDAM, aralarında Dr. Eugenie Clark'ın da bulunduğu bir grup bilim insanı ile birlikte, su altı alanların da korunmaya değer yerler olduğunu gösteren bir panel düzenlediler. Sonuçlar, Lloyd Bridges tarafından Washington DC'de yer alan National Aquarium'da açıklandı.
İngiliz Yazar Deborah Cadbury, 19. ve 20. yüzyılların sanayisinin yedi büyük kahramanlık hikâyesini anlatan kitabı Endüstriyel Dünyanın Yedi Harikası'nı yazdı. 2003 yılında BBC, yapımcılığını Cadbury'nin üstlendiği yedi bölümden oluşan bir yarı-belgesel serisi hazırladı. Her bir bölüm, aşağıdaki ayrı ayrı harikaları anlatmaktaydı:
Astronomy adlı derginin 1999 yılındaki bir baskısında Güneş Sistemi'nin Yedi Harikası listelenmiştir. Bu liste, daha sonra bir video olarak da piyasaya sunulmuştur.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article Dünyanın Harikaları, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
