2021 küresel tedarik zinciri krizi, Covid-19 salgının sebep olduğu etkilerle; enerji fiyatlarındaki yükseliş, nakliye konteynerleri eksiklikleri, limanlardaki yoğunluklar ve siyasal problemler gibi etkilerin bir araya gelmesi sonucu oluşmuş bir tür ekonomik kriz durumudur.
Kriz pek çok ülkede üretimin yavaşlamasına, resesyona ve enflasyona sebep olmuştur.
Ayrıca Vietnam gibi yarı iletken çip üretici ülkelerde koronavirüs varyantlarına karşı önlemler kapsamında fabrikalarda kısıtlamalara gidilmiş, bu durumun yarattığı iş gücü kaybıyla küresel çip üretiminde aksamalar yaşanmıştır. Çip krizi sebebiyle teknolojik ürün üreten şirketler, üretimlerini kısıtlanmak zorunda kalmıştır.
Bu dönemde enerji krizi kapsamında Çin'de çeşitli elektrik kesintileri yaşanmış, bu durum üretimde aksamaya yol açmıştır. Birleşmiş Milletler verilerine göre Çin'den Güney Amerika'ya yapılan deniz yolu taşımacılığı, geçen yıla kıyasla yaklaşık 5 kat daha pahalı olmaktadır. Yılın ilk çeyreğinde %18,3, ikinci çeyreğinde %7,9 büyüyen ülke, üçüncü çeyrekte yalnızca %4,9 büyüme kaydedebilmiştir.
Birleşik Krallık'ta kriz diğer etkilerin yanı sıra Brexit sebebiyle yaşanan iş gücü kaybıyla diğer ülkelerden daha sert geçmiştir. Ülkede TIR şoförü eksikliği sebebiyle gıda ve petrol ürünlerinin sevkiyatında problemler yaşanmıştır.
Almanya'nın büyük çaplı üreticileri, artan taleplere rağmen hammadde eksiklerinden ötürü üretimi arttıramadıklarını kaydetmiştir. Sekteye uğrayan büyük çaplı üretimlere rağmen karantina ve kısıtlamaların ardından artan hizmet sektörü satışları sayesinde ülke büyümesi korunabilmiştir. Ülkede enflasyon, özellikle %18,6'lık enerji fiyatları zammının ardından rekor kırarak 2021 yılı Ekim ayında %4,6'ya ulaşmıştır.
ABD'de lojistik ve üretim alanında yaşanan sıkıntılar son kullanıcı halk bireylerinin üzerinde etkili olmuştur. Çeşitli ürünlerin arzında sorunlar yaşanmış, perakende satışlarda kısıtlamalara sebep olmuştur. Uzmanlara göre ABD'de yaşanan tedarik krizinin ana nedenleri tüketici taleplerinin kapanma ve karantinaların sona ermesiyle hızla artması, işgücü alanında yaşanan aksaklıklar ile deniz yolu taşımacılığı problemleridir.
Tedarik zincirindeki problemlerin, Asya bölgesinin önemli bir üretim ekonomisi olan Japonya'da da etki yarattığı söylenebilir. Krizle beraber Japonya ihracatının büyüme hızı yavaşlamıştır. Özellikle yarı iletken çip krizi Japon otomobil üretimini sekteye uğratmış, otomobil ihracatı %37'lik bir düşüş kaydetmiştir. Bu düşüşte Japonya'nın en büyük çip ithalatçısı Vietnam'ın Covid-19'un yeni varyantları sebebiyle fabrikalarda üretimleri durdurması etkili olmuştur.
This article uses material from the Wikipedia Türkçe article 2021-2022 küresel tedarik zinciri krizi, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Aksi belirtilmedikçe içeriğin kullanımı CC BY-SA 4.0 lisansı kapsamında uygundur. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Türkçe (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.
