Î

Î, î harfi Furlanca, Rumence, Kürtçe ve bir dizi başka dilde alfabede bulunan müstakil bir harf ve Türkçe, Fransızca, İtalyanca, Galce ve bir dizi başka dilde i harfinin bir varyantı olarak bulunmaktadır.

Latin alfabesi
Îî harfi
Î î
Î î

Türkçede "i" harfinin düzeltme işaretli hâlidir.

Değişik dillerde kullanımı

Fransızca

Fransızcanın eski imlasında bulunan "is" difon'unun([aɪ], [ɪf], [fə], [əʊ] gibi iki fonemin bileşimi olan ses) harflerinden s harfinin telaffuzdan düşmesinden dolayı "is" harflerinin yerine günümüzde "î" harfi alır ve . Örneğin isle kelimesi bu dönüşüme uğrayıp île(Türkçe:ada) olmuştur.

Kürtçe

Kürtçe alfabesinde yalın i harfi /ɪ/ sesini temsil ederken î harfi /iː/ sesini temsil etmektedir.

Rumence

Rumen alfabesinin 14. harfidir ve /⁠ɨ/ sesini temsil eder. Î harfi,  harfi ile aynı sesi verir, ancak Romanya'daki yazı reformundan beri kelimelerin sadece başında ve sonunda yazılırken, kelimenin ortasında istisnalar dışında  harfi kullanılır.

Türkçe

Dilimizde genellikle Arapça ve Farsça orijinli kelimelerin imlasında kullanılır. "İ" harfinin üstüne gelerek uzun okunmasını sağlar. Kökeni Türkçe olan kelimelerde bugün uzun ünlü yoktur. Günümüz imlâsında, nispet ekinin belirtme hali ve iyelik ekiyle karışmasını önlemek için kullanılır. Mesela:

Türk askeri ve Askerî okul

İslam dini ve Dinî bilgiler

Fizik ilmi ve İlmî tartışmalar

Nispet eki alan kelimelere başka ekler gelse de nispet î'si olduğu gibi kalır. Mesela:

Millîleştirmek, Millîlik, Resmîleştirmek, Resmîlik vb.

Nispet ekinin yerine modern Türkçe'de zaman zaman -sel/-sal ekleri de getirilebilir:

  • dinsel / dinî
  • manasal / manevî
  • maddesel / maddî
  • kimyasal / kimyevî
  • ruhsal / ruhî
  • cinsel / cinsî
  • tarihsel / tarihî

Bazı kelimelere Î harfi gelmez. Örneğin, millet isimlerinde "î" harfi kullanılmaz. "Ermeni" olarak yazılması gereken kelime, "Ermenî" olarak yazılmamalıdır.

Özel isimlerde de Î harfi kullanılmaz: Niyazi, Recai, Zekai, Sezai.

Bunun dışında 5 tane kelimede anlam karışıklığını önlemek için kullanılmaktadır:

  • emîr
  • kabîl
  • metîn
  • rahîm
  • zahîr

Matematikte kullanımı

Bir sürü yerde birim vektörü î ile gösterilir.

Klavye kullanımı

Türkçe Q klavyede î yapabilmek "⇧ Shift, 3 ve İ (veya I)" tuşlarına birlikte basılır.

Kaynakça

ISO temel Latin alfabesi
Aa Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Tt Uu Vv Ww Xx Yy Zz
Özel işaret almış I harfi
ÍíÌìĬĭÎîǏǐÏïḮḯĨĩĮįĪīỈỉȈȉȊȋỊịḬḭƗɨİi
Şapka işaretini kullanan harfler

tarih • paleografi türetimler diyakritik noktalama rakamlar harf listesi

Tags:

Î Değişik dillerde kullanımıÎ Matematikte kullanımıÎ Klavye kullanımıÎ KaynakçaÎDüzeltme işaretiFransızcaFurlancaGalceKürtçeRumenceTürkçeİtalyanca

🔥 Trending searches on Wiki Türkçe:

Turkcellİrfan Can KahveciBir sonraki Türkiye genel seçimleri için yapılan anketlerYPGSelanikYılmaz ErdoğanUluslararası telefon kodları listesiEfesMiray DanerI. Gülbahar HatunKenan EvrenAnadolu Selçuklu DevletiTaş Kağıt MakasHava kirliliğiHalil İnalcıkMondros MütarekesiAzerbaycanDîvânu Lugâti't-TürkFinlandiyaMurat KarayılanMilliyetçi Hareket PartisiCarlo AncelottiFenerbahçe teknik direktörleri listesiKazım Arslan (1959 doğumlu siyasetçi)Acun IlıcalıBarış BoyunMastürbasyonOsmanlı İmparatorluğuFenerbahçe-Galatasaray futbol maçları listesiNâzım HikmetBirol AydemirTürkiye demografisiAbbâsîlerTengricilikBirleşik KrallıkErgenekon DestanıKaradağJaponyaTürkiye taşıt plaka kodu24 Nisan 1915'te Ermeni aydınların sürgünüNATOİslamArka Sokaklar (18. sezon)Ekşi SözlükBirleşmiş MilletlerUno (kart oyunu)Anal seksAziz YıldırımKosovaTürkiye'deki millî parklar listesiTürkiye'nin illeriDinozorTürkiye cumhurbaşkanları listesiYeniçağ (gazete)Cinsel ilişkiSibel BilgiçSüleymaniye CamiiŞeyh HamdullahGoogleHilal AltınbilekDeniz Can AktaşJön TürklerYunanistanRoma rakamlarıVikipediTürk lirasıTanzimat FermanıGermiyanoğulları BeyliğiCemal SüreyaPaskalya2024 Türkiye yerel seçimleri için yapılan anketlerAhmet Burak ErdoğanİspanyaBahadır YenişehirlioğluCarl Friedrich GaussGüneşFeridun Sinirlioğlu🡆 More