อาร์ทีมิซินิน (อังกฤษ: Artemisinin) หรือ qinghao su และสารอนุพันธุ์สังเคราะห์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้อง เป็นกลุ่มของยาที่ใช้สำหรับรักษาโรคมาลาเรียชนิดที่เกิดจากเชื้อ en:Plasmodium falciparum ค้นพบโดย ถู โยวโยว นักวิทยาศาสตร์หญิงชาวจีน ซึ่งได้เป็นผู้ร่วมรับรางวัลโนเบลสาขาการแพทย์ ปี พ.ศ.
2558 สำหรับการค้นพบนี้ ในปัจจุบันการใช้ยากลุ่มนี้ยืนพื้นรักษาร่วมกับยากลุ่มอื่นๆ ซึ่งเรียกว่า การรักษาแบบผสมผสานด้วยอาร์ทีมิซินิน (artemisinin-combination therapy) ถือเป็นการรักษามาตรฐานสำหรับโรคมาลาเรียที่เกิดจากเชื้อ P. falciparum สารนี้แยกได้จากต้นโกฐจุฬาลัมพา (ชื่อวิทยาศาสตร์ Artemisia annua) ซึ่งเป็นพืชสมุนไพรของแพทย์แผนจีน ปัจจุบันสารนี้สามารถผลิตได้โดยใช้ยีสต์ที่ผ่านการดัดแปลงพันธุกรรม
ข้อมูลทางคลินิก | |
---|---|
การอ่านออกเสียง | /ɑːrtɪˈmɪsɪnɪn/ |
ชื่ออื่น | Artemisinine, qinghaosu |
ช่องทางการรับยา | Oral |
รหัส ATC | |
ตัวบ่งชี้ | |
| |
เลขทะเบียน CAS | |
PubChem CID | |
ChemSpider | |
UNII | |
KEGG | |
ChEBI | |
ChEMBL | |
ECHA InfoCard | 100.110.458 |
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี | |
สูตร | C15H22O5 |
มวลต่อโมล | 282.332 g/mol g·mol−1 |
แบบจำลอง 3D (JSmol) | |
ความหนาแน่น | 1.24 ± 0.1 g/cm3 |
จุดหลอมเหลว | 152 ถึง 157 องศาเซลเซียส (306 ถึง 315 องศาฟาเรนไฮต์) |
จุดเดือด | decomposes |
SMILES
| |
InChI
| |
7 (what is this?) (verify) | |
โกฐจุฬาลัมพาจีนเป็นพืชที่ใช้เป็นสมุนไพรซึ่งพบได้ทั่วโลก แพทย์สมุนไพรจีนใช้พืชนี้รักษาโรคมาลาเรียมาแล้วกว่า 2000 ปี มีบันทึกถึงสมุนไพรนี้ที่เก่าแก่ที่สุดตั้งแต่ 200 ปีก่อนคริสตกาลในตำราสูตรยารักษาห้าสิบสองโรค ที่ขุดค้นพบที่หลุมฝังศพหม่าหวังตุ้ย ส่วนการนำสมุนไพรนี้มาใช้รักษามาลาเรียถูกบรรยายไว้ครั้งแรกในตำราคู่มือรักษาโรคฉุกเฉิน (จีน: 肘后备急方) เมื่อคริสต์ศตวรรษที่ 4 โดย Ge Hong ตำรานี้กล่าวถึงวิธีรักษามาลาเรียเอาไว้ 43 วิธี
บันทึกรายงานประวัติศาสตร์ว่าด้วยการค้นพบยานี้ได้รับการเผยแพร่บนอินเทอร์เน็ตตั้งแค่ปี 2006
This article uses material from the Wikipedia ไทย article อาร์ทีมิซินิน, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.