เผย์ ซงจือ

372–451) ชื่อรอง ชื่อชี (จีน: 世期; พินอิน: Shìqī) เป็นนักประวัติศาสตร์และนักการเมืองชาวจีนซึ่งมีชีวิตในช่วงปลายยุคราชวงศ์จิ้นตะวันออกและราชวงศ์หลิวซ่ง บ้านเกิดของเผย์ ซงจืออยู่ในอำเภอเหวินสี่ มณฑลชานซี แต่ภายหลังได้ย้ายมาอยู่ในบริเวณเจียงหนาน เผย์ ซงจือเป็นที่รู้จักจากการเป็นผู้จัดทำอรรถาธิบายของบันทึกประวัติศาสตร์จดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อ) ที่เขียนโดยตันซิ่ว (เฉิน โซ่ว) ในศตวรรษที่ 3 ซึ่งให้รายละเอียดเพิ่มเติมซึ่งไม่ปรากฏในงานต้นฉบับดั้งเดิม อรรถาธิบายของเผย์ ซงจือจัดทำเสร็จในปี ค.ศ. 429 แล้วกลายเป็นส่วนเติมเติมจดหมายเหตุสามก๊กในฉบับภายหลังให้มีความสมบูรณ์ เมื่อรวมเนื้อหาทั้งหมดแล้วมีความยาวมากกว่าจดหมายเหตุสามก๊กฉบับดั้่งเดิมเป็นสามเท่า บุตรชายของเผย์ ซงจือคือเผย์ อิน (裴駰) และลื่อชายคือ เผย์ จื๋อเหย่ (裴子野) ก็เป็นนักประวัติศาสตร์ที่เป็นที่รู้จักเช่นกัน

จักรพรรดิหลิวซ่งเหวินแห่งราชวงศ์หลิวซ่งดำริว่าบันทึกประวัติศาสตร์จดหมายเหตุสามก๊ก (ซันกั๋วจื้อ) ที่เขียนโดยตันซิ่ว (เฉิน โซ่ว) ในศตวรรษที่ 3 มีความย่นย่อเกินไป จึงมีรับสั่งให้เผย์ ซงจือจัดทำอรรถาธิบายของจดหมายเหตุสามก๊ก เผย์ ซงจือรวบรวมเอกสารหลักฐานจำนวนมาก รวมถึงหลักฐานที่ก่อนหน้านี้ถูกคัดออกโดยตันซิ่ว แล้วเพิ่มเข้าไปในจดหมายเหตุสามก๊ก ระหว่างที่จัดทำอรรถาธิบายและเพิ่มข้อคิดเห็นของตนเองลงไปด้วยเช่นกัน อรรถาธิบายของเผย์ ซงจือจัดทำเสร็จในปี ค.ศ. 429 แล้วกลายเป็นส่วนเติมเติมจดหมายเหตุสามก๊กในฉบับภายหลังให้มีความสมบูรณ์ เมื่อรวมเนื้อหาทั้งหมดแล้วมีความยาวมากกว่าจดหมายเหตุสามก๊กฉบับดั้่งเดิมเป็นสามเท่า จักรพรรดิหลิวซ่งเหวินทรงยกย่องผลงานของเผย์ ซงจือว่าเป็น "อมตะ"

นอกจากการจัดทำอรรถาธิบายของจดหมายเหตุสามก๊กแล้ว เผย์ซงจือยังได้เขียนตำราอื่น ๆ ได้แก่จิ้นจี้ (晉紀; จดหมายเหตุราชวงศ์จิ้น), เผย์ชื่อเจียจ้วน (裴氏家傳; ชีวประวัติตระกูลเผย์) และ จี๋จู้ซางฝูจิงจ้วน (集注喪服經傳)

เชิงอรรถอ้างอิง