เจ้าเหมพินธุไพจิตร ทรงเป็น เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 8 แห่ง ราชวงศ์ทิพย์จักร
เจ้าเหมพินธุไพจิตร | |
---|---|
เจ้านครลำพูน | |
ครองราชย์ | 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2436 - 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439 |
รัชสมัย | 3 ปี |
รัชกาลก่อนหน้า | เจ้าดาราดิเรกรัตนไพโรจน์ |
รัชกาลถัดไป | เจ้าอินทยงยศโชติ |
พิราลัย | 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439 |
พระบุตร | 19 พระองค์ |
ราชวงศ์ | ทิพย์จักร |
ราชสกุล | ณ ลำพูน |
พระบิดา | เจ้าไชยลังกาพิศาลโสภาคย์คุณ |
พระมารดา | แม่เจ้าคำจ๋ามหาเทวี |
เจ้าเหมพินธุไพจิตร มีพระนามเดิมว่า เจ้าคำหยาด ประสูติ ณ เมืองนครลำพูน ทรงเป็นราชโอรสใน เจ้าไชยลังกาพิศาลโสภาคย์คุณ เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 6 กับ แม่เจ้าคำจ๋าราชเทวี และทรงเป็นพระนัดดา (หลานปู่) ใน พระยาคำฟั่น เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 1 และเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ องค์ที่ 3 กับ แม่เจ้าคำแปงราชเทวี
เจ้าหลวงเหมพินธุไพจิตร ทรงมีราชอนุชา และราชขนิษฐา ร่วมราชมารดา 3 พระองค์ มีนามตามลำดับ ดังนี้
ต่อมาเมื่อวันที่ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2436 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานสัญญาบัตรเลื่อนฐานันดรศักดิ์ เจ้าอุปราชเมืองนครลำพูน ขึ้นเป็น ... เจ้าเหมพินธุไพจิตร ศุภกิจเกียรติโศภน วิมลสัตยสวามิภักดิคุณ หริภุญไชยรัษฎารักษ ตทรรคเจดียบูชากร ราษฎรธุรธาดา เอกัจจโยนกาธิบดี เจ้านครลำพูน ... ทรงเสด็จขึ้นครองเมืองนครลำพูนต่อจาก เจ้าดาราดิเรกรัตนไพโรจน์ เจ้าผู้ครองนครลำพูน องค์ที่ 7 ผู้เป็นราชเชษฐาต่างราชมารดา รวมระยะเวลาที่ทรงปกครองเมืองนครลำพูน 3 ปี และเสด็จถึงแก่พิราลัย เมื่อวันที่ 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439ด้วยพระโรคอุจาระ ธาตุพิการ
ในขณะที่ท่านได้เป็นเจ้าครองนครลำพูนนั้น ท่านได้เป็นผู้นำราษฎรลำพูนให้เอาใจใส่ในการเกษตรกรรมทุก ๆ สาขา มีการปลูกข้าวและทดน้ำเข้านาสร้างเหมืองฝายมากมาย ปรับปรุงที่ดอนให้เป็นพื้นที่ราบ และ ขุดลอกเหมืองเก่าให้น้ำเข้านาได้สะดวก ที่ใดไม่มีเหมืองฝายก็สร้างเหมืองฝายใหม่เพื่อทดน้ำเข้านา พอข้าวเสร็จก็ปลูกหอมกระเทียมและใบยากันต่อไป
นอกจากนั้นท่านได้เป็นผู้นำในการบำรุงพระพุทธศาสนา ปรับปรุงวัดที่เก่าแก่ให้เจริญก้าวหน้าขึ้นกว่าเดิม ชักชวนราษฎรปั้นอิฐ ก่อกำแพง สร้างวิหาร กุฏิ โบสถ์ วัดวาอาราม บริเวณนอกเมืองและในเมืองลำพูน ชักชวนราษฎรสร้างสะพาน ยกร่องถนนในหมู่บ้านให้ล้อเกวียนเข้าได้ ขุดร่องระบายน้ำเวลาฝนตก
เจ้าหลวงเหมพินธุไพจิตร ทรงมีราชโอรสและราชธิดา รวม 19 พระองค์ อยู่ในราชตระกูล ณ ลำพูน และ ลังการ์พินธุ์ มีพระนามตามลำดับ ดังนี้
ใน แม่เจ้าเปาคำเหมพินธุไพจิตร (มีราชโอรส 1 ราชธิดา 2)
ใน แม่เจ้าอุษาเหมพินธุไพจิตรเทวี (มีราชโอรส 1)
ใน แม่เจ้าบัวทิพย์เหมพินธุไพจิตรเทวี (มีราชโอรส 1)
ใน แม่เจ้าบัวเขียวใหญ่เหมพินธุไพจิตรเทวี (มีราชโอรส 1)
ใน แม่เจ้าบัวเขียวน้อยเหมพินธุไพจิตร (มีราชโอรส 2)
ใน แม่เจ้าฝางเหมพินธุไพจิตร (มีราชโอรส 1 ราชธิดา 1)
ใน แม่เจ้าคำปาเหมพินธุไพจิตร (มีราชโอรส 1)
ใน แม่เจ้าบัวล้อมเหมพินธุ์ไพจิตร (มีราชโอรส 1)
ใน แม่เจ้าบุญเป็งเหมพินธุไพจิตร (มีราชโอรส 1)
ใน แม่เจ้าคำแปงเหมพินธุไพจิตร (มีราชธิดา 1)
ใน แม่เจ้าคำปันเหมพินธุไพจิตร (มีราชธิดา 2)
ใน แม่เจ้าปันเหมพินธุไพจิตร (มีราชธิดา 2)
ใน หม่อม - (มีราชธิดา 1)
พงศาวลีของเจ้าเหมพินธุไพจิตร | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
ก่อนหน้า | เจ้าเหมพินธุไพจิตร | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
เจ้าดาราดิเรกรัตนไพโรจน์ | เจ้าผู้ครองนครลำพูน (พ.ศ. 2434 - 5 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2439) | เจ้าอินทยงยศโชติ |
This article uses material from the Wikipedia ไทย article เจ้าเหมพินธุไพจิตร, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.