หม่อมเจ้าเพิ่ม ลดาวัลย์ (24 มกราคม พ.ศ.
2402 – 10 สิงหาคม พ.ศ. 2478) อดีตปลัดทูลฉลองกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ และบิดาของเจ้าจอมหม่อมราชวงศ์สดับ ในรัชกาลที่ 5
หม่อมเจ้าเพิ่ม ลดาวัลย์ | |
---|---|
หม่อมเจ้า ชั้น 3 | |
ปลัดทูลฉลองกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ | |
ประสูติ | 24 มกราคม พ.ศ. 2402 |
ชีพิตักษัย | 10 สิงหาคม พ.ศ. 2478 (76 ปี) วังมหาสวัสดิ์ ตำบลคลองมหาสวัสดิ์ จังหวัดธนบุรี |
หม่อม | หม่อมห่วง หม่อมช้อย หม่อมคลี่ หม่อมหวาน |
บุตร | 11 คน |
ราชสกุล | ลดาวัลย์ |
ราชวงศ์ | จักรี |
พระบิดา | พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูมินทรภักดี |
พระมารดา | หม่อมสาด ลดาวัลย์ ณ อยุธยา |
หม่อมเจ้าเพิ่ม เป็นพระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นภูมินทรภักดี ประสูติแต่หม่อมสาด เมื่อวันอังคาร ขึ้น 2 ค่ำ เดือน 3 ปีมะแม ตรงกับวันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2402 ณ วังของพระบิดา ที่ถนนสนามไชย พระบิดาได้ถวายหม่อมเจ้าเพิ่มเป็นมหาดเล็กรับใช้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มาตั้งแต่คราวที่ผนวชเป็นสามเณร ประทับ ณ วัดบวรนิเวศราชวรวิหาร
หม่อมเจ้าเพิ่มได้รับการศึกษาตามคตินิยมสมัยนั้น ต่อมาทรงถูกส่งไปศึกษาภาษาอังกฤษที่ประเทศสิงคโปร์ เมื่อมีการเปิดสอนภาษาอังกฤษในเขตพระราชฐานชั้นนอกของพระบรมมหาราชวัง ก็ได้เสด็จกลับมาทรงศึกษาที่นั่นด้วย
หลังทรงจบการศึกษา ทรงรับราชการในกรมไปรษณีย์โทรเลข กรมราชเลขาธิการ กระทรวงการต่างประเทศ กระทรวงพระคลังมหาสมบัติ ตามลำดับ และในปี พ.ศ.2435 หม่อมเจ้าเพิ่ม ได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งเป็นองคมนตรี
ระหว่างทรงรับราชการในกระทรวงการต่างประเทศ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดให้หม่อมเจ้าเพิ่มเป็นพระอภิบาลพระเจ้าลูกเธอ 4 พระองค์ ที่เสด็จไปทรงศึกษาที่ต่างประเทศ ได้แก่
นอกจากนี้ ยังได้ตามเสด็จสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ ไปราชการในสหรัฐและประเทศญี่ปุ่น
ปี พ.ศ. 2423 หม่อมเจ้าเพิ่ม ได้ผนวชเป็นพระภิกษุ ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม โดยมีพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระปวเรศวริยาลงกรณ์ เป็นพระอุปัชฌาย์ หม่อมเจ้าพระอรุณนิภาคุณากร เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระจันทรโคจรคุณ (ยิ้ม จนฺทรํสี) เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ผนวชแล้วประทับ ณ วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร 2 พรรษาจึงลาผนวช
หม่อมเจ้าเพิ่ม ลดาวัลย์ เริ่มทรงพระกาสะมาตั้งแต่เดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2478 แพทย์ตรวจพบว่าประชวรเป็นวัณโรค และพระวักกะพิการ พระอาการทรุดลงจนสิ้นชีพิตักษัย ณ วังมหาสวัสดิ์ เมื่อเวลา 04:10 น. ของวันเสาร์ที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2478 สิริชันษา 76 ปี
หม่อมเจ้าเพิ่ม มีหม่อมและโอรสธิดาหลายคน เฉพาะที่มีชีวิตอยู่เมื่อหม่อมเจ้าเพิ่มสิ้นชีพิตักษัยมีดังนี้
พงศาวลีของหม่อมเจ้าเพิ่ม ลดาวัลย์ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
This article uses material from the Wikipedia ไทย article หม่อมเจ้าเพิ่ม ลดาวัลย์, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.