น้ำมันรำข้าว

น้ำมันรำข้าวอาจมีประโยชน์ต่อสุขภาพโดยปรับปรุงรูปแบบลิพิด/คอเลสเตอรอลในเลือด (จึงเหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการลดคอเลสเตอรอลแบบ LDL) บรรเทาอาการเนื่องด้วยวัยหมดระดู และอาจลดการดูดซึมแคลเซียมซึ่งอาจลดการเกิดนิ่วไตบางประเภท มีสารต้านอนุมูลอิสระหลัก ๆ สองอย่างคือวิตามินอีและโอรีซานอล (oryzanol) ซึ่งสามารถต้านอนุมูลอิสระได้ดีกว่าวิตามินอีถึง 6 เท่า มีกรดไขมันอิ่มตัว 23% กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว 45% และกรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ 32%

น้ำมันรำข้าวใช้ทานและใช้ทำเนยใส (ghee) ได้ ขี้ผึ้งรำข้าวที่ทำจากน้ำมันสามารถใช้แทนขี้ผึ้งคานอบา/ขี้ผึ้งบราซิล/ขี้ผึ้งปาล์มเพื่อทำเครื่องสำอาง ทำขนมหวาน/ลูกกวาด และทำสารประกอบขัดเงา

น้ำมันรำข้าวมีองค์ประกอบคล้ายกับน้ำมันถั่วลิสง คือมีกรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว 38% กรดไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่ 37% และกรดไขมันอิ่มตัว 25% องค์ประกอบกรดไขมันรวมทั้ง

เปรียบเทียบกับอาหารและไขมันอื่น ๆ

องค์ประกอบไขมันของอาหารต่าง ๆ

• ดู
• คุย
• แก้

 

อาหาร	ไขมันอิ่มตัว	ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่เดี่ยว	ไขมันไม่อิ่มตัวมีพันธะคู่หลายคู่
	เป็นเปอร์เซ็นต์ (%) ของน้ำหนักไขมันทั้งหมด
น้ำมันประกอบอาหาร
น้ำมันคาโนลา	08	64	28
น้ำมันมะพร้าว	87	13	00
น้ำมันข้าวโพด	13	24	59
น้ำมันเมล็ดฝ้าย	27	19	54
น้ำมันมะกอก	14	73	11
Palm kernel oil	86	12	02
น้ำมันปาล์ม	51	39	10
น้ำมันถั่วลิสง	17	46	32
น้ำมันรำข้าว	25	38	37
น้ำมันเมล็ดคำฝอยมีกรดโอเลอิกสูง	06	75	14
น้ำมันเมล็ดคำฝอยเป็นกรดลิโนเลอิก	06	14	75
น้ำมันถั่วเหลือง	15	24	58
น้ำมันเมล็ดทานตะวัน	11	20	69
Mustard oil	11	59	21
ผลิตภัณฑ์นม
ไขมันเนย	66	30	04
ชีสธรรมดา	64	29	03
ชีสไขมันน้อย	60	30	00
ไอศกรีมพิเศษ (gourmet)	62	29	04
ไอศกรีมไขมันน้อย	62	29	04
นมไม่พร่องส่วนผสม	62	28	04
นม 2%	62	30	00
*Whipping cream	66	26	05
เนื้อสัตว์
เนื้อวัว	33	38	05
เนื้อสันนอกบด	38	44	04
Pork chop	35	44	08
แฮม	35	49	16
อกไก่	29	34	21
ไก่	34	23	30
อกไก่งวง	30	20	30
ขาไก่งวง	32	22	30
ปลา orange roughy	23	15	46
ปลาแซลมอน	28	33	28
ฮอตดอกเนื้อ	42	48	05
ฮอตดอกไก่งวง	28	40	22
แฮมเบอร์เกอร์ อาหารจานด่วน	36	44	06
ชีสเบอร์เกอร์ อาหารจานด่วน	43	40	07
แซนด์วิชไก่โรยเศษขนมปัง	20	39	32
แซนด์วิชไก่ย่าง	26	42	20
ไส้กรอกโปแลนด์	37	46	11
ไส้กรอกไก่งวง	28	40	22
พิซซาหน้าไส้กรอก	41	32	20
ชีสพิซซ่า	60	28	05
เมล็ดถั่ว
อัลมอนด์คั่วแห้ง	09	65	21
มะม่วงหิมพานต์คั่วแห้ง	20	59	17
แมคาเดเมียคั่วแห้ง	15	79	02
ถั่วลิสงคั่วแห้ง	14	50	31
พีแคนคั่วแห้ง	08	62	25
Flaxseeds บด	08	23	65
เมล็ดงา	14	38	44
ถั่วเหลือง	14	22	57
เมล็ดทานตะวัน	11	19	66
วอลนัตคั่วแห้ง	09	23	63
ของหวานและของอบ
ช็อกโกแลตแท่ง	59	33	03
Candy, fruit chews	14	44	38
คุกกี้ข้าวโอ๊ตแลละลูกเกด	22	47	27
คุกกี้ช็อกโกแลตชิ๊พ	35	42	18
yellow cake	60	25	10
ขนมเดนนิช	50	31	14
ไขมันเติมใส่ในอาหาร
เนย	63	29	03
เนยวิ๊ป	62	29	04
เนยเทียมก้อน	18	39	39
เนยเทียมกล่อง	16	33	49
เนยเทียมกล่องไขมันน้อย	19	46	33
น้ำมันหมู	39	45	11
Shortening	25	45	26
ไขมันไก่	30	45	21
ไขมันเนื้อ	41	43	03
ไขมันห่าน	33	55	11
น้ำสลัดบลูชีส	16	54	25
น้ำสลัดอิตาเลียนไขมันน้อย	14	24	58
อื่น ๆ
ไขมันไข่แดง	36	44	16
อาโวคาโด	16	71	13
ถ้าไม่ได้กำหนดในตาราง แหล่งอ้างอิงก็คือ
* เป็นไขมันทรานส์ 3%

น้ำมันมีองค์ประกอบเป็นสารต้านอนุมูลอิสระคือโอรีซานอลแบบแกมมา (γ-oryzanol) อยู่ประมาณ 2% แม้จะเชื่อว่าเป็นสารประกอบเพียงอย่างเดียวเมื่อแยกได้ในเบื้องต้น แต่ปัจจุบันรู้ว่าเป็นสารผสมคือ เอสเทอร์ sterol บวกกับเอสเทอร์ triterpene ของกรดเฟรูลิก (ferulic acid) มีอัตราส่วนค่อนข้างสูงของโทโคฟีรอลและ tocotrienol รวมกันเป็นวิตามินอี และยังมี phytosterol อื่น ๆ มากด้วย

โอรีซานอลแบบแกมมา (จีน: 谷维素) แบบสกัดยังมีขายในประเทศจีนโดยเป็นยาที่ซื้อได้เอง และในประเทศอื่นโดยเป็นอาหารเสริม

ประโยชน์

ประโยชน์มีอยู่ในเยื่อหุ้มเมล็ดข้าวและจมูกข้าวที่อุดมด้วยสารสำคัญทางธรรมชาติ จึงมีคุณค่าสูงหลายชนิดต่อร่างกาย เช่น

• กลุ่มสารฟอสโฟลิพิด เช่น เลซิติน (lecithin) เซฟฟาลิน (cephalin) ไลโซเลซิติน (lysolecithin) ซึ่งสำคัญในการสร้างและซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอของเซลล์ประสาทสมอง และช่วยป้องกันเซลล์ประสาทจากสารที่เป็นพิษและอนุมูลอิสระต่างๆ ช่วยลดความเครียด และช่วยเสริมสร้างความจำ
• กลุ่มเซราไมด์ (ceramide) ซึ่งเป็นส่วนประกอบที่สำคัญของชั้นใต้ผิวหนัง ช่วยทำให้ผิวหนังยืดหยุ่น เซราไมด์ที่ได้เพียงพอ จากการรับประทานหรือการทาผิวหนังด้วยครีมหรือโลชัน จะช่วยรักษาผิวพรรณให้สดใสเปล่งปลั่ง ปราศจากริ้วรอยย่นก่อนเวลาอันควร เซราไมด์ยังมีคุณสมบัติเป็นไวท์เทนเนอร์ (whitener) ซึ่งสามารถยับยั้งการสังเคราะห์เมลานิน อันเป็นสาเหตุให้เกิดฝ้า กระ จุดด่างดำบนผิวพรรณได้ดี และยังเป็นสารให้ความชุ่มชื่นแก่ผิว (moisturizer) อีกด้วย
• กลุ่มโทคอล (tocols) เป็นวิตามินอีธรรมชาติ ในรูปของโทโคฟีรอล (tocopherol) และโทโคไทรอีนอล (tocotrienol) มีประโยชน์ช่วยสร้างและซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ ของร่างกาย และยังช่วยเสริมภูมิคุ้มกันต้านโรคต่าง ๆ ช่วยต้านอนุมูลอิสระซึ่งเป็นเหตุสำคัญของมะเร็ง
• กลุ่มกรดไขมันลิโนเลอิก (linoleic Acid) ซึ่งเป็นส่วนของกลุ่มกรดไขมันโอเมกา-6 และ กรดลิโนเลนิกอัลฟา (linolenic acid) ซึ่งเป็นส่วนของกลุ่มกรดไขมันโอเมกา-3 ที่เป็นกรดไขมันจำเป็น
• กลุ่มวิตามินบีคอมเพล็กซ์ ซึ่งช่วยระบบประสาททำงานดีขึ้น
• กลุ่มโอรีซานอลแบบแกมมา มีฤทธิ์ลดระดับคอเลสเตอรอลและไตรกลีเซอไรด์ ลดการตีบตันของหลอดเลือด เพิ่มการไหลเวียนของเลือด มีฤทธิ์ลดความเครียด และรักษาอาการผิดปกติของสตรีวัยทอง นอกจากนี้ยังเป็นสารอนุมูลอิสระ ป้องกันแสงยูวีได้เมื่อใช้กินหรือใช้ทา ทำให้ผิวหนังชุ่มชื่นและต้านการอักเสบ

ปรับคอเลสเตอรอล

งานทบทวนวรรณกรรมแสดงว่า น้ำมันรำข้าวและองค์ประกอบที่มีฤทธิ์ต่าง ๆ ปรับปรุงคอเลสเตอรอลในเลือด โดยลดคอเลสเตอรอลรวมกับไตรกลีเซอไรด์ และเพิ่มอัตราส่วนของคอเลสเตอรอลแบบ HDL งานศึกษาในสัตว์ แสดงว่า คอเลสเตอรอลรวมจะลด 42% และคอเลสเตอรอลแบบ LDL จะลด 62% เมื่อให้ทานอาหารเสริมเป็นวิตามินอีที่ได้จากน้ำมันรำข้าว

บรรเทาอาการวัยหมดระดู

งานศึกษาขนาดเล็กในเรื่องโอรีซานอลแบบแกมมา (γ-oryzanol) ซึ่งเป็นส่วนผสมของน้ำมันรำข้าวพบว่า หญิง 90% จะบรรเทาอาการร้อนวูบ (hot flashes) ในช่วงวัยหมดระดูเมื่อทานสารสกัดบริสุทธิ์เข้มข้นเป็นเวลา 4-6 สัปดาห์

ความเสถียรของสารต้านอนุมูลอิสระ

โอรีซานอลในน้ำมันรำข้าวที่ใส่ในกระทะจะคงยืนเท่ากันโดยประมาณแม้เมื่อให้ความร้อนถึง 180 ˚C เป็นเวลา 8 ชม. แต่การอุ่นด้วยเตาอบไมโครเวฟที่อุณหภูมิเดียวกันปรากฏกว่าลดปริมาณโอรีซานอล

ดูดซึมแคลเซียม

น้ำมันรำข้าวอาจลดคอเลสเตอรอลเพราะมีสารลดการดูดซึมคอเลสเตอรอลและเพิ่มการกำจัดคอเลสเตอรอล อนึ่ง สารอย่างหนึ่งในน้ำมันอาจลดการดูดซึมแคลเซียม ซึ่งอาจช่วยลดการเกิดนิ่วไตบางประเภท

ลดการดื้ออินซูลิน (insulin resistance)

ในหนู การได้รับข้าวกล้องที่เริ่มงอกแล้วและสารสกัดโอรีซานอลเมื่อยู่ในครรภ์พบว่า ลดการดื้ออินซูลิน (insulin resistance) เนื่องกับอาหารไขมันสูง