ราชบุรี เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ทางภาคตะวันตก โดยเป็นศูนย์กลางในด้านอุตสาหกรรมแปรรูปสินค้าเกษตรและการปศุสัตว์ของประเทศ ทิศเหนือติดต่อจังหวัดกาญจนบุรี ทิศใต้ติดต่อจังหวัดเพชรบุรี ทิศตะวันออกติดต่อจังหวัดสมุทรสาคร จังหวัดสมุทรสงคราม และจังหวัดนครปฐม และทิศตะวันตกติดต่อประเทศพม่า จังหวัดราชบุรีเป็นจังหวัดที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในภาคตะวันตก
บทความนี้ได้รับแจ้งให้ปรับปรุงหลายข้อ กรุณาช่วยปรับปรุงบทความ หรืออภิปรายปัญหาที่หน้าอภิปราย
|
จังหวัดราชบุรี | |
---|---|
การถอดเสียงอักษรโรมัน | |
• อักษรโรมัน | Changwat Ratchaburi |
(ตามเข็มนาฬิกาจากบนซ้าย) แม่น้ำแม่กลอง, โอ่งมังกร, ตัวเมืองราชบุรี มองจากเขาแก่นจันทร์, หินงอกหินย้อยที่วัดถ้ำน้ำ, หนังใหญ่ที่วัดขนอน, ตลาดน้ำดำเนินสะดวก | |
คำขวัญ: คนสวยโพธาราม คนงามบ้านโป่ง เมืองโอ่งมังกร วัดขนอนหนังใหญ่ ตื่นใจถ้ำงาม ตลาดน้ำดำเนิน เพลินค้างคาวร้อยล้าน ย่านยี่สกปลาดี | |
แผนที่ประเทศไทย จังหวัดราชบุรีเน้นสีแดง | |
ประเทศ | ไทย |
การปกครอง | |
• ผู้ว่าราชการ | เกียรติศักดิ์ ตรงศิริ (ตั้งแต่ พ.ศ. 2566) |
พื้นที่ | |
• ทั้งหมด | 5,196.462 ตร.กม. (2,006.365 ตร.ไมล์) |
อันดับพื้นที่ | อันดับที่ 42 |
ประชากร (พ.ศ. 2564) | |
• ทั้งหมด | 864,746 คน |
• อันดับ | อันดับที่ 27 |
• ความหนาแน่น | 167.09 คน/ตร.กม. (432.8 คน/ตร.ไมล์) |
• อันดับความหนาแน่น | อันดับที่ 23 |
รหัส ISO 3166 | TH-70 |
สัญลักษณ์ประจำจังหวัด | |
• ต้นไม้ | โมกมัน |
• ดอกไม้ | กัลปพฤกษ์ |
• สัตว์น้ำ | ปลายี่สก |
ศาลากลางจังหวัด | |
• ที่ตั้ง | ถนนอำเภอ ตำบลหน้าเมือง อำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี 70000 |
• โทรศัพท์ | 0 3233 7890, 0 3232 7659 |
เว็บไซต์ | http://www.ratchaburi.go.th/ |
ราชบุรี ดินแดนวัฒนธรรมลุ่มน้ำแม่กลองและสายหมอกแห่งขุนเขาตะนาวศรี เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคกลางด้านตะวันตกที่มีภูมิประเทศหลากหลาย จากพื้นที่ที่ราบต่ำ ลุ่มแม่น้ำแม่กลองอันอุดม แหล่งเพาะปลูกพืชผักผลไม้เศรษฐกิจนานาชนิด สู่พื้นที่สูงทิวเทือกเขาตะนาวศรีทอดตัวยาวทางทิศตะวันตกจรดชายแดนไทย-พม่า
จากตำนานและหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ทำให้สันนิษฐานได้ว่า ราชบุรีเป็นหัวเมืองที่เจริญรุ่งเรืองมากแห่งหนึ่งของแคว้นสุวรรณภูมิมาตั้งแต่สมัยที่พระเจ้าอโศกมหาราชแห่งอินเดียได้เผยแพร่พุทธศาสนาเข้ามาในดินแดนแถบนี้ เมื่อราวปี พ.ศ. 218 โดยแคว้นสุวรรณภูมินี้มีศูนย์กลางการปกครองอยู่ที่นครปฐมหรือที่สมัยนั้นเรียกกันว่า "ทวารวดี” ราชบุรียังเป็นแหล่งพบปะของพ่อค้าวาณิชแต่ครั้งโบราณ ทั้งยังเป็นเมืองหน้าด่านที่ติดต่อกับพม่า ราชบุรีจึงเป็นดินแดนที่มีความหลากหลายทางชาติพันธุ์ที่สุดแห่งหนึ่ง
ห่างจากกรุงเทพมหานครเบื้องทิศตะวันตกราว 110 กิโลเมตร เป็นที่ตั้งของจังหวัดราชบุรี ดินแดนอันเป็นที่มาของโอ่งเคลือบลายมังกรและผ้าทอบ้านไร่หรือผ้าขาวม้าอันลือชื่อ สำหรับผู้ไม่ใช่ชาวบ้านพื้นถิ่นน้อยคนนักจะเข้าใจว่าอุตสาหกรรมเครื่องปั่นดินเผาและหัตถกรรมทอผ้าพื้นเมืองเป็นเป็นเพียงผลงานบางส่วนที่สะท้อนความหลากหลายของราชบุรีที่ฝากร่องรอยทางประวัติศาสตร์ สังคม และวัฒนธรรม
ตามภูมิศาสตร์ที่ตั้ง จังหวัดราชบุรีเป็นจังหวัดที่ถูกจัดให้อยู่ในภาคตะวันตกของประเทศไทย แต่หากการแบ่งแบบการปกครอง กรมทางหลวง กรมอุตุนิยมวิทยาและการท่องเที่ยว จะถูกจัดอยู่ในภาคกลาง มีพื้นที่ติดต่อกับจังหวัดข้างเคียงได้ ดังนี้
จังหวัดราชบุรีตั้งอยู่ในเขตที่ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้จากมหาสมุทรอินเดีย แต่การที่มีเทือกเขาตะนาวศรีบังไว้อยู่ ทำให้เป็นที่อบฝน คือ อำเภอสวนผึ้ง อำเภอบ้านคา และอำเภอจอมบึง มีฝนตกน้อยและเป็นพื้นที่หนึ่งที่มีฝนตกน้อยที่สุดในประเทศ ปริมาณน้ำฝนเฉลี่ย 1,000-1,250 มิลลิเมตรต่อปี อุณหภูมิเฉลี่ยประมาณ27 องศาเซลเซียส สูงสุดเดือนเมษายน-พฤษภาคมประมาณ 36 องศาเซลเซียส และต่ำสุดในเดือนธันวาคม-มกราคม ประมาณ 18 องศาเซลเซียส ฤดูฝนเริ่มตั้งแต่เดือนพฤษภาคม-พฤศจิกายน โดยตกหนักที่สุดในเดือนกันยายน และทิ้งช่วงในเดือนมิถุนายนและสิงหาคมฝนส่วนใหญ่จะถูกพัดเลยไปตกในแถบลุ่มแม่น้ำแม่กลอง และด้านตะวันออกของพื้นที่จังหวัดอุณหภูมิอยู่ระหว่าง 13-38 องศาเซลเซียส แต่ในฤดูหนาวบริเวณเชิงเขาหรือหุบเขาในพื้นที่อำเภอสวนผึ้ง และอำเภอบ้านคาจะมีสภาพอากาศหนาวมาก เฉลี่ย 8-15 องศาเซลเซียส และเป็นจังหวัดที่มีปริมาณโอโซนมากที่สุดติดอันดับของโลก[ต้องการอ้างอิง]
จังหวัดราชบุรีแบ่งการปกครองส่วนภูมิภาคแบ่งออกเป็น 10 อำเภอ 104 ตำบล และ 975 หมู่บ้าน
ณ วันที่ 26 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562 จังหวัดราชบุรีมีองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นทั้งหมด 112 แห่ง ประกอบด้วย องค์การบริหารส่วนจังหวัด 1 แห่ง คือ องค์การบริหารส่วนจังหวัดราชบุรี เทศบาล 36 แห่ง แบ่งเป็นเทศบาลเมือง 5 แห่ง ได้แก่ จอมพล ท่าผา บ้านโป่ง โพธาราม และราชบุรี เป็นเทศบาลตำบล 31 แห่ง และองค์การบริหารส่วนตำบล 75 แห่ง
รายชื่อผู้ว่าราชการจังหวัดราชบุรี | ||
---|---|---|
ลำดับ | รายชื่อ | ระยะเวลาการดำรงตำแหน่ง |
1 | เจ้าพระยาราชบุรี (เสม วงศาโรจน์) | พระเจ้ากรุงธน - รัชกาลที่ 1 |
2 | เจ้าพระยาราชบุรี (แสง วงศาโรจน์) | รัชกาลที่ 1 - รัชกาลที่ 2 |
3 | เจ้าพระยาราชบุรี (เนียม วงศาโรจน์) | รัชกาลที่ 2 - รัชกาลที่ 3 |
4 | เจ้าพระยาราชบุรี (กลั่น วงศาโรจน์) | รัชกาลที่ 3 - รัชกาลที่ 4 |
5 | พระยาอัมรินทรฤๅชัย (กุ้ง วงศาโรจน์) | รัชกาลที่ 4 - รัชกาลที่ 5 |
6 | พระยาอัมรินทรฤๅชัย (นิ่ม วงศาโรจน์) | รัชกาลที่ 5 - พ.ศ. 2440 |
7 | พระยาอัมรินทรฤๅชัย (เทียน บุนนาค) | พ.ศ. 2440 - 2441 |
8 | พระยาจินดารักษ์ (นุด มหานิรานนท์) | พ.ศ. 2441 - 2442 |
9 | พระยาอัมรินทร์ทรฤๅชัย (จำรัส รัตนกุล) | พ.ศ. 2442 - 2445 |
10 | พระยาสัจจาภิรมย์ (ชุ่ม อรรถจินดา) | พ.ศ. 2445 - 2448 |
11 | หม่อมเจ้าสฤษดิเดช ชยางกูร | พ.ศ. 2448 - 2453 |
12 | พระยาประชากิจกรจักร (ทับ มหาเปารยะ) | พ.ศ. 2453 - 2455 |
13 | พระยาศิริธรรมบริรักษ์ (เย็น สุวรรณปัทม์) | พ.ศ. 2455 - 2458 |
14 | พระยาสัจจาภิรมย์อุดมราชภักดี (สรวง ศรีเพ็ญ) | พ.ศ. 2458 -2461 |
15 | พระยาศรีมหาเกษตร (ชวน สุนทรานนท์) | พ.ศ. 2461 - 2464 |
16 | พระยาวิชิตภักดี (รอด สาริมาน) | พ.ศ. 2464 - 2466 |
17 | พระยาสมุทรศักดารักษ์ (เจิม วิเศษรัตน์) | พ.ศ. 2466 - 2467 |
18 | พระยาสุนทรพิพิธ (เชย สุนทรพิพิธ) | พ.ศ. 2467 - 2468 |
19 | พระยาอรรถกระวีสุนทร (สงวน อรรถกระวีสุนทร) | พ.ศ. 2468 |
20 | พระยารามราชภักดี (หม่อมหลวงสวาสดิ์ อิสรางกูร) | พ.ศ. 2468 - 2477 |
21 | พันเอก พระยารามณรงค์ (เสงี่ยม สุคนธรักษา) | พ.ศ. 2477 - 18 มิ.ย. 2482 |
22 | พระนิกรบดี (จอน สาริกานนท์) | 18 มิ.ย. 2482 - 20 ม.ค. 2486 |
23 | ขุนธรรมรัตนธุรทร (ธรรมรัตน์ โรจนสุนทร) | 20 ม.ค. 2486 - 20 ก.ย. 2487 |
24 | นายอุดม บุญประกอบ | 2 พ.ย. 2487 - 12 ธ.ค. 2487 |
25 | หลวงนิคมคณารักษ์ (เทียน กำเหนิดเพชร) | 12 ธ.ค. 2487 - 15 ม.ค. 2488 |
26 | นายจรัส ธารีสาร | 5 ก.พ. 2488 - 30 มี.ค. 2488 |
27 | พระบำรุงบุรีราช (วิง สิทธิเทศานนท์) | 31 มี.ค. 2488 - 15 ก.ค. 2492 |
28 | ขุนรัฐวุฒิวิจารณ์ (สุวงศ์ วัฏฏสิงห์) | 2 ก.พ. 2492 - 30 ส.ค. 2493 |
29 | นายแม้น อรจันทร์ | 1 ก.ย. 2493 - 8 ม.ค. 2494 |
30 | หลวงอรรถวิภัชน์พจนกร (กรุง อรรถวิภัชน์) | 1 เม.ย. 2494 - 8 ม.ค. 2495 |
29 | นายแม้น อรจันทร์ (ครั้งที่ 2) | 8 ม.ค. 2495 - 17 ก.พ. 2501 |
31 | นายแสวง ชัยอาญา | 17 ก.พ. 2501 - 7 มิ.ย. 2503 |
32 | นายจันทร์ สมบูรณ์กุล | 20 ม.ค. 2504 - 30 ก.ย. 2510 |
33 | นายยุทธ หนุนภักดี | 1 ต.ค. 2510 - 30 ก.ย. 2514 |
34 | นายจำนง เทพหัสดิน ณ อยุธยา | 1 ต.ค. 2514 - 30 ก.ย. 2518 |
35 | ร้อยตำรวจตรี กร บุญยง | 1 ต.ค. 2518 - 30 ก.ย. 2519 |
36 | นายประชุม บุญประคอง | 1 ต.ค. 2519 - 30 ก.ย. 2520 |
37 | นายวัชระ สิงคิวิบูลย์ | 1 ต.ค. 2520 - 8 มิ.ย. 2522 |
38 | นายปฐม สุทธิวาทนฤพุฒิ | 9 มิ.ย. 2522 - 10 ก.ค. 2527 |
39 | นายศักดิ์ โกไศยกานนท์ | 10 ก.ค. 2527 - 30 ก.ย. 2531 |
40 | นายพีระ บุญจริง | 1 ต.ค. 2531 - 30 ก.ย. 2534 |
41 | หม่อมราชวงศ์กำลูนเทพ เทวกุล | 1 ต.ค. 2534 - 30 ก.ย. 2538 |
42 | นายมานิต ศิลปอาชา | 1 ต.ค. 2538 - 30 ก.ย. 2542 |
43 | นายโกเมศ แดงทองดี | 1 ต.ค. 2542 - 30 ก.ย. 2546 |
44 | นายพลวัต ชยานุวัชร | 1 ต.ค. 2546 - 30 ก.ย. 2548 |
45 | นายวงศ์ศักดิ์ สวัสดิ์พาณิชย์ | 1 ต.ค. 2548 - 19 ต.ค. 2551 |
46 | นายสุเมธ ชัยเลิศวณิชกุล | 20 ต.ค. 2551 - 15 มี.ค.2552 |
47 | นายสุเทพ โกมลภมร | 16 มี.ค. 2552 - 30 ก.ย. 2554 |
48 | นายชนม์ชื่น บุญญานุสาสน์ | 28 พ.ย. 2554 - 30 ก.ย. 2556 |
49 | นายสมศักดิ์ ปะริสุทโธ เหมทานนท์ | 1 ต.ค. 2556 |
50 | นายนิสิต จันทร์สมวงศ์ | 2 ต.ค. 2556 - 30 ก.ย. 2557 |
51 | นายสุรพล แสวงศักดิ์ | 1 ต.ค. 2557 - 4 เม.ย. 2560 |
52 | นายชัยวัฒน์ ชื่นโกสุม | 4 เม.ย. 2560 - 30 ก.ย. 2560 |
53 | นายชยาวุธ จันทร | 1 ต.ค. 2560 - 30 ก.ย. 2563 |
54 | นายรณภพ เหลืองไพโรจน์ | 1 ต.ค. 2563 - 30 ก.ย. 2566 |
55 | นายเกียรติศักดิ์ ตรงศิริ | 1 ต.ค. 2566 - ปัจจุบัน |
ความหมายของตราประจำจังหวัด เครื่องราชกกุธภัณฑ์ 2 อย่างคือ
ทั้งนี้ก็เพราะชื่อจังหวัดราชบุรีแปลว่า เมืองของพระราชา
ชาวไทยที่เป็นประชากรของราชบุรีตามกลุ่มวัฒนธรรมต่างๆ มีอยู่เป็นหย่อมย่าน ถ้ามีการรวมกลุ่มกันอย่างหนาแน่น ทำให้เกิดการแสดงออกทางประเพณี วัฒนธรรม และความเชื่อ ถ้าชุมชนที่มีกลุ่มคนตามวัฒนธรรมนั้นอยู่เบาบาง ก็ไม่สามารถแสดงออกทางวัฒนธรรมได้อย่างเต็มที่ บางครั้งก็ถูกกลุ่มวัฒนธรรมหลักชักนำหรือถูกกลืนกลายให้เสื่อมสูญไปจากสังคมก็มี ข้อมูลต่อไปนี้แสดงถึงพื้นที่อยู่อาศัยของผู้คนตามวัฒนธรรมต่างๆ
จังหวัดราชบุรี เป็นจังหวัดที่มีขนาดเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในภาคตะวันตก จากการประกาศของคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจ และสังคมแห่งชาติ ราชบุรีมีผลิตภัณฑ์มวลรวมจังหวัด (GPP) ปี 2562 คิดเป็นมูลค่า 201,571 ล้านบาท เป็นอันดับ 18 ของประเทศ และมีรายได้ต่อประชากรต่อปี (GPP PER CAPITA) 248,028 บาท เป็นอันดับที่ 13 ของประเทศ
จังหวัดราชบุรี มีธุรกิจการค้าประเภทสินค้าเกษตร และผลิตภัณฑ์แปรรูปทางการเกษตร เป็นโครงสร้างหลักทางเศรษฐกิจ โดยมีตลาดกลางผักผลไม้ มีขนาดใหญ่ที่สุดในภาคตะวันตก โดยเป็นหนึ่งในตลาดกลางสินค้าเกษตรที่ใหญ่ที่สุด แห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ที่ อำเภอเมือง และมีการเลี้ยงปศุสัตว์ มากที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศ เช่น สุกร โคเนื้อโคนม ไก่ เป็นต้น มีมากในเขตอำเภอปากท่อ และอำเภอโพธาราม
เป็นศูนย์กลางด้านพลังงาน มีโรงไฟฟ้าขนาดใหญ่หลายแห่ง มีกำลังผลิตไฟฟ้ามากเป็นลำดับต้นๆของประเทศ และอุตสาหกรรมอื่นๆ เช่น อุตสาหกรรมยานยนต์ อุตสาหกรรมน้ำตาล และอุตสาหกรรมกระดาษ อุตสาหกรรมสิ่งทอ เป็นต้น ปัจจุบันมีโรงงานทั้งสิ้น 1,923 โรงงาน (2562) เงินลงทุนรวมประมาณ 117,025 ล้านบาท จ้างแรงงาน 71,308 คน พื้นที่อุตสาหกรรมหลักอยู่ที่ อำเภอบ้านโป่ง และจังหวัดราชบุรีเป็น 1 ใน 18 จังหวัดที่มีนิคมอุตสาหกรรม ของประเทศไทย ตั้งอยู่ที่ อำเภอโพธาราม ศูนย์กลางทางการค้าที่สำคัญจะกระจายอยู่ใน พื้นที่ชุมชนเมืองใหญ่ ได้แก่ เมืองราชบุรี เมืองบ้านโป่ง เมืองโพธาราม เป็นต้น โดยเป็นที่ตั้งสำนักงานภาค สำนักงานเขต ของหน่วยงานราชการ และบริษัทเอกชนชั้นนำหลายๆ แห่ง เช่น ปตท. โตโยต้า เป็นต้น
13°32′N 99°49′E / 13.54°N 99.82°E
This article uses material from the Wikipedia ไทย article จังหวัดราชบุรี, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). เนื้อหาอนุญาตให้เผยแพร่ภายใต้ CC BY-SA 4.0 เว้นแต่ระบุไว้เป็นอื่น Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki ไทย (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.