จังหวัดกระบี่: จังหวัดในภาคใต้ในประเทศไทย

จากหลักฐานทางโบราณคดีสันนิษฐานได้ว่า บริเวณเมืองกระบี่เคยเป็นแหล่งชุมชนโบราณก่อนประวัติศาสตร์ และต่อเนื่องมาจนถึงสมัยประวัติศาสตร์ ดินแดนนี้เดิมคือ บันไทยสมอ มีสภาพเป็นชุมชนเล็ก ๆ ขึ้นอยู่กับอาณาจักรนครศรีธรรมราช เมื่อถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย เจ้าพระยานคร (น้อย) ได้มอบหมายให้ปลัดเมืองไปตั้งเพนียดคล้องช้างที่กระบี่ ทำให้ผู้คนอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานกันมากขึ้นจนกลายเป็นชุมชนใหญ่ ต่อมายกฐานะเป็น แขวงเมืองกาสัย หรือ ปกาสัย ขึ้นต่อเมืองนครศรีธรรมราช

ประมาณปี พ.ศ. 2415 ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ได้ทรงพระกรุณา โปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะขึ้นเป็นเมืองปกาสัย และพระราชทานนามว่า เมืองกระบี่ เมื่อได้ประกาศตั้งขึ้นเป็นเมืองแล้วโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งที่ทำการอยู่ที่ตำบลกระบี่ใหญ่ (บ้านตลาดเก่า) ในท้องที่อำเภอเมืองกระบี่ปัจจุบัน มีหลวงเทพเสนาเป็นเจ้าเมืองกระบี่คนแรก จนในปี พ.ศ. 2418 เมืองกระบี่ได้แยกออกจากการปกครองของเมืองนครศรีธรรมราช เป็นเมืองจัตวาขึ้นตรงต่อกรุงเทพ และ ในปี พ.ศ. 2443 สมัยพระยารัษฎานุประดิษฐ์มหิศรภักดี (คอซิมบี๊ ณ ระนอง) เป็นสมุหเทศาภิบาลมณฑลภูเก็ต ได้ย้ายที่ตั้งเมืองไปอยู่ตำบลปากน้ำ ซึ่งอยู่ใกล้ปากอ่าวเป็นร่องน้ำลึก ให้เป็นที่ตั้งศาลากลางจังหวัดจนถึงปัจจุบันนี้

 

• อักษรย่อ : กบ
• คำขวัญประจำจังหวัด : กระบี่เมืองน่าอยู่ ผู้คนน่ารัก
• ตราประจำจังหวัด : รูปกระบี่ไขว้ เบื้องหลังมีภูเขาและทะเล กระบี่ไขว้ หมายถึง อาวุธโบราณซึ่งมีผู้ค้นพบในท้องที่จังหวัด จำนวน 2 เล่ม ภูเขา หมายถึง เขาพนมเบญจาซึ่งเป็นภูเขาสูงสุดของกระบี่ ซับซ้อนกันถึง 5 ยอด จึงเรียกว่า พนมเบญจา มีเมฆปกคลุมตลอดเวลา และกั้นเขตแดนกับจังหวัดอื่น ส่วนทะเล หมายถึง อาณาเขตอีกด้านหนึ่งของกระบี่ซึ่งติดกับช่องแคบมะละกา
• ต้นไม้ประจำจังหวัด : ต้นทุ้งฟ้า (Alstonia macrophylla)
• ดอกไม้ประจำจังหวัด : ดอกทุ้งฟ้า
• สัตว์น้ำประจำจังหวัด : หอยชักตีนหรือหอยสังข์ตีนเดียว (Laevistrombus canarium)

เป็นจังหวัดที่ตั้งอยู่ริมฝั่งช่องแคบมะละกา อยู่ห่างจากกรุงเทพมหานคร 814 กิโลเมตร ตามทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) มีเนื้อที่ 4,708 ตารางกิโลเมตร ประกอบด้วยภูเขา ที่ดอน ที่ราบ หมู่เกาะน้อยใหญ่ กว่า 154 เกาะ อุดมไปด้วยป่าชายเลน ตัวเมืองกระบี่มีแม่น้ำ ยาวประมาณ 5 กิโลเมตร ไหลผ่านลงสู่ช่องแคบมะละกา ที่ตำบลปากน้ำ นอกจากนี้ยังมีคลองปกาสัย คลองกระบี่ใหญ่ และคลองกระบี่น้อย มีต้นกำเนิดจากยอดเขาที่สูงที่สุดในจังหวัดกระบี่ คือ เขาพนมเบญจา

สภาพภูมิประเทศ

สภาพภูมิประเทศโดยทั่วไปของจังหวัดกระบี่ ทางตอนเหนือประกอบด้วยเทือกเขายาวทอดตัวไปในแนวเหนือใต้ สลับกับสภาพพื้นที่แบบลูกคลื่นลอนลาด และลอนชัน มีที่ราบชายฝั่งทะเลด้านตะวันตก บริเวณทางใต้ มีสภาพภูมิอากาศเป็นภูเขากระจัดกระจาย สลับกับพื้นที่แบบลูกคลื่น ส่วนบริเวณทางตอนใต้สุดและตะวันตกเฉียงใต้ มีสภาพพื้นที่เป็นแบบลูกคลื่นลอนลาดจนถึงค่อนข้างเรียบ และมีภูเขาสูง ๆ ต่ำ ๆ สลับกันไป บริเวณด้านตะวันตกมีลักษณะ เป็นชายฝั่งติดกับช่องแคบมะละกายาวประมาณ 160 กิโลเมตร ประกอบด้วยหมู่เกาะน้อยใหญ่ประมาณ 130 เกาะ แต่เป็นเกาะที่มีประชากรอาศัยอยู่ประมาณ 13 เกาะ เกาะที่สำคัญได้แก่ เกาะลันตา เป็นที่ตั้งของอำเภอเกาะลันตา และเกาะพีพี ซึ่งอยู่ในเขตอำเภอเมืองกระบี่ เป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่สวยงามติดอันดับของโลก บริเวณตัวเมืองมีแม่น้ำกระบี่ ยาวประมาณ 5 กิโลเมตร ไหลผ่านลงสู่ช่องแคบมะละกาที่ตำบลปากน้ำ นอกจากนี้ยังมีคลองปกาสัย คลองกระบี่ใหญ่ และคลองกระบี่น้อย ซึ่งมี่ต้นกำเนิดมาจากเทือกเขาพนมเบญจา เทือกเขาที่สูงที่สุดในจังหวัดกระบี่

สภาพภูมิอากาศ

จังหวัดกระบี่ มีภูมิอากาศแบบมรสุมเขตร้อน ซึ่งได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ ทำให้มีฝนตกชุกตลอดปี และมีเพียง 2 ฤดู คือ

1. ฤดูร้อน มี 4 เดือน เริ่มตั้งแต่เดือนพฤศจิกายน ไปจนถึงเดือนพฤษภาคม
2. ฤดูฝน มี 8 เดือน เริ่มตั้งแต่เดือนมิถุนายน ไปจนถึงเดือนตุลาคม

อาณาเขต

• ทิศเหนือ จดจังหวัดพังงาและจังหวัดสุราษฎร์ธานีทางด้าน อำเภอทับปุด อำเภอพนม อำเภอพระแสง และอำเภอชัยบุรี
• ทิศใต้ จดจังหวัดตรังและช่องแคบมะละกาทางด้านอำเภอสิเกา
• ทิศตะวันออก จดจังหวัดนครศรีธรรมราชและจังหวัดตรังทางด้านอำเภอบางขัน อำเภอทุ่งใหญ่ และอำเภอวังวิเศษ
• ทิศตะวันตก จดจังหวัดพังงาและช่องแคบมะละกาทางด้านอำเภอทับปุด

การปกครองส่วนภูมิภาค

การปกครองแบ่งออกเป็น 8 อำเภอ 53 ตำบล 389 หมู่บ้าน

อำเภอเมืองกระบี่ อำเภอเขาพนม อำเภอเกาะลันตา อำเภอคลองท่อม อำเภออ่าวลึก อำเภอปลายพระยา อำเภอลำทับ อำเภอเหนือคลอง

การปกครองส่วนท้องถิ่น

มีการแบ่งการปกครองส่วนท้องถิ่น ดังนี้

เทศบาลเมือง

• เทศบาลเมืองกระบี่

รายชื่อเจ้าเมืองและผู้ว่าราชการจังหวัดกระบี่

1. หลวงเทพเสนา 
2. พระยาอิศราธิชัย
3. พระพนธิพยุหสงคราม (กลิ่น ณ นคร) 
4. พระบริรักษ์ภูธร 
5. พระเทพ (กระต่าย ณ นคร) 
6. นายกลับ ณ นคร (ผู้รั้ง) 
7. พระยาอุตรกิจวิจารณ์ 
8. พระพนธิพยุหสงคราม (พลอย ณ นคร) 
9. พระยาอิศราธิชัย (หมี ณ ถลาง) 
10. พระระนองบุรีศรีสมุทรเขต (คลองอยู่โหย ณ ระนอง) 1 มี.ค. 2468 - 16 พ.ค. 2473
11. พระทวีธุระประศาสตร์ (จอน พรหมบุตร) 17 พ.ค. 2473 - 18 มิ.ย. 2476
12. พระบรรหารวรพจน์  (บุญนาค คตเดชะ) 19 มิ.ย. 2476 - 30 พ.ย. 2478
13. ขุนไมตรีประชารักษ์ (ไมตรี พิจิตรนรการ) 20 ธ.ค. 2478 - 2 พ.ย. 2484
14. นายออม ธีญะระ 1 มิ.ย. 2484 - 11 ก.ค. 2485
15. นายวิจารณ์ วิจารณ์นิกรกิจ 9 ก.ย. 2485 - 24 ก.ค. 2487
16. นายสมบูรณ์ จันทร์ประทับ 2 มี.ค. 2487 - 1 ก.ค. 2489
17. นายจันทร์ สมบูรณ์กุล 7 ต.ค. 2489 - 6 ธ.ค. 2490
18. นายวิเวก จันทโรจวงศ์ 6 ธ.ค. 2490 - 10 มิ.ย. 2497
19. นายเฉลิม ยูปานนท์ 15 มิ.ย. 2497 - 18 พค. 2498
20. นายอ้วน สุรกุล 2 ก.ย. 2498 - 20 พ.ค. 2501
21. นายประจักษ์ วัชรปาณ 20 พ.ค. 2501 - 1 ก.ค. 2503
22. นายเคลื่อน จิตรสำเริง 2 ก.ค. 2503 - 27 ต.ค. 2506
23. นายพุก ฤกษ์เกษม 28 ต.ค. 2506 - 30 ก.ย. 2511
24. นายเหรียญ สร้อยสนธิ์ 2 ต.ค. 2511 - 30 ก.ย. 2513
25. นายเฉลิม สุวรรณเนตร 1 ต.ค. 2513 - 30 ก.ย. 2515
26. นายวัชระ สิงคิวิบูลย์ 2 ต.ค. 2515 - 5 ต.ค. 2516
27. นายฉลอง กัลยาณมิตร 8 ต.ค. 2516 - 3 ต.ค. 2518
28. นายกระจ่าง คีรินทรนนท์ 9 ต.ค. 2518 - 30 ก.ย. 2520
29. นายเจริญจิตต์ ณ สงขลา 1 ต.ค. 2520 - 30 ก.ย. 2521
30. นายดิเรก ดิเรกวัฒนะ 1 ต.ค. 2521 - 21 ก.ย. 2522
31. นายเชิด ดิฐานนท์ 1 ต.ค. 2522 - 30 ก.ย. 2523
32. เรือตรี สุกรี รักษ์ศรีทอง 1 ต.ค. 2523 - 30 เม.ย. 2526
33. นายบุญช่วย หุตะชาต 1 พ.ค. 2526 - 30 ก.ย. 2529
34. นายมังกร กองสุวรรณ 1 ต.ค. 2529 - 30 ก.ย. 2531
35. นายกนก ยะสารวรรณ 1 ต.ค. 2531 - 30 ก.ย. 2533
36. พันตรี ประโยชน์ สุดจินดา 1 ต.ค. 2533 - 30 ก.ย. 2535
37. นายวีระ รอดเรือง 1 ต.ค. 2535 - 30 ก.ย. 2537
38. นายศิระ ชวนะวิรัช 1 ต.ค. 2537 - 30 ก.ย. 2538
39. นายสถิตย์ แสงศรี 1 ต.ค. 2538 - 30 เม.ย. 2540
40. นายสมบูรณ์ สุขสำราญ 1 พ.ค. 2540 - 11 ม.ค. 2541
41. นายศิระ ชวนะวิรัช 12 ม.ค. 2541 - 30 กย. 2544
42. นายสมาน กลิ่นเกษร 1 ต.ค. 2544 - 30 ก.ย. 2546
43. นายอำนวย สงวนนาม 1 ต.ค. 2546 - 30 ก.ย. 2547 
44. นายอานนท์ พรหมนารท  1 ต.ค. 2547 - 30 ก.ย. 2548 
45. นายสนธิ เตชานันท์ 1 ต.ค. 2548 - 12 พ.ย. 2549     
46. นายศิวะ ศิริเสาวลักษณ์  13 พ.ย. 2549 - 30 ก.ย. 2552 
47. นายประสิทธิ์ โอสถานนท์ 1 ต.ค. 2552 - 30 ก.ย. 2557
48. นายทรงพล สวาสดิ์ธรรม 2 พ.ย. 2557 - 30 ก.ย. 2558
49. นายพินิจ บุญเลิศ 1 ต.ค. 2558 - 30 ก.ย. 2560
50. พันตำรวจโท หม่อมหลวงกิติบดี ประวิตร 1 ต.ค. 2560 - 30 ก.ย. 2564
51. นายพุฒิพงศ์ ศิริมาตย์ 1 ต.ค. 2564 - 2 ธ.ค. 2565
52. นายภาสกร บุญญลักษม์ 2 ธ.ค. 2565 - 30 ก.ย. 2566
53. นายสมชาย หาญภักดีปฏิมา 17 ธ.ค. 2566 - ปัจจุบัน

ทางหลวง

สามารถไปได้ 3 เส้นทาง คือ

1. จากกรุงเทพมหานคร ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 4 (ถ.เพชรเกษม) ผ่าน จ.สมุทรสาคร จ.นครปฐม จ.ราชบุรี จ.เพชรบุรี จ.ประจวบคีรีขันธ์ จ.ชุมพร จ.ระนอง จ.พังงา จนถึง จ.กระบี่ ระยะทาง 946 กิโลเมตร
2. จากกรุงเทพฯ ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 4 (ถ.เพชรเกษม) ถึง จ.ชุมพร แล้วต่อด้วยเส้นทางหลวงหมายเลข 41 ผ่าน อ.หลังสวน จ.ชุมพร เข้าสู่ อ.ไชยา อ.เวียงสระ จ.สุราษฏร์ธานี จากนั้นใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 4035 ถึง อ.อ่าวลึก แล้ววกเข้าสู่ทางหลวงหมายเลข 4 อีกครั้ง เข้าสู่ จ.กระบี่ ระยะทาง 814 กิโลเมตร
3. จากจังหวัดภูเก็ต ใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 402 ต่อด้วยทางหลวงหมายเลข 4 ผ่าน ต.โคกกลอย อ.ตะกั่วทุ่ง อ.ทับปุด จ.พังงา เข้าสู่ อ.อ่าวลึก จ.กระบี่ ระยะทาง 185 กิโลเมตร

รถโดยสารประจำทาง

มีรถโดยสารปรับอากาศของบริษัท ขนส่ง จำกัด และของเอกชน บริษัท ลิกไนท์ ทัวร์ สายกรุงเทพฯ-กระบี่ ออกจากสถานีขนส่งสายใต้ ถนนบรมราชชนนี ทุกวัน วันละหลายเที่ยว ใช้เวลาเดินทางประมาณ 11–12 ชั่วโมง

รถไฟ

จากสถานีรถไฟกรุงเทพ(หัวลำโพง) ลงได้ 3 สถานี คือ

• สถานีรถไฟสุราษฎร์ธานี จ.สุราษฎร์ธานี แล้วเดินทางต่อโดยรถยนต์โดยสาร ไปยัง จ.กระบี่ ระยะทางประมาณ 160 กิโลเมตร
• สถานีรถไฟชุมทางทุ่งสง จ.นครศรีธรรมราช แล้วเดินทางต่อโดยรถยนต์โดยสาร ไปยัง จ.กระบี่ ระยะทางประมาณ 150 กิโลเมตร
• สถานีรถไฟตรัง จ.ตรัง แล้วเดินทางต่อโดยรถยนต์โดยสาร ไปยัง จ.กระบี่ ระยะทางประมาณ 138 กิโลเมตร

เครื่องบิน

ปัจจุบันมีสายการบินภายในประเทศ คือ การบินไทย แอร์เอเชีย บางกอกแอร์เวย์ ไทยแอร์เอเชีย นกแอร์ ไทยไลอ้อนแอร์ ไทยเวียดเจ็ท ไทยสไมล์

• เขาขนาบน้ำ
• ลานปูดำ
• เกาะกลาง
• ดินแดงดอย
• อุทยานแห่งชาติหาดนพรัตน์ธารา-หมู่เกาะพีพี
  • หมู่เกาะพีพี
• อ่าวมาหยา
• อ่าวปิเละลากูน
• ถ้ำไวกิ้ง
• อ่าวลิง
• กองหินมูสัง
• เกาะยูง
• เกาะจำ
• เกาะปู
• เกาะศรีบอยา
• หาดยาว
• หาดไร่เลย์
• หาดคลองม่วง
• หาดทับแขก
• หาดนพรัตน์ธารา
• ทะเลแหวก
• เกาะปอดะ
• เกาะไม้ไผ่
• เกาะไก่
• เกาะห้อง
• เกาะเหลาลาดิง
• เขาหงอนนาค
• เกาะผักเบี้ย
• แหลมหมูกควาย
• อ่าวท่าเลน
• ผาค้อม
• คลองสระแก้ว บ้านในสระ
• คลองน้ำใส หนองทะเล
• อ่างเก็บน้ำคลองแห้ง
• ท่าปอมคลองสองน้ำ
• วัดมหาธาตุวชิรมงคล
• วัดมหาธาตุแหลมสัก
• หมู่เกาะปอดะ
• ถ้ำเสด็จ
• ถ้ำเพชร
• ถ้ำเขาผึ้ง
• ถ้ำลอดเหนือ-ถ้ำลอดใต้
• ถ้ำผีหัวโต
• น้ำตกต้นหาร
• น้ำตกโตน
• น้ำตกห้วยโต้
• ป่าทุ่งเตียว
• สุสานหอย75ล้านปี
• ถ้ำเสือเขาแก้ว
• เขากาโรส
• ไร่ตะวันหวาน
• อุทยานแห่งชาติเขาพนมเบญจา
• อุทยานแห่งชาติธารโบกขรณี
• พิพิธภัณฑ์สถานวัดคลองท่อม
• น้ำตกร้อน
• สระมรกต
• น้ำพุร้อนเค็ม
• น้ำตกหินเพิง
• น้ำพุร้อนรักษะวาริน
• เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาประ-บางคราม
• อุทยานแห่งชาติหมู่เกาะลันตา
  • เกาะลันตาน้อย
  • เกาะลันตาใหญ่
• เมืองเก่าเกาะลันตา
• เกาะรอกใน-เกาะรอกนอก
• เกาะห้า ตุกนลิมา
• หินแดง - หินม่วง
• เกาะไหง
• เกาะม้า
• หาดคอกวาง
• หาดบากันเตียง
• หาดพระแอะ
• ชุมชนท่องเที่ยวบ้านทุ่งหยีเพ็ง
• ถ้ำเขาไม้แก้ว
• เกาะตะละเบ็ง
• หาดคลองโขง
• หาดเจ้าอูฐ
• หาดทุ่งทะเล
• น้ำตกคลองจาก
• สะพานสิริลันตา

นักการเมือง

• พิเชษฐ พันธุ์วิชาติกุล
• วาสนา บุญภูพันธ์ตันติ
• สเสฏฐสิฏฐ สิทธิมนต์
• สาคร เกี่ยวข้อง
• สุชีน เอ่งฉ้วน
• อาคม เอ่งฉ้วน
• อภิชาติ ดำดี - นักพูด นักจัดรายการชาวไทย และอดีตสมาชิกวุฒิสภา

ภาคเอกชน

• วัฒนา ธนาศักดิ์เจริญ - รองประธานหอการค้าไทย, ประธานพัฒนาเศรษฐกิจภาคใต้

นักร้อง นักแสดง

• ศิวัฒน์ บุญมา - นักแสดง พิธีกร
• อะรีด อาร์ สยาม - นักร้อง
• ณัชชา อารีย์รัก - นักแสดง
• ปุญญลักขณ์ ศุภธรรมรัตน์ - นักแสดง
• ณัฐพิมล นาฏยลักษณ์ - นักแสดง นางแบบ มิสยูนิเวิร์สไทยแลนด์
• พรทิพย์ ปาปะนัย - นักแสดง นางแบบ
• วินัย ไกรบุตร - นักแสดง
• ปาเมล่า ปาสิเนตตี้ - นางแบบ มิสแกรนด์กระบี่ มิสแกรนด์ไทยแลนด์ ปี 2017
• บุญมา ศรีหมาด - ผู้ประกาศข่าว สถานีวิทยุกระจายเสียงแห่งประเทศไทย
• ปุณณาสา ต้นวิชา (ซีโมน Last Idol)

นักกีฬา

• ซัดดัม เกียรติยงยุทธ - นักมวย
• ซารีฟ สายนุ้ย - นักฟุตบอลชาวไทย
• ถ้ำเพชร เอ็ม 100 - นักมวย
• ธวัชชัย ดำรงค์อ่องตระกูล - นักฟุตบอลทีมชาติไทย
• นกน้อย สิทธิประเสริฐ - นักมวย

บุคคลทั่วไป

• ประสิทธิ์ เจียวก๊ก - ประธานโครงการ "คืนคุณแผ่นดิน" ถูกดำเนินคดีในข้อหาฉ้อโกงประชาชนและร่วมกันกู้ยืมเงินอันเป็นการฉ้อโกงประชาชนกว่า 1 พันราย ร่วมกับพวกประกอบด้วย พ.ท.พญ.อมราภรณ์ วิเศษสุข ประธานโครงการ "เที่ยวเพื่อชาติ", น.ส.ณัฐวรรณ อุตตมะปรากรม, น.ส.สิริมา เนาวรัตน์, นายกิตติวัฒน์ อ่วมอารีย์ และ นายกิตติศักดิ์ เย็นนานนท์ รองประธานกรรมการบริหารบริษัทในเครือของผู้ต้องหาดังกล่าว มูลค่าความเสียหายรวมแล้วกว่า 1,000 ล้านบาท โดยทางสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.) ให้ยึดและอายัดทรัพย์สินที่เกี่ยวกับการกระทำความผิดไว้ชั่วคราว

ข้าราชการพลเรือน

• สิปป์บวร แก้วงาม - อดีตผู้อำนวยการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ อดีตผู้ตรวจราชการสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ ที่ปรึกษารัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และที่ปรึกษามหาเถรสมาคม