คำสอน สระทอง

2482 ที่บ้านโพน ชุมชนชาวผู้ไทในอำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นช่างทอผ้า ได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2559 สาขาทัศนศิลป์ ประเภทประยุกต์ศิลป์ (ประณีตศิลป์-ทอผ้า) นางคำสอนได้พัฒนารูปแบบลวดลายให้สวยงามทั้งแบบดั้งเดิมและแบบสมัยนิยม สามารถประดิษฐ์ลวดลายได้อย่างประณีตงดงาม ได้คิดลวดลายผ้าแพรวารูปแบบใหม่ ๆ ประดิษฐ์รูปแบบการทอผ้าที่เรียกว่า เขาลาย หรือ ตะกรอลาย

คำสอนเกิดมาในครอบครัวเกษตรกร แต่ในส่วนตัวมีความสนใจเรื่องทอผ้ามาตั้งแต่เด็ก ๆ เริ่มหัดทอผ้าตั้งแต่อายุ 13 ปี จบการศึกษาชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 แต่งงานเมื่อตอนอายุ 19 ปี กับสามีคือ นายบุรี สระทอง ชาวบ้านโพน ตำบลโพน อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ โดยย่าของสามี คือ นางเบง สระทอง เป็นผู้สอนศาสตร์การทอผ้าไหมแพรวาให้ โดยเฉพาะลวดลายโบราณดั้งเดิม กับการปลูกฝังเรื่องการทอผ้าไหมแพรวา กระทั่งเมื่อ พ.ศ. 2520 พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง เยี่ยมราษฎรที่อำเภอคำม่วง จังหวัดกาฬสินธุ์ สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ ได้รับผ้าไหมแพรวาเข้ามาพัฒนาส่งเสริมเข้าสู่โครงการศิลปาชีพพิเศษ

คำสอนเคยได้รับพระราชทานเงินจากสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ จำนวน 40,000 บาท เพื่อเป็นทุนในการปฏิบัติหน้าที่เป็นวิทยากรสอนเทคนิคการทอผ้าไหมแพรวาให้แก่สมาชิก ได้รับรางวัลพระธาตุนาดูนทองคำ ผู้มีผลงานดีเด่นสาขาทัศนศิลป์ (ศิลปะการทอผ้าแพรวา) ได้รับคัดเลือกให้เป็นแม่ดีเด่นแห่งชาติ คนดีศรีกาฬสินธุ์ ครูภูมิปัญญาไทย นอกจากนี้ มหาวิทยาลัยราชภัฏกาฬสินธุ์ได้มอบปริญญามหาบัณฑิตกิตติมศักดิ์เมื่อ พ.ศ. 2557 ได้รับการยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ พ.ศ. 2559 สาขาทัศนศิลป์ ประเภทประยุกต์ศิลป์ (ประณีตศิลป์-ทอผ้า)

• พ.ศ. 2560 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่สรรเสริญยิ่งดิเรกคุณาภรณ์ ชั้นที่ 4 จตุตถดิเรกคุณาภรณ์ (จ.ภ.)