Esta página no está disponible en otros idiomas.
Kay wikipi "Wayra+pacha" sutiyuq p'anqata kamariy! Maskaywan taripasqakunatapas qhaway.'
Wayra pacha nisqaqa (kastilla simipi atmósfera, grigu simimanta: ατμόσφαιρα [atmósphaira] - ατμός [atmós] "wayra, wapsi", σφαίρα [sphaíra] "rump'u") tiksi… |
Pacha q'uñichiy nisqaqa chimlasay, huk pacha q'uñichina nisqa wapsikunarayku wayra pachap q'uñiyninmi. Inti tiksi muyuta achkiy, k'uyu qhipa, huk illanchaykunawan… |
Sallqa waqlliy (pusapuna Kawsay pacha waqlliy) waqllinku: Wayra pacha waqlliy: antawam, antankam, phawrikam, pinchikillachanam k'illimsa, allpa wira kañaypa paqarichisqan miyu wapsikunatam wayra pachaman… |
Kay pacha phatakuna pachaykamaypi nispaqa kay pachapi, tiksimuyup hawanpi kaq phatakunatam ninchik: wayra pacha ñit'iy: p = 1014 hPa (kay pachapi kuskanchaku… |
Ch'usaq pacha icha Hanan pacha nisqaqa quyllurpura kaq, mana wayra pachayuq kaq, (yaqa) ch'usaq kaq p'ulinmi, yaqa mana iñukuyuq kaq.… |
Phuyu icha Pukutay nisqaqa wayra pachapi kachkaq ancha achka yaku sut'uchakunam. Wayra pacha chiriyachkaptin, yaku wapsi manañam wayrapi wapsi kayta atinchu… |
Tiksimuyu (pusapuna Allpa Pacha) Chayraykum kay pacha nispa ninchikpas. Tiksi muyup rakinkunaqa allpa pacha, yaku pacha, wayra pacham ima. Tukuy kawsaqnintinkunatataq kawsay pacha ninchikmi… |
ancha achka chimlasay wayra pachaman hamuykuchkanmi. Chay chimlasayqa intip k'anchayninta wayra pachapi hark'aptin, wayra pacha quñukuchkanmi. Chay runap… |
rawranalla allpa pachapi tiyaqkunam, ancha ñawpa pacha wañusqa yurakunamanta, uywakunamanta allpap ukhunpi mana wayra pachachu chaylla kaptin k'illimsayaspa tukusqas… |
Q'ispi kay nisqaqa imappas achkiyta kikinninta chimpayta saqiyninmi. Kay imayaykunam ancha q'ispi: Wayra pacha, Ch'uya yaku, Q'ispillu, Ch'uya umiña.… |
nisqaqa phuyukunamanta urmaykuq yaku sut'ukunam, urmamuq yakukuna nisqa. Wayra pacha chiriyachkaptin, yaku wapsi manañam wayrapi wapsi kayta atinchu. Chayraykum… |
0 °C := Yakup puriqchana iñun (wayra pacha ñit'iy 1013,25 hPa kaptinqa) 100 °C := Yakup wapsichana iñun (wayra pacha ñit'iy 1013,25 hPa kaptinqa) Apsulutu… |
{kg}{m\cdot s^{2}}}} \,} Wayra pachapi wapsikunap Tiksimuyup hawanpi aknasqan wayra pacha ñit'iyqa - kuskanchakulla, kay pacha phatakuna nisqapi - 101 325… |
wayllayta ruraspa yaku iñuwakunata ch'iqtaspa muksichaqtam wayra pachaman kachaykunku. Chimlasayta wayra pachamanta hurquykuspa uwas misk'itam ruraykunku. Wayllaqkunaqa… |
Q'aqya (pusapuna Pacha t'uqyay) Bururunyaay, Lanyay icha Pacha t'uqyay, kichwapi Tulun (T'ulun) icha Kulun nisqaqa tuyur nisqapi lliphi (illapa) tukuchkaptin wayra pacha asllamanta anchata… |
michataqa llamk'achin, ahinataq wayra tanqana p'achawan wamp'uspa, ichataq wayra kutana wasiwanpas. Pinchikillatataq wayra pinchikillachanakunawanmi ruranku… |
Yaku pacha nisqaqa tukuy Tiksi muyuntinpi yakukunam, mayukunapim, quchakunapi, wayra pachapi kaq yaku wapsipas, hatun muyuntinpi muyuriq. Tiksi muyupiqa… |
tiksimuyup wayra pachanpi kaqkunamanta yachaymi, ahinataq: Mit'akuna Phuyu Pacha phuyu Urmamuq yakukuna Para Rit'i Chikchi Sulla Chhulla Wayra Sinchi muyuq… |
imayayqa p'ulinnintam rikch'aynintapas hukchan. Chay hinam kay pacha phatakunapi, wasi q'uñipi wayra pacham. Wapsiyasqa yakutaqa yaku wapsi ninchikmi.… |
wamp'um. Ñawpa pacha hatun wam'pukunaqa hatun t'uyuna wamp'u icha wayra wamp'u karqan, t'uyurka nisqa hatun hatun k'aspipi watasqa wayra tanqanakunayuq… |