پھلیاں

پھلیاں یا مٹر دا ٹبر پھلوالے بوٹیاں دا اک وڈا ٹبر اے تے زمینی بوٹیاں دے ٹبراں وچ 730 جنساں تے 19,400 ونڈاں مگروں ایہ تیجے نمبر تے اے۔ سب توں وڈی جنساں...؜

املی اک بوٹے دا ناں اے جیدیاں پھلیاں مصالے تے کھٹا‏ی لئی ورتے جاندے نیں۔ ایہ پھلیاں ٹبر چوں اے۔ املی دا فروٹ املی دے رکھ تے لگدا اے تے کھانیاں وچ ورتیا...؜

مونگ پھلی پھلیاں ٹبر دا اک بوٹا اے جیہڑا ورے دے ورے ہوندا اے۔ ایدا اصل دیس میکسیکو، شمالی امریکہ اے۔ اے دھرتی توں اچا نئی جاندا پھل پیلے رنگ دے ہوندے نیں...؜

لاجونتی پھلوالے بوٹے دے اک ٹبر پھلیاں دی اک جنس اے۔ ایہدے وچ 400 ونڈاں نیں۔ چھوئی موئی مشہور بوٹی اے۔...؜

ککر پھلوالے بوٹیاں دے ٹبر پھلیاں دی اک جنس اے۔ ایہدیاں 1300 ونڈاں نیں جیہدے وچ رکھ تے جھاڑیاں آندیاں نیں۔ 930 ونڈاں آسٹریلیا وچ نیں تے ریہندیاں ونڈاں ایشیاء...؜

تے گنڈ ورگی جڑ پکاۓ جاندے نیں۔ پیاز دے پتیاں نوں پوکاں کیندے نیں جیہڑیاں پھلیاں ہوندیاں نیں ایہناں دا رنگ نیلا ہرا ہوندا اے۔ جڑ وڈے دن ہون تے پھل جاندی...؜

ریشمی بوٹے پھلیاں ٹبر دی اک جنس اے جیدے وچ 150 دے نیڑے ونڈاں نیں۔...؜

ترین رہتلاں دی جنم بھومی اے تے اکادی تے بابل دیاں تہذیباں ایتھے ای ودھیاں پھلیاں ۔ ترکی تے عراق چ اس دریا دے پانی نوں زراعت لئی ورتیا جاندا اے اے تے ترکی...؜

سویا بین اک پھلیاں ٹبر دے اک بوٹے دا ناں اے۔ ایہ جگ دے کئی دیساں چ اگائیا جاندا اے۔ سویا وچ چربی نہیں ہوندی تے ایہدے وچ چوکھی پروٹین ہوندی اے۔ سویابین...؜

تک اچا ہندا اے اتے اسدے تنے دا گھیرا 2 توں 4 میٹر تک ہو سکدا اے۔ ٹالھی پھلیاں ٹبر دے اک ٹوکرے ڈلبرجیا دا درخت اے۔ ایہ جنوبی ایشیا تے ایران دا درخت اے۔...؜

وسٹیریا پھلوالے بوٹیاں دے ٹبر پھلیاں دا اک ٹوکرہ اے ایہدے وچ 10 بوٹے نیں۔ ایہدا ناں پنسلوینیا یونیورسٹی دے کیسپر وسٹر دے ناں تے وسٹیریا رکھیا گیا جیہنے...؜

جنگلی مٹر پھلیاں ٹبر دی اک ونڈ اے۔ ضلع ٹوبہ ٹیک سنگھ وچ جڑی بوٹیاں سند وچ کنک دیاں جڑی بوٹیاں ضلع مردان صوبہ سرحد وچ کنک دیاں جڑی بوٹیاں...؜

ویس والے بوٹیاں دے ایس ٹبر وچ 10،000 دے نیڑے ونڈآں تے تارہ پھل، رنگرتی، پھلیاں تے کافی ٹبر مگروں 5واں وڈا ٹبر اے۔ گھآویہڑیاں نے زمین دے 20٪ تھاں نوں ملیا...؜

لوسن پھلیاں ٹبر دا اک بوٹا اے جیہنوں ڈنگراں دے پٹھیاں لئی پرانے ویلیاں توں اگایا جاریا اے۔...؜

نیلا مٹر پھلیاں ٹبر دی اک ویل اے جیدے تے نیلے رنگ دے پھل لگدے نیں۔...؜

1400 برومیلی ٹبر, 3,170 پینزی, 800 بھنگ ٹبر 170 پدمنی، 2 پھگواڑی, 1000 پھلیاں, 19,400 پوٹولاکا ٹبر, 500 پریم شاہی, 530 تھور, 1,400~1,500 تارہ پھل، 22...؜

درمیانے قد والا رکھ اے۔ ایہدی چھلّ موٹی ،نرم کٹاواں والی ہندی اے۔ اس دیا پھلیاں سبزی بناؤن دے کم آؤندیاں ہن ۔ رکھ دے سارے حصے ویدک اتے غذائی گناں نال بھرپور...؜

ریشم رکھ پھلیاں ٹبر دی جنس ریشمی بوٹے دا اک رکھ اے۔ ایہ لیندے دکھنی تے چڑھدے دکھنی ایشیاء دا واسی اے۔ ریشم رکھ دا ناں ایہدے نرم تے سوہنے پھلاں باہجوں رکھیا...؜

اچائی تے وس ریا اے ،اس دی چارے پاسے پھلواری نیں جنہاں دے آسے پاسے پہاڑیاں پھلیاں ہوئیاں نیں ۔ ایس شہر تے آرمینی ، اشوری ،تے ایرانیاں کول ریا۔333 مسیح پہلے...؜

خوراک واسطے استعمال ہُندا اے۔ تجارتی اناج دیاں دو اہم قِسماں ، اناج تے پھلیاں نیں ۔ باجرا ، کݨک ، مکی ، جوار ، کنگنی ، جؤ ، جوی ، چوݪ ، رائی ، چوکر ،...؜