Pasifiki teŋgu

Pasifiki Lɩŋgamʊʊ kɛna lɩŋgamʊʊ ŋgʊ kɩkɩla walɩɣ lɛɛŋ payɩ keteŋga kpeekpe taa yɔ. Kɩ-walanzɩ taa makʊʊna 166 241 700 km²; yaa ɛzɩ pɛtɛya keteŋga kpeekpe...

amalɩna nɩnɩwa lɛɛna. Ajɛya anɛ, awɛ Atlantiki teŋgu nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ kɩ-wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ, Pasifiki teŋgu. Hayɩ kɩŋ lɛ, Kanadaa ɛjaɖɛ piyele Mekisiki...

ɖɩlɩyɛ nɛ hayʊ kiŋ. Kolombi nɛ Pasifiki teŋgu nɛ Panama pasɩna ɖama kamaɣ nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa, hayu ki:n lɛ Karyibi teŋgu, wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ Fenezuwela...

pɩta. Ɖɩnaɣ Pasifiki teŋgu nɛ Amerika nɛ hayi wɩsɩ ɖɩɖʋyɛ hɔɔlʋʋ taa. Piyele nɛ tɛtʋ ndʋ nɛ tɩ-hayi kiŋ hɔɔlʋʋ taa lɛ, ɖɩna Arɩtiki teŋgu. Wɩsɩ ɖɩlɩyɛ...

payaɣ-ɖɩ se Kalifɔrnii yɔ ɖɩ-taa. Wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ,tɛtʊ tʊnɛ tɩwɛ Pasifiki Teŋgu cɔlɔ piyele nɛ wɩsɩ ɖɩlɩyɛ hɔɔlʊʊ taa Sanfransiskoo pɔɔ ñɛwɛna. Tɛtʊ...

walanzɩ kɛ 106.000.000 km2. Pʊyɔ kɛ kɩkɛ teŋgu na mba pakɩlɩ walʊ yɔ pa-taa naalɛ ñɩŋgʊ. Kacalaɣ ñiŋgʊ yɔ Pasifiki lɩŋgamʋʋ. kɩwɛʊ yɔ pɩleɖaa pɩtɩɩfɛyɩ....

yɔ, tɩ-taa kɔyɔ: Tasimaanii, Lɩŋamʊʊ nŋgʊ kɩwɛna wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa yɔ, Pasifiki teŋgu nɛ Ɛɛndɩ. Ajɛya wena acɔ-ɖɩ nɛ ataa yɔ, a-taa kɔyɔ: hayʊ kɩŋ lɛ, Ɛndonezii...

wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa lɛ, Idahoo tɛtʊ ñɛwɛna, pɩkazɩ nɛ wɩsɩ ɖɩɖʊyɛ taa lɛ Pasifiki teŋgu wɛna. Pɩtɔpɔzɩ se piyiidi ɛyʊ, yee ɛnɩɣ payaɣ se Wasɩŋtɔŋ kɔyɔ. Mbʊ...

acɔ-ɖɩ nɛ ata yɔ ana yɔ: Mɛkiziki, Peeliizi, Karayiibi teŋgu, Hɔndʊrasɩ, Salvaadɔɔrɩ nɛ Pasifiki Lɩŋgamʋʋ. Ɛjaɖɛ ɖɩnɛ ɖɩwɛ Amerika Latini taa. Kuwatemala...

n̄ɔcɔŋnana Tayiwanɩ tɛtʋ yɔɔ. Siini ɛjaɖɛ walaa pɩdɩɩfɛyɩ, ɖɩkpaɣna Pasifiki teŋgu, Pamiiri nɛ Tiyanɩ Saanɩ pɔ-hɔɔlʋʋ taa nɛ Gobi kañɩnbʊsaɣ, Himalaya...

Ositraali Lɩŋgamʊʊ kɛna lɩŋgamʊʊ ŋgʊ kɩwɛ Atilantiki lɩŋgamʊʊ, Pasifiki Lɩŋgamʊʊ nɛ Ɛndɩ Lɩŋgamʊʊ pɛhɛkʊ taa. Lɩŋgamʊʊ kʊnɛ, paayɔda kʊ-tɔm nɛ pasɩɩ kɩ-kamasɩ...

teŋgu nɛ kujomuu. Sɩ-naadozo sɩ-taa lɛ, lɩŋgamʋʋ lɩm kadaɣ kɩlɩna walʋʋ. Lɩŋgamʋʋ taa lɩm wɛ salala. Kedeŋa yɔɔ lɩŋgamɩŋ tɩŋa taa payɩ lɛ, Pasifiki lɩŋgamʋʋ...

ɖɩ-ɖʊyɛ taa lɛ, Karayibu Teŋgu kɩwɛna; hayʊ kiŋ lɛ, Nikaraguwa teŋgu wɛna kamaɣ yɔɔ; wɩsɩ ɖɩlɩyɛ taa nɛ hadɛ kiŋ lɛ, Pasifiki lɩŋgamʊʊ kɩwɛna; piyele nɛ...

Amerika yɔ. Teŋgu kʊnɛ nɛ Atilantiki Lɩŋamʋʋ pɛkpɛnda lɩm nɛ hayʊ kiŋ, pielen Barents teŋgʊ nɛ fram lɩm ɖɔɖɔ tiki kɩ-taa. Teŋgu kʊnɛ nɛ Pasifiki Lɩŋamʋʋ pɛkpɛnda...

Lɩŋgamʊʊ nɛ Cap des Aiguilles tɛ longitude ŋgʊ kɩwɛ 20e méridien est yɔ; Pasifiki Lɩŋgamʊʊ nɛ Cap South Eastitude tɛ lon nɛ Tasmanie tɛtʊ ndʊ lɩm cɔ-tʊ ko...

Fɛɛŋ yaa kadanzɩ nzɩ sɩwɛ tɛtʊ tʊnɛ tɩ-cɔlɔ kpɛɛɛ yɔ (Karayiibi Teŋgu nɛ Pasifiki Lɩŋgamʋʋ), pʊʊ sɔsɔʊ nakʊyʊ wɛ peeɖe nɛ ŋgʊ payaɣ se Mogotoŋ nɛ kʊkʊyɩmɩŋ...

pʊcɔ palʊlɩ Yeesuu Krɩstʊ wɛɛ, ɛyaa kɩbɩma mba paana-wɛ Karayibi teŋgu nɛ Pasifiki lɩŋgamʊʊ nɔɔ kpɛɣɛ. Maya ajɛyɛ tɛtʊ kɛ hadɛ yɔɔ tɛtʊ cikpetu taa ɛzɩ...

tɛtʊ taa ɛjaɖɛ naɖɩyɛ. Ɖɩkɛ lɩm hɛkʊ taa tɛtʊ. Japɔŋ ɛjaɖɛ wɛ Pasifiki lɩŋgamʊʊ nɛ Japɔŋ teŋgu pɛ-hɛkʊ taa. Japɔŋ ɛjaɖɛ wɛ Siini nɛ Kooree nɛ Rusii pɛ-ajɛya...