Mba'e ojehekáva Ka'aguy rehegua - Vikipetã
Ndaipóri kuatiarogue eha "Ka'aguy" Vikipetãpe.
Ka'aguy ha'e yvyraty renda, okakuaaha yvyra yvate, karape, ka'avo, ñana ha oikoha opáichagua mymba.… |
Havía ka'aguy (Turdus albicollis)(karaiñe'ẽme: Zorzal collar blanco) herava avei Korochire havía ka'aguy, ha'e peteĩ guyra korochire juehegua, Turdidae… |
Paka ka'aguy (Cuniculus taczanowskii),, ha'e peteĩ mymba okambúva ha oñapi'ũva juehegua, akutipáy jueheguaty aty pegua. Oikove ka'aguy guasu yvate yvytyrysyi… |
Suinda ka'aguy (poytugañe'ẽ: coruja-listrada, lasioñe'ẽ: Strix hylophila) guyra, oiko Amérika yvy gotyo, upeicha jajuhu kuaá Argentina, Vrasil ha Paraguáipe… |
Yvytymi (karaiñe'ẽme: cerro) yvy aperegua, opu'ã ha ikandúva, jajuhuha itaty guasu ha ka'aguy.… |
Hovyũ, tovyũ, rovyũ, sa'yky oĩ ko sa'y. Okove peteĩgua opaite sa'y. Techapyrã ka'a ka'aguy togue… |
Río) y ro'ysã osẽva yvy guýgui ha oñehẽva ysyry guasúpe, ikatu ohasa ñu ka´aguy rembe´y, hyepýpe térã tape ykére. Amasónas Parana Paraguái Tapajos Mateĩra… |
Andes Voliviaygua La Paz, Volívia Wiphala La Paz, Volívia Paranaguasu Ka'aguy (Amasónia), Pando Yvate Volívia Carnaval de Oruro Boliviana de Aviación… |
karaiñe'ẽme: Guacamayo rojo) ha'e guyra gua'a oikóva ka'aguy oĩva Ñembyamérikape, Paranaguasu ka'aguy guasu-pe. Gua'a pytã ha'e peteĩ guyra ijyvatéva 100… |
Amasóna (myesakãrã) (sección Ka'aguy) tetãvore oĩva Pindoráma retãme. Tetãvore Amasóna (Venesuéla) Amasónia, ka'aguy oĩhape umi tetãnguéra Pindoráma, Perũ, Kolómbia, Ekuatóry, Volívia, Venesuéla… |
guasu 80 ñe'ẽnguéra rekova, Ñembyamérika te'ýi ñe'ẽ aty tuichaveva. Oĩva Ka'aguy guasu Amasona guive Ysyry La Plata peve. Oguereko 10 aty'i, aty'i tuichave… |
peteĩha guive ary 2019, heta jekái guasu oñemyasãi ha oñemosarambi Amasóna ka'aguy guasúre tetã Pindorámape. Ã jekái jasypoapýgui ha heta umi ambuéva oiko… |
kuarahyreike gotyo Paraguasu Py'aguapy. Perũ oreko heta tekoha, yvytyrysyi Andes, ka'aguy Amasónia-pe, yvyku'ipa renda ha yvyty pa'ũnguéra. Hyepýpe oĩ 36.000.000… |
(karaiñe'ẽme: Árbol) ha'e ka'avo guasu ha ymaiteveguare. Heta yvyra oĩ ka'aguy. Yvyrakuéra niko opaite ka’avóicha oipytyvõ mayma tekovépe oikóva ko yvy… |
oguereko 6500 km ipukukue, ha umi ysyry ambuéva osẽva chugui omohe'õ Amasóna ka'aguy guasu, hembe'ýre oĩ táva guasu Iquitos, tetãvore Loreto, Manaus, tetãvore… |
peteĩ guyra juehegua michĩ. Oikove ka'aguy guasu kuarahyresẽ Ñembyamérika-pe. Oikove ka'aguy guasu ha ñu oreko ka'aguy ñemby kuarahyresẽ Pindorama retãme… |
teéva ha heta yvy ape ysaja teéva: oĩ yrembe'y, yvyku'ipa, yvytyrysýi, ka'aguy guasu ha ka'añu. Hu'ã tuichavéva ha'e yvyty Kamerũ, ñemby kuarahyreike… |
Unesco ojeheroháicha tenda imba'eguasúva Yvýpe (taha'e ha'éva tavakuéra, ka'aguy, yvyty, ypa, itakua, óga guasu térã ta'ãnga'ita) ha ijeporavopyre 21 Tetãre… |
Paraguay-pe. Itavaguasu ha’e Ka'asapa. Héra ou “ka´a jehasapágui”, he’iséva “ka’aguy ruguaite guive”. Ko távaguasu oreko ipype 10 distrito: Ava'i Buena Vista… |
oguereko hína 17 125 246 km2, oguereko ijyvy'apekuére heta yvytyrysýi ha ka'aguy porã. Itavusu táva ñembyatypyre Mosku. Ko tetã ñembyatypyre amandaje-mburuvicha… |