Ka'a

Ka'a (karaiñe'ẽme: yerba mate, lasioñe'ẽ: Ilex paraguayensis) yvyra mata kakuaa, hogue apu’áva, ha’ỹi hũ sa’i mimi. Okakuaa ka’aguýre ha oñeñoty avei ojejapo…

Ka'a Katĩ (Karaiñe'ẽme: Caá Catí terã Nuestra señora del Rosario de Caá Catí) ha'ehína peteĩ táva Argentina retãme, yvatévokuarahy resẽ gotyo. Oĩhína tetãvore…

Ka'a Jarýi ag̃a oñangarekóva ka’amáta rehe. Guerovíapy ava paraguái mba’e teetéva.…

Ka'a he'ẽ (karaiñe'ẽme: hierba dulce, lasioñe'ẽ: Stevia rebaudiana) pohã ñana rogue po’i mimi, ipoty morotĩ ha lila’íva. Py’a ruru oñemboguejy hag̃ua ha…

Ka'a yvate (poytugañe'ẽme: Caibaté) ha'ehína peteĩ táva Pindorama retãme, ñembýpe gotyo. Oĩhína tetãvore Rio Grande do Sul-pe. Opyta 487 km táva guasu…

Ygua niko pe te ka'a roguekuéra ha rokykuéra jaitykuáva, ko te ka'a héra tee hína camellia sinensis, upévare ojehero avei tery térã te ka'ary. Y añónte…

opaichagua. Ka'avo oipuru Kuarahy mba'erendy mbaretekue hembi'urã okakuaa hag̃ua. Ka'a ha kapi'i oñongatu tesape mbaretekue ha oipuru ku mbaretekue hembi'urã. 2…

Jaguarete ka'a (karaiñe'ẽme: Carquejilla, lasioñe'ẽ: Baccharis genistelloides) peteĩ ka'avo Amérikaetéva. Hogue ha hakã pyahu oreko mba'épa ojapo ñanembohetia'e…

térã yvyku'i aty renda oĩva yguasu guýre, 11 metro térã mbykyre y guýre. Ko rendápe oĩ heta pira ha itapoty, ygáu ha ambue ka'a oiko avei ko rendáre.…

Hovyũ, tovyũ, rovyũ, sa'yky oĩ ko sa'y. Okove peteĩgua opaite sa'y. Techapyrã ka'a ka'aguy togue…

imba'eguasúva Áfrika ñemúme. Kéñame, ymaguare guive, oñeñemitỹ ha oñeñemu ka'a tykuerã ha ka'a café, ko'ãga oñeñemitỹ avei opaichagua yvoty oñeñemu hag̃ua Európa-pe…

Guasu (karaiñe'ẽme: Venado) oĩ ko mymba. Guasu okaru ka'a. Mymba heta oĩva. guasu pytã guasu pytã'i guasu vira…

Mborevi (karaiñe'ẽme: Tapir) oĩ ko mymba tuicha okambúva, ko mymba pysã namomokõiva. Mborevi okaru ka'a ha ambue kapi'i. Pire mborevigua sa'y hũngy.…

Ka'ay (karaiñe'ẽme: Mate) jey'urã jajapóva ytakúgui, jaitykua ka’yguápe ka'a ku’i ári ha jaipyte takuapípe. Ikatu ñamopohã heve hag̃ua ka’ay.…

Hu'itĩrã (karaiñe'ẽme: cereales) ha'e ka'avo ku'iva ha ka'a ta'ỹinguéra. Avati Avati mirĩ Avati ku'i Arro Avatipiru ku'i…

Terere ha’e peteĩ jey'urã ojejapóva ka'a rogue (ilex paraguariensis) ha y ro'ysãgui, ikatúva oñembojehe'a pohã ñanare. Ko ñanary ojeipuru Ñembyamérikape…

ka'avo hembiaporeko oñemoabue mba'erendy mbaretekue Kuarahy pegua hembi'urã. Ka'a ha kapi'i oñongatu tesape imbaretekue ha oipuru ku mbaretekue hembi'urã.…

tabaco de Virginia, petén, hierba santa) (Nicotiana tabacum) ha'e peteĩ ka'a oikovéva mokõi aryve, ogaygua solanáseape, oúva Amérika vorekue hakuvévagui…

mba'e ambuéva ndaha'éi eiratã jaipurúva ave ñamohe'ẽ hag̃ua tembi'u: ka'a he'ẽ (ka'a Paraguáipe ymaite guive yvypóra oipuru) ha aspartamo (mba'e he'ẽ eiratã'ỹre…

Muã, ysoindy (karaiñe'ẽme: luciérnaga) oĩ ko mymba michĩ. Okaru ka'a. Muã oko ka'aguype. Mymbagua tendy hovy pyhare. Mymba'i ikangue'ỹva, oiko tyryryhápe…