युरोप: पृथ्वीवरील सात खंडांपैकी एक खंड

युरेशिया ह्या महाखंडाच्या पश्चिम प्रायद्वीपावर वसलेल्या युरोपाच्या उत्तरेला आर्क्टिक महासागर, पश्चिमेला अटलांटिक महासागर, दक्षिणेला भूमध्य समुद्र व पूर्वेला काळा समुद्र आहेत. उरल पर्वतरांगा, कास्पियन समुद्र व कॉकासस प्रदेश हे साधारणपणे युरोप व आशियाच्या भौगोलिक विभाजनासाठी वापरले जातात. क्षेत्रफळाच्या दृष्टीने युरोप हा जगातील दुसरा सर्वात लहान तर लोकसंख्येच्या दृष्टीने हा जगातील तिसऱ्या क्रमांकाचा खंड आहे. रशिया हा युरोपातील सर्वात मोठा देश तर व्हॅटिकन सिटी हा सर्वात लहान देश आहे.

युरोप

क्षेत्रफळ	१,०१,८०,००० वर्ग किमी
लोकसंख्या	७३.१ कोटी (२००९)
लोकसंख्या घनता	७० / वर्ग किमी
देश	५०

 

भौगोलिक दृष्ट्या युरोप खंड चार प्रदेशांमध्ये विभागला जातो.

• उत्तर युरोप
• पूर्व युरोप
• पश्चिम युरोप
• दक्षिण युरोप

अनेकदा मध्य युरोप हा देखील एक भौगोलिक प्रदेश समजला जातो.

मुख्य लेख: युरोपातील देश व प्रदेश

युरोप खंडामध्ये एकूण ५० मान्यताप्राप्त व सार्वभौम देश आहेत. ह्यामधील कझाकस्तान व्यतिरिक्त इतर सर्व देश युरोपाच्या परिषदेचे सदस्य आहेत तर २००७ सालापासून २७ युरोपियन देश युरोपियन संघाचे सदस्य आहेत.

देशाचे नाव व ध्वज	क्षेत्रफळ	लोकसंख्या	लोकसंख्या घनता	राजधानी
आल्बेनिया	२८,७४८	३,६००,५२३	१२५.२	तिराना
आंदोरा	४६८	६८,४०३	१४६.२	आंदोराला व्हेया
आर्मेनिया	२९,८००	३,२२९,९००	१०१	येरेवान
ऑस्ट्रिया	८३,८५८	८,१६९,९२९	९७.४	व्हियेना
अझरबैजान	८६,६००	८,६२१,०००	९७	बाकु
बेलारुस	२०७,६००	१०,३३५,३८२	४९.८	मिन्‍स्‍क
बेल्जियम	३०,५१०	१०,२७४,५९५	३३६.८	ब्रसेल्स
बोस्निया आणि हर्जेगोविना	५१,१२९	४,४४८,५००	७७.५	साराजेव्हो
बल्गेरिया	११०,९१०	७,६२१,३३७	६८.७	सोफिया
क्रोएशिया	५६,५४२	४,४३७,४६०	७७.७	झाग्रेब
सायप्रस	९,२५१	७८८,४५७	८५	निकोसिया
चेक प्रजासत्ताक	७८,८६६	१०,२५६,७६०	१३०.१	प्राग
डेन्मार्क	४३,०९४	५,३६८,८५४	१२४.६	कोपनहेगन
एस्टोनिया	४५,२२६	१,४१५,६८१	३१.३	तालिन
फिनलंड	३३६,५९३	५,१५७,५३७	१५.३	हेलसिंकी
फ्रान्स	५४७,०३०	५९,७६५,९८३	१०९.३	पॅरिस
जॉर्जिया	६९,७००	४,६६१,४७३	६४	त्बिलिसी
जर्मनी	३५७,०२१	८३,२५१,८५१	२३३.२	बर्लिन
ग्रीस	१३१,९४०	१०,६४५,३४३	८०.७	अथेन्स
हंगेरी	९३,०३०	१०,०७५,०३४	१०८.३	बुडापेस्ट
आइसलॅंड	१०३,०००	३०७,२६१	२.७	रेयक्यविक
आयर्लंड	७०,२८०	४,२३४,९२५	६०.३	डब्लिन
इटली	३०१,२३०	५८,७५१,७११	१९१.६	रोम
कझाकस्तान	२,७२४,९००	१५,२१७,७११	५.६	नुरसुल्तान
लात्व्हिया	६४,५८९	२,३६६,५१५	३६.६	रिगा
लिश्टनस्टाइन	१६०	३२,८४२	२०५.३	फाडुट्स
लिथुएनिया	६५,२००	३,६०१,१३८	५५.२	व्हिल्नियस
लक्झेंबर्ग	२,५८६	४४८,५६९	१७३.५	लक्झेंबर्ग
मॅसिडोनिया	२५,३३३	२,०५४,८००	८१.१	स्कोप्ये
माल्टा	३१६	३९७,४९९	१,२५७.९	व्हॅलेटा
मोल्दोव्हा	३३,८४३	४,४३४,५४७	१३१.०	चिशिनाउ
मोनॅको	१.९५	३१,९८७	१६,४०३.६	मोनॅको
मॉंटेनिग्रो	१३,८१२	६१६,२५८	४४.६	पॉडगोरिका
नेदरलँड्स	४१,५२६	१६,३१८,१९९	३९३.०	ऍमस्टरडॅम
नॉर्वे	३२४,२२०	४,५२५,११६	१४.०	ओस्लो
पोलंड	३१२,६८५	३८,६२५,४७८	१२३.५	वारसॉ
पोर्तुगाल	९१,५६८	१०,४०९,९९५	११०.१	लिस्बन
रोमेनिया	२३८,३९१	२१,६९८,१८१	९१.०	बुखारेस्ट
रशिया	१७,०७५,४००	१४२,२००,०००	२६.८	मॉस्को
सान मरिनो	६१	२७,७३०	४५४.६	सान मरिनो
सर्बिया	८८,३६१	९,६६३,७४२	१०९.४	बेलग्रेड
स्लोव्हाकिया	४८,८४५	५,४२२,३६६	१११.०	ब्रातिस्लाव्हा
स्लोव्हेनिया	२०,२७३	१,९३२,९१७	९५.३	लियुब्लियाना
स्पेन	५०४,८५१	४५,०६१,२७४	८९.३	माद्रिद
स्वीडन	४४९,९६४	९,०९०,११३	१९.७	स्टॉकहोम
स्वित्झर्लंड	४१,२९०	७,५०७,०००	१७६.८	बर्न
तुर्कस्तान	७८३,५६२	७०,५८६,२५६	९३	अंकारा
युक्रेन	६०३,७००	४८,३९६,४७०	८०.२	कियेव
ग्रेट ब्रिटन	२४४,८२०	६१,१००,८३५	२४४.२	लंडन
व्हॅटिकन सिटी	०.४४	९००	२,०४५.५	व्हॅटिकन सिटी
एकूण	१०,१८०,०००	७३१,०००,०००	७०

वरील ५० स्वतंत्र देशांव्यतिरिक्त खालील अंशतः मान्य देश तसेच वरील देशांच्या अखत्यारीखालील प्रदेश युरोपामध्ये मोडले जातातः

नाव व ध्वज	क्षेत्रफळ	लोकसंख्या	लोकसंख्या घनता	राजधानी
अबखाझिया	८,४३२	२,१६,०००	२९	सुखुमी
ऑलंड द्वीपसमूह (फिनलंड)	१,५५२	२६,००८	१६.८	मरीहम
फेरो द्वीपसमूह (डेन्मार्क)	१,३९९	४६,०११	३२.९	तोर्शाउन
कोसोव्हो	१०,८८७	२,१२६,७०८	२२०	प्रिस्टिना
आईल ऑफ मान	५७२	७३,८७३	१२९.१	डग्लस
गर्न्सी	७८	६४,५८७	८२८.०	सेंट पिटर पोर्ट
जर्सी	११६	८९,७७५	७७३.९	सेंट हेलियर
जिब्राल्टर (ब्रिटन)	५.९	२७,७१४	४,६९७.३	जिब्राल्टर
नागोर्नो-काराबाख	11,458	138,800	12	स्टेपनाकर्ट
उत्तर सायप्रस	3,355	265,100	78	निकोसिया
दक्षिण ओसेशिया	3,900	70,000	18	त्सिखिनवाली
स्वालबार्ड व यान मायेन (नॉर्वे)	62,049	2,868	0.046	लॉंगयरबेन
ट्रान्सनिस्ट्रिया b[›]	4,163	537,000	133	तिरास्पोल

• युरोपियन परिषद
• युरोपियन संघ
•   विकिव्हॉयेज वरील युरोप पर्यटन गाईड (इंग्रजी)

विकिमीडिया कॉमन्सवर खालील विषयाशी संबंधित संचिका आहेत: युरोप