استیگ داگرمان (Stig Dagerman) (۵ اکتبر ۱۹۲۳ – ۴ نوامبر ۱۹۵۴) نویسنده، شاعر و روزنامهنگار سوئدی بود.
او علاوه بر نویسندگی کتاب، دبیر روزنامهٔ جوانان سندیکالیست بود. منتقدین سبک او را در نهایت آمیزهای از سورئالیسم و اکسپرسیونیسم دانستهاند.
استیگ داگرمن استیگ داگرمن | |
---|---|
زادهٔ | ۵ اکتبر ۱۹۲۳ الوکارلبی، شهرستان اوپسالا |
درگذشت | ۴ نوامبر ۱۹۵۴ (۳۱ سال) آنبیبرگ، شهرستان استکهلم |
علت مرگ | خودکشی |
ملیت | سوئدی |
پیشه | شاعر، نویسنده، روزنامهنگار |
همسر(ها) | آنیتا بیورک (۱۹۵۳-۱۹۵۴) |
فرزندان | یک دختر |
والدین | هلمر جانسون هلنا اندرسون |
پدر او هلمر جانسون جوانی فراری بود و مادرش هلنا اندرسون منشی تلفنی. آنها هنوز با هم ازدواج نکرده بودند که از هم جدا شدند و استیو را به والدین پدرش سپردند. زندگی در کنار پدربزرگ و مادربزرگ مذهبیاش در روستا او را با زندگی مشقتبار روستایی آشنا کرد. پدربزرگش توسط دیوانهیی به صورت اتفاق کشته میشود و مادر بزرگش در فاصله کوتاهی میمیرد. دو سال بعد یکی از دوستانش در اسکی کشته شد و زندگی استیگ را تراژیکتر کرد. او منزوی شد و به شعر سرودن پرداخت.
در همین سالها به جریانهای کارگری و مبارزات سندیکالیستی علاقهمند میشود. جریان سوسیالیسم سندیکالیستیای که داگرمن به آن پیوسته بود در پی تمرکززادیی و کاهش اختیارات دولت و احقاق حقوق طبقه کارگر بود. در همین سالها با آن ماری گوتسس پناهندهٔ آلمانی آشنا میشود او دختر مبارزی اسپانیایی است و با مادرش در دخمهیی در آپارتمانی در حاشیه شهر زندگی میکند؛ داگرمن با آنها همخانه میشود و زندگی حقارت بار حاشیهنشینی را تجربه میکند. در سن بیست سالگی مدتی به دانشگاه میرود و سپس روانه سربازی میشود و ماجرای دوران سربازی دستمایهٔ اولین رمانش میشود که در بیست و دو سالگی آن را چاپ میکند. این دوران دوران اوج خلاقیت ادبی اوست؛ شبی شصت صفحه مینویسد
هنوز بیست و پنج سالش نشده و دبیر روزنامهٔ جوانان سندیکالیست است و چهار رمان و چهار نمایشنامه نوشته و یک مجموعه داستان کوتاه و سفرنامه و صدها شعر نیز در کارنامهٔ ادبی خود دارد، مشهور شدهاست و وضع مالیاش هم بعد نیست. اما جدایی از همسرش مسیر زندگی او را تغییر میدهد. شکست و سقوط ذهنیاش آغاز میشود. یک سال بعد با آنیتا بیورک بازیگر مشهور سوئدی ازدواج میکند اما این ازدواج هم نمیتواند مرهمی بر زخمهای خونچکان روح او باشد. روزگارش تباه و روانش برآشفتهاست دیگر کم مینویسد، نیمههای شب از خواب میپرد بیرون میزند و ساعتها در جادههای خلوت شبانگاهی رانندگی میکند. جند بار دست به خودکشی میزند و سرانجام در ۴ نوامبر ۱۹۵۴ در سی و یک سالگی موفق میشود به زندگی خود پایان دهد.
در سوئد جایزهیی به نام استیگ داگرمان نامگذاری کردهاند که عبارت از نشان افتخار و بیست و پنج هزار کرون سوئدی است. در سال ۱۹۹۹ این جایزه با عنوان «شاملو شاعر بزرگ آزادی» به احمد شاملو شاعر بزرگ ایرانی اهدا شد.
یک تراژدی بیمقدارداگرمن را کافکای سوئد میدانند او را متأثر از نیچه، کافکا، استریندبرگ و هموطنش ایویند یانسون برشمردهاند. منتقدین سبک او را در نهایت آمیزهیی از سورئالیسم و اکسپرسیونیسم دانستهاند. داگرمن را نخستین بار محمدرضا قلیچ خانی با ترجمه و چاپ داستان "کودکی کشته می شود" در مجله دنیای سخن که با مقاله ای در مورد ادبیات سوئد و زندگی و آثار داگرمن در دههٔ ۱۹۴۰ همراه بود به فارسی زبانان معرفی کرد. یکی از داستانهای کوتاه مشهورش کشتن یک بچه نام دارد. که توسط محمدرضا فرزاد به فارسی ترجمه شدهاست و در مجموعه داستان کوتاهی به نام باغ تروتسکی منتشر شدهاست.
This article uses material from the Wikipedia فارسی article استیگ داگرمن, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). محتوا تحت CC BY-SA 4.0 در دسترس است مگر خلافش ذکر شده باشد. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki فارسی (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.