Nagara Bagéan New York

Lega wilayah New York ka-27, sedengkeun kapadetna pangeusina ka opat, sarta katujuh paling padet pangeusina tina 50 nagara di Amérika Sarikat, New York diwawatesan ku New Jersey jeung Pennsylvania beulah kidulna jeung Connecticut, Massachusetts, jeung Vermont beulah wétanna. Wates maritimna jeung Rhode Island wétaneun Long Island, kitu ogé hiji wates internasional jeung propinsi Quebec di Kanada kalér jeung Ontario di kulon jeung kalér. Nagara bagéan New York mindeng disebut salaku Propinsi New York atawa Nagara New York pikeun ngabédakeun ti New York City, mangrupa kaayaan kota anu pangpadetna sarta jadi puseur ékonomi.

Nagara Bagéan New York
Flag Seal Ngaran leutik: The Empire State Motto: Excelsior (Latin) Ever upward
Basa resmi	None
Démonim	New Yorker
Ibu kota	Albany
Kota panggedéna	New York City
Wewengkon métro panggedéna	Kawasan metropolitan New York
Area	Réngking 27th di AS
- Total	54,555 sq mi (141,299 km²)
- Rubak	285 miles (455 km)
- Panjang	330 miles (530 km)
- % cai	13.3
- Latitud	40° 30′ N to 45° 1′ N
- Longitud	71° 51′ W to 79° 46′ W
Populasi	Ranked 3rd in the US
- Total	19,541,453 (2009 est.) 18,976,457 (2000)
- Kapadetan	408.7/sq mi  (157.81/km²) Ranked ke-7 in the US
Élevasi
- Titik pangluhurna	Mount Marcy 5,344 ft  (1,629 m)
- Rata-rata	1,000 ft  (305 m)
- Titik panghandapna	0 ft  (0 m)
Ditarima ku Sarikat	26 Juli 1788 (ke-11)
Gubernur	David Paterson (D)
Letnan Gubernur	Richard Ravitch (D)
Senator AS	Charles Schumer (D) Kirsten Gillibrand (D)
Delegasi Kongrés	27 Democrats, 2 Republicans (daptar)
Zona wanci	Timur: UTC-5/-4
Singgetan	NY US-NY
Loka ramat	www.ny.gov

Dina taun 2014 Nurutkeun catetan anu aya. Pangeusina ampir kana 8,5 juta urang, Kota New York mangrupa hiji kota anu pang padetna di Amérika Serikat. Kota ieu ogé merupakan jalan utama pikeun imigrasi hukum ka Amérika Serikat Kota New York mangrupa Aréa Metropolitan, puseur kota anu pangeusina pangpadetna sadunya. Kota New York kasohor ogé ku Ellis Island (“tempat anu loba wanoja-na”), Hiji kota anu mibanda kakuatan global, kota New York mangrupa cukang lantaran kana ngaronjatkeun balantik, media, pakéan, seni, teknologi, hiburan jeung sajabana. kota New York ogé mangrupa tempat dumuk PBB, New York City is an important center for international diplomacy Kota New York mangrupa tempat di mana babalagempagan/diplomasi internasional jeung deui ieu kota digambarkeun hiji puseur budaya jeung ekonomi dinya.

Abad ka-17

Taya lian Henry Hudson dina taun 1609 mangrupa mimiti aubna bangsa Éropa jeung daerah sején. Balayar pikeun pausahaan Walanda pernahna di India Timur tuluy néangan nepikeun ka Asia, manéhna ngulampreng saluareun basisir New York dina 11 Séptémber taun éta kénéh. Béja ngeunaan éta pamangihna ngarojong sodagar Walanda pikeun maluruh éta basisir dina enggoning néangan kauntungan tina dagang jeung warga éta tempat.

Salila abad ka-17 ieu sodagar Walanda ngadegkeun benteng dagang jeung suku-suku séjén anu diwadahan dina koloni New Netherland tuluy nerekab nepikeun ka jadi padumukan Beverwijck dina taun 1647, saterusna ieu tempat katelah Albany; Fort Amsterdam (1625, ngarekahan anu antukna jadi New Amsterdam kiwari katelah New York City); saterusna Esopus, (1653, ayeuna jadi Kingston). Hasilna patroonship tina Rensselaerswyck (1630), anu dikurilingan Albany tur lumangsung nepika abad ka-19, ieu mangrupa hiji kaayaan anu ngarojong hasilna sistem koloni. Salila perang Inggris-Walanda Kadua ngaranna dirobah jadi Provinsi New York. Kota New York direbut deui ku Walanda dina taun 1673 dina mangsa perang anu ka tilu Inggris-Belanda (1672-1674) ganti deui ngarana jadi New Orange. Saterusna sataun tuluy balik deui ka Inggris ku ayana janji pasini Westminster .

Abad ka-19

Dina abad ka-19 jalan Urang Kulon ka wewengkon New york pikeun leuwih gampang ku diwangun hiji kanal, ku lantaran hiji-hijina jalan ngaliwatan Great Lakes kahalangan ku curug Niagara (Niagara Falls). Gubernur DeWitt Clinton kacida ngarojong pikeun diwangun hiji kanal anu baris nepungkeun susukan Hudson jeung situ Erie, ku alatan kitu engkéna bakal jadi hiji situ anu gedé pisan (Gréat Lakes). Pangwangunanna dimimitian dina taun 1817 réngsé taun 1825. Saréngséna ieu kanal dimangpaatkeun leuwih jembar pikeun kaperluan tali marga ogé transportasi komérsial. Ku ngaronjatna hubungan ngaliwatan ieu kanal ngajadikeun pilihan séjén pikeun migrasi atawa pindahna warga jeung barang tikulon ka New York atawa sabalikna anu biasanamah ngamangpaatkeu karéta.

Nincak mangsa taun-taun saméméh perang, Kota New York ngayakeun usaha bareng anu lega jeung pabrik tékstil bagéan kalér ogé kidul. Ampir kana satengah tina ékspor New York éta patalina jeung kapas, jeung hasil kebon ti kidul. Sodagar anu mindeng pisan ka New York pikeun mibanda hotél favorit. Dina waktu anu sarua , aktivisme pikeun abolisionisme kuat di kota jeung bagéan kalér, Underground Railroad (ngaran anu dipaké pikeun sakumpulan masarakat dilakukeun susulumputan di Amerika Serikat dina taun 1830) di mana masyarakat ogé loba ngadukung. Dina poé-poé mimiti peperangan sadulur di Amérika, wali kota New York ngarojong pikeun kota mah misahkeun manéh supaya henteu ngaruksak kalumangsungan usaha dagang, ngan dina ahirna ngadukung ogé kana perang.

Salila lumangsungna perang sadulur ieu, nagara bagéan New York nyayagikeun leuwih ti 370.000 prajurit pikeun pasukan gabungan. Leuwih ti 53.000 warga New York tilar dunya dina ieu pangperangan

Serangan 11 September 2001

Dina tanggal 11 September 2001, dua tina opat pesawat dirampog saterusna diteumragkeun kana Menara Kembar World Trade Center di Lower Manhattan nepikeun ka runtuhna. anu ngabalukarkeun 2.753 korban tilar dunya Runtuhna ieu Menara Kembar dibalukarkeun ku ruksakna extensiveness anu ngabalukarkeun 147-panumpang tina dua pesawat tilar dunya. Ti saprak 11 September 2001 ieu, sabagian gedé Lower Manhattan geus di bebenah deui. Loba pagawé anu mantuan nyalametkeun korban dina éta kajadian katut masarakat anu aya dina éta aréa sababaraha taun saenggeusna ngalamanna overdeveloped sababara di antarana keuna ku panyakit, teu saeutik ogé anu tilar dunya.

Dina 11 September 2011 Hiji situs pikrun miéling ieu kajadian dibuka pikeun balaréa. muséum nu matuh dibuka ogé dina urut éta kajadian tanggal 21 Maret 2014. One World Trade Center réngsé dina taun 2014, ngajadikeun pencakar langit pangjangkungna anu aya di benua beulah kulon mah, di 1776 kaki wangunan anu séjénna keur dikeureuyeuh diwangun di éta lokasi.

Wiki Basa Sunda 

Wiki Commons mibanda média séjénna ngeunaan

New York (nagara bagéan)

• (en) Ramat Loka New York Archived 2014-01-31 di Wayback Machine

Artikel ieu mangrupa taratas, perlu disampurnakeun. Upami sadérék uninga langkung paos perkawis ieu, dihaturan kanggo ngalengkepan.

• Nagara-nagara Bagean Amerika