Kaw

Wan kaw e ben wan metigudu.

Pasa spesifiki e ben wan kaw wan bobowatrameti. Nanga na pasa spesifiki e ben wan kaw wan umali kawmeti. Wan kaw e kan pikinkaw nanga pikinstiri gi. Wan pikinstiri e kan wan oks e sey via kastrasi. Pasa infrumasinenli e kan wan kaw merki gi. Pasa kaw e ben lay tu fu a si meti. Wan kaw e ben borduli nanga speki ini wan tey fu ten nanga gi merki nanga metimeti. Dafu e ben wan kaw handi.

Kaw
Wan kaw ini wan grasigron niri Gorssel, Bakrakondre
Kaw
Swis kaw

Wan kaw e ben wan umali rundi. A e ben wan bobowatrameti nanga e kan ini a laktasiperiodi sowe 25 liter merki, kawmerki, ies dey produseri. Ies yari e gi wan Bakrakondre kaw sowe 7800 kilo merki. Wan liter merki e abi wan wegi fu 1030 gram. Pasa kaw produseri ini a si libi we 100.000 liter merki.

Disi ten e sey wan sowe merkikaw opo 4,5 yari slakti nanga frufanga nanga wan varsu (Bakratongo: vaars) nanga oftoten wan gur genetisi potensieli.

Opo disi momenti e sey via a merkikawmetikipisektori ini saamwroko nanga a rundikawmetiresiorganisasi proberi durusami kaw tu resi, dy wan heyr libiten teki. Peten a produksi fu merki kripi efru den kaw no pasa gu fu a fistisani e ben, e sey kaw oftoten gi a wan slakti-oso. Wan kaw e kan, leki a no sey slakti, wan libiten fu 20 yari teki.

Spisifruteri

Wan rundi ben wan parti tu a herbivori. A teki a grasi nanga a tongo fu a gron nanga mali a ini si ondroben tifi nanga a kaka. A kaw ben wan bakakawmeti nanga sliki a grasi alapasa nanga no kaw ini. Wan kaw e abi for maga. Leki a pensmaga (foswanmaga) fuli e ben, e kon a grasi baka ini a mundo pe opo a finikaw e sey. Dyaso na e sey a baka inisliki. Ini a pensmaga e sey a nyan via micro-organismi fermenti. A netmaga soro da fu taki a fermenti nyan trustromi na a bukumaga. Ini disi fostri maga e sey a watra u a fruteri nyan lay. Leki bakaseywan e si a fosfor maga, a lebmaga. Disi maga e leki a pasa opo wan manmaga. Dyaso e sey a nyan fruteri via spisifruterisapi nanga trugi na a foswan darmi. Ini a darmi e go a fruteti far nanga e sey a frikon nyanstofi via a darmimuri ini a brudu opoteki. Via a brudu e go den nyanstofi na a presi pe a e ben nesesari. Ofruteri nyanresti e sey via a anus leki feces (mesti) u a skin trowe.

Fu pikinkaw tu kaw

A pikinkaw fu wan kaw e sey nen wan pikikaw efru kalf. Wan pikinkwa fu wan yari e sey nen wan pinki. Wan pinki sey kovo efru insemini opo wan libiten fu sowe 15 mun. Wan kaw e abi wan normali tragiten fu 281 dey. Na a abkalfi e abi wan pinki wan lebiten fu sowe 24 mun nanga e sey nen wan varsi. Na sowe 3 mun e kan a varsi oponyun kovo efru insemini sey. Leki a meti opo 3-yari lebiten fu a fostu ten e abi kalfi, e sey a wan kaw nen.

Merkiproduksi

Kaw 
Den kaw ini a flaku fu Yunne, Bakrakondre.

Ini 1950 o gi wan nomi-kaw 3.980 liter merki ies yari. Ini 2006 e ben taki tuteki na 7.800 liter merki, wili som kaw naw ifin 12.000 liter ies yari gi. Disi fruheyri fu a produksi fu merki e ben tu standi kon via selektifi resi nanga via nangafuru fu kragtifuru.

A merki e sey formi ini den merkiblasi fu a kawmerkibobo. Merkiformin selli e teki den nodi gefreteli u a brudu. Da mu sowe 300 tu 400 liter brudu passeri tu skopu 1 liter fu merki. Drippi fu merki frulati den merkikliri pas peten a presi ini a merkibusum tu grans e sey. Peten opo a gu wey opo den bubu (opo a kawmerkibubu) fu wan kaw presi e sey, e kon da merki u. Da kan oktu masyinali e sey merki tu nanga wan merkimasyin tu. Wan sortu fu klaw nanga for bubukipiman (rubber sukunapu) e sey hangi a den bubu fu a kaw. Disi e sey mogili meki nanga yepi fu wan vaku-umpompi. Via wan sonen pulsatori e sey a ondropresi ritmisi varieri tu nabotsi a suku fu wan pikinkaw.

Ini prinsipi mu wan kaw tu ten ies dey e sey merki, ini minsru ten den foswan ten mun nataki wan pikinkaw e ben kon. Fuda taki winsi e ben taki wan kaw ies yari wan pikinkaw e teki. Wan pas kon pikinkaw e sey pasaten imiditi nanga a kaw asmetiteki. Opo som bidrifi mag a pikinkaw a foswan wiki nanga a kaw dringi efru nanga sukukaw wan pasa langar periodi. A foswan tri dey e teki a, tu opobu a aweriskuti, a kawmerki (bisti, Bakratongo: biest) nanga wan feki speni tu dringi. Nanga sukukaw e go a no fu a merki ma fu a metimeti. Merkikaw gi pasa merki leki wan pikinkaw kan opodringi; fu a trawan merki e skopu man sufelprodukti (Bakratongo: zuivelproducten).

Wan teli fu den umali pikinkaw e stey opo a bidrifi nanga e sey resi tu wan merkikaw. Den stiri e go na wan mestiri leki metipikinkaw, efru e sey resi leki dekstiri.

   
Kaw 
Wikimedaglia
Disi e ben wan sten den flosi grati




Tags:

KawmetiMerkiMeti

🔥 Trending searches on Wiki Sranantongo:

LibanonFilipinsSwerigekondreJamaicaSabi fu pratiBannaanka SaraatPieter Brueghel den OwruSalvador DalíNumro 4ReutjeScarlett Johansson14616Numro 75Lisa BoelsFesipapiraNumro 31Jakarta135Sparta RotterdamAlbanikondreAllondrelle-la-MalmaisonBerlinHugo ChávezNumro 1TongoNumro 11RusitongoNumro 10Numro 28AmericaNumro 8Numro 14HelsinkiSranankondre204Ingriskondre111IndiakondreEntrenaXNumro 21KorsowOsascoAndré TeltingLos Angeles🡆 More