ኢስታንቡል
ኢስታንቡል (/ ˌɪstænˈbʊl/ IST-an-BUUL፣ US also /ˈɪstænbʊl/ IST-an-buul፣ ቱርክኛ፡ ኢስታንቡል (የድምጽ ማጉያ አዶሊስተን))፣ ቀደም ሲል ቁስጥንጥንያ በመባል ትታወቅ የነበረች፣ በቱርክ ውስጥ ትልቁ ከተማ ነች፣ እንደ የ የአገሪቱ ኢኮኖሚያዊ ፣ ባህላዊ እና ታሪካዊ ማዕከል ። ከተማዋ በቦስፖረስ የባህር ዳርቻ ላይ ትገኛለች ፣ በአውሮፓ እና በእስያ ውስጥ የምትገኝ ፣ እና ከ 15 ሚሊዮን በላይ ህዝብ ያላት ፣ 19% የቱርክን ህዝብ ይይዛል። ኢስታንቡል በሕዝብ ብዛት የአውሮፓ ከተማ ናት፣ እና በዓለም 15ኛዋ ትልቁ ከተማ።
| ኢስታንቡል | |
 |
ከተማዋ በባይዛንቲየም (ባይዛንታይን) የተመሰረተችው በ7ኛው መቶ ክፍለ ዘመን ከክርስቶስ ልደት በፊት በግሪክ ሰፋሪዎች በመጋራ ነበር። በ330 ዓ.ም የሮማው ንጉሠ ነገሥት ቆስጠንጢኖስ የንጉሠ ነገሥቱ ዋና ከተማ አድርጎ በመጀመሪያ አዲስ ሮም (ኖቫ ሮማ) ብሎ ሰየማት ከዚያም በራሱ ስም ቁስጥንጥንያ (ኮንስታንቲኖፖሊስ) ብሎ ሰየማት። ከተማዋ በትልቅነት እና ተፅእኖ አደገች, በመጨረሻም የሀር መንገድ ምልክት እና በታሪክ ውስጥ በጣም አስፈላጊ ከሆኑት ከተሞች አንዷ ሆናለች.
ከተማዋ ለ1600 ዓመታት ያህል የንጉሠ ነገሥት ዋና ከተማ ሆና አገልግላለች፡ በሮማን/ባይዛንታይን (330–1204)፣ በላቲን (1204–1261)፣ በባይዛንታይን መጨረሻ (1261–1453)፣ እና ኦቶማን (1453–1922) ኢምፓየሮች። ከተማዋ በሮም/ባይዛንታይን ዘመን ለክርስትና ሃይማኖት እድገት ቁልፍ ሚና ተጫውታለች፣ ከመቀየሩ በፊት አራቱን (ኬልቄዶን (ካዲኮይንን ጨምሮ) በእስያ በኩል) የመጀመሪያዎቹን ሰባት የቤተክርስቲያን ምክር ቤቶች (በአሁኑ ቱርክ ያሉ) በማስተናገድ ትልቅ ሚና ተጫውታለች። በ1453 የቁስጥንጥንያ ውድቀትን ተከትሎ ወደ እስላማዊ ምሽግ -በተለይ በ1517 የኦቶማን ኸሊፋነት መቀመጫ ከሆነች በኋላ።
እ.ኤ.አ. በ 1923 ከቱርክ የነፃነት ጦርነት በኋላ አንካራ ከተማዋን አዲስ የተመሰረተችው የቱርክ ሪፐብሊክ ዋና ከተማ ሆና ተተካች። እ.ኤ.አ. በ 1930 ፣ የከተማዋ ስም በይፋ ወደ ኢስታንቡል ተቀየረ ፣ የቱርክ አተረጓጎም ግሪክኛ ተናጋሪዎች ከአስራ አንደኛው ክፍለ ዘመን ጀምሮ ከተማዋን በትልቁ ለማመልከት ይጠቀሙበት ነበር።
ከ13.4 ሚሊዮን በላይ የውጭ ሀገር ጎብኝዎች ወደ ኢስታንቡል የመጡት እ.ኤ.አ. ኢስታንቡል የበርካታ የዩኔስኮ የዓለም ቅርስ ቦታዎች መገኛ ስትሆን የበርካታ የቱርክ ኩባንያዎች ዋና መሥሪያ ቤት ሲሆን ይህም የአገሪቱን ኢኮኖሚ ከሰላሳ በመቶ በላይ ይይዛል።
This article uses material from the Wikipedia አማርኛ article ኢስታንቡል, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Content is available under CC BY-SA 4.0 unless otherwise noted. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki አማርኛ (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.