Xhamia E Profetit: Xhami

Xhamia e Profetit (arabisht: ٱلْمَسْجِد ٱلنَّبَوِي‎, transliterimi: Al-Masjid an-Nabawi) është një xhami e themeluar dhe e ndërtuar fillimisht nga Profeti Muhammed, e cila gjendet në qytetin e Medinës në rajonin e Hixhazit të Arabisë Saudite .

Ishte xhamia e tretë e ndërtuar në historinë e Islamit, dhe tani është një nga xhamitë më të mëdha në botë . Është vendi i dytë më i shenjtë në Islam, pas Xhamisë së Madhe në Mekë. Është gjithmonë e hapur, pavarësisht nga data ose koha.

Xhamia e Profetit
Al-Masjid An-Nabawī
ٱلْمَسْجِد ٱلنَّبَوِي
Xhamia E Profetit: Histori, Arkitektura, Bibliografi dhe lexim të mëtejshëm
Një foto e xhamisë nga jugu me qytetin e Medinës në sfond
Religion
AffiliationIslam
RiteZiyarah
Leadership
Location
VendndodhjaAl-Haram, Al-Medinah 42311, Al-Hejaz
VendiArabia Saudite Arabia Saudite
Xhamia e Profetit is located in Earth
Xhamia e Profetit
Xhamia e Profetit (Earth)
AdministrataAgjencia e Kryesisë së Përgjithshme për Çështjet e Dy Xhamive të Shenjta
Koordinatat gjeografike24°28′6″N 39°36′39″E / 24.46833°N 39.61083°E / 24.46833; 39.61083
Architecture
LlojiArkitektura fetare
StiliArkitektura islame
FounderMuhamedi
Data e themelimit623 e.r. (1 pas hixhretit)
Specifications
Kapaciteti1,000,000
Minare(t)10
Lartësia e minares105 m (344 ft)
InscriptionsAjete nga Kurani dhe emrat e Allahut dhe Muhamedit
Website
wmn.gov.sa

Vendndodhja e xhamisë ishte fillimisht pranë shtëpisë së Muhammedit; ai u vendos atje pas emigrimit të tij nga Meka në Medinë në vitin 622. Ai mori pjesë në punën e rëndë të ndërtimit. Xhamia origjinale ishte një ndërtesë e hapur. Ajo shërbeu si një qendër e bashkësise islame, një gjykatë dhe një shkollë fetare. Kishte një vend të ngritur që njerëzit të mësonin Kur'anin . Udhëheqësit pasues muslimanë e zgjeruan dhe e dekoruan xhaminë. Në vitin 1909, ajo u bë vendi i parë në Gadishullin Arabik që do u pajis me drita elektrike . Xhamia është nën kontrollin e Mbrojtësit të dy Xhamive të Shenjta . Xhamia gjendet në atë që tradicionalisht ishte qendra e Medinës së vjetër, me shumë hotele dhe tregje të vjetra afër. Është një vend i rëndësishëm pelegrinazhi. Shumë pelegrinë që kryejnë haxhin shkojnë në Medinë për të vizituar xhaminë, për shkak të lidhjes së sajë me Muhammedin.

Pas një zgjerimi gjatë sundimit të kalifit Omajad el-Ualid I, tani përfshihet edhe vendi i fundit i pushimit të Muhammedit dhe dy halifet Rashidun Ebu Bekri dhe Omeri . Një nga karakteristikat më të dukshëm të xhamisë është Kubeja e Gjelbër në këndin jug-lindor të xhamisë e ku ndodhet varri i Muhammedit, fillimisht ishte shtëpia Aishes. Në vitin 1279 u ndërtua një kupolë prej druri mbi varrin e cila më vonë u rindërtua dhe u rinovua shumë herë në fund të shekullit të 15 dhe një herë në 1817. Kubeja e tashme është shtuar në vitin 1818 nga Sulltani Osman Mahmudit II, dhe ajo është pikturuar për herë të parë e gjelbër në 1837, duke u bërë e njohur kështu si "Kubeja e Gjelbër".

Histori

Ditët e hershme

Xhamia E Profetit: Histori, Arkitektura, Bibliografi dhe lexim të mëtejshëm 
Pamja e portës së Mesxhid-e-Nebeui 21, 22 siç shihet nga veriu, porta mes dy minareve është porta malik el-Fahad.

Xhamia u ndërtua nga Profeti Muhamed në 622, pas mbërritjes së tij në qytetin e Medinës . Hipur në një deve të quajtur Kasua ai arriti në vendin ku u ndërtua kjo xhami. Toka ishte në pronësi të Sahal dhe Suhejl, pjesërisht si një vend për tharjen e hurmave, dhe në fund ishte përdorur si një vend varrimi. Duke refuzuar "ta pranonte tokën si një dhuratë", Profeti Muhammed e bleu tokën dhe u deshën shtatë muaj për të përfunduar ndërtimin e xhamisë. Ajo kishte përmasa 30.5 m me 35.62 m . Catia kishte si bazament trungjet e palmave dhe u bë prej balte të rrahura dhe gjethe palme. Ishte në një lartësi prej 3.60 m. Tre portat e xhamisë ishin Bab-el-Rrahma në jug, Bab-el- Xhibril në perëndim dhe Bab el-Nisa në lindje.

Pas betejës së Hajbarit, xhamia u zgjerua. Xhamia u zgjat për 47.32 m në çdo anë dhe tre rreshta kolonash u ndërtuan pranë murit perëndimor, i cili u bë vendi i lutjes. Xhamia mbeti e pandryshuar gjatë sundimit të kalifit të parë Rashidun Ebu Bekër . Kalifi i dytë Omeri shkatërroi të gjitha shtëpitë rreth xhamisë përveç atyre të grave të Muhammedit për ta zgjeruar atë. Dimensionet e xhamisë së re u bënë 57.49 m me 66.14 m. Për të ndërtuar muret e reja u përdorën tulla prej balte së tharë në diell. Përveç gërryerjeve në dysheme, lartësia e çatisë u rrit në 5.6 m. Për më tepër Omeri ndërtoi tri porta të tjera për hyrje. Ai gjithashtu shtoi El-Butejha për njerëzit që të recitonin poezi.

Kalifi i tretë Osmani shkatërroi xhaminë në 649. U deshën dhjetë muaj për ndërtimin e xhamisë së re në formë drejtkëndore, drejtimi i së cilës u kthye drejt Qabes në Mekë . Xhamia e re kishte përmasa 81.40 m me 62.58 m. Numri i portave si dhe emrat e tyre mbetën të njëjta. Muret e shtuara ishin bërë me gurë dhe llaç. Kollonat e trungut të palme u zëvendësuan me kolona prej guri të cilat u bashkuan me mbajtëse hekuri. Për rindërtimin e tavanit përdor druri i tikut.

Koha e mesjetës

Xhamia E Profetit: Histori, Arkitektura, Bibliografi dhe lexim të mëtejshëm 
Xhamia e Pejgamberit gjatë epokës osmane, shekulli 19-të

Në vitin 707, kalifi omajad Ualid ibn Abdulmelik e rinovoi xhaminë. U deshën tre vjet që puna të përfundonte. Materialet e para u siguruan nga Perandoria Bizantine . Zona e xhamisë u zgjerua nga 5094 metra katror që ishte në kohën e Osmanit në 8672 metra katrore. U ndërtuar gjtihashtu një mur për të ndarë xhaminë dhe shtëpitë e grave të Profetit Muhamed . Xhamia u rikonstruktua në formë trapezoide me një gjatësi prej 101.76 m. Për herë të parë u ndërtuan portikë, në pjesën që lidh Kubenë e Gjelbër me pjesën veriore të strukturës së xhamisë. Për herë të parë në Medinë u ndërtuan minare pasi ai ndërtoi katër minare rreth xhamisë.

Kalifi Abasid El-Mehdi e zgjeroi xhaminë në veri me 50 m . Emri i tij ishte gjithashtu u gdhend në muret e xhamisë. Ai gjithashtu planifikoi të hiqte gjashtë hapa në shkallët minbar, por e la këtë ide, për shkak të dëmeve në pyllin në të cilën ishin ndërtuar ato. Sipas një shkrimi të Ibn Kutejbah, kalifi i tretë El-Mamun bëri "punë jo shume te madhe" në xhami. El-Muteuakil e veshi dhomën e varrit të Profetit Muhamed në mermer. El-Ashraf Kansu el-Gauri ndërtoi një kupolë guri mbi varrin e tij në vitin 1476.

Xhamia E Profetit: Histori, Arkitektura, Bibliografi dhe lexim të mëtejshëm 
Kubeja e Gjelbër, në Pelegrinazhi të Richard Francis Burton, 1850.

Rauda (duke u referuar si el-Rauda el-Mutehara ), e mbuluar nga kupola mbi cepin jug-lindor të xhamisë, u ndërtua në 1817, gjatë sundimit të sulltan Mahmud II . Kupola u ly e gjelbër në vitin 1837 dhe u bë i njohur si " Kubeja e Gjelbër ".

Sulltani Abdylmexhidi iu deshën trembëdhjetë vjet për të rindërtuar xhaminë, e cila filloi në 1849. Tulla të kuqe guri u përdorën si material kryesor në rindërtimin e xhamisë. Sipërfaqja e xhamisë u rrit me 1293 metër katror. Në muret ishin gdhendur me kaligrafi islamikevargjet nga Kur'ani. Në anën veriore të xhamisë ndërtua një medrese për "mësimin Kur'anit".

Sauditët

Kur Saud bin Abdulaziz pushtoi Medinën në 1805, pasuesit e tij vehabistët, prishën gati çdo kube varri në Medinë, në mënyrë që të parandalohet nderimin e tyre, dhe Kubeja e Gjelbër thuhet se mezi i shpëtoi të njëjtin fat. Ata e konsideronin nderimin e varreve si një vepër kundër teuhidit . Varri i Profetit Muhamed u zhvesh nga stolitë e arit dhe xhevahir, por kupola u ruajt ose për shkak të një përpjekjeje të pasuksesshme për prishjen e strukturës së saj të ngurtë dhe për shkak se disa kohë më parë Ibn Abylvehabi shkroi që ai nuk dëshironte të shihte kupolën e shkatërruar pavarësisht nga kundërshtimi i tij ndaj njerëzve që luten në varr. Ngjarje të ngjashme ndodhën në vitin 1925 kur Ihuanët sauditë rimorën - dhe këtë herë arritën të mbajnë - qytetin.

Pas themelimit të Mbretërisë së Arabisë Saudite në vitin 1932, xhamia iu nënshtrua disa ndryshimeve të mëdha. Në vitin 1951 mbreti Ibn Saud (1932-1953) urdhëroi rrënime rreth xhamisë për të hapur rrugën për kalimet e reja në lindje dhe perëndim të sallës së lutjes, e cila përbëhej nga shtylla prej betoni me harqe të theksuara. Kollonat më të vjetra u përforcuan me beton dhe u mbështollën me unaza bakri në krye. Minaret e Sulejmanije dhe Mexhidije u zëvendësuan nga dy minare në stilin Mamluk . Dy minaret shtesë u ngritën në verilindje dhe në veriperëndim të xhamisë. Një bibliotekë u ndërtua përgjatë murit perëndimor për Kur'anet historike dhe tekste të tjera fetare.

Në vitin 1974, mbreti Fejsal shtoi xhaminë me 40.440 metra katrorë. Zona e xhamisë u zgjerua edhe gjatë sundimit të mbretit Fahd në vitin 1985. Buldozerët u përdorën për prishjen e ndërtesave rreth xhamisë. Në vitin 1992, kur u përfundua, zona e xhamisë u bë 157.935 metra katrore. Shkallët lëvizëse dhe 27 oborre ishin ndër shtesat në xhami.

Një projekt prej 6 miliardë dollarësh për rritjen e zgjerimin e xhamisë u njoftua në shtator 2012. Pas përfundimit, xhamia mund të strehojë midis 1.6 milionë deri në 2 milionë besimtarë. Në mars të vitit të ardhshëm, Gazeta Saudite raportoi se puna e demolimit ishte kryer plotësisht, duke përfshirë prishjen e dhjetë hoteleve në anën lindore, bashkë me shtëpitë dhe ndërtesa të tjera.

Arkitektura

Xhamia ka një plan drejtkëndor. Salla e lutjeve osmane shtrihet drejt jugut. Ka nje çati te shtruar me me 27 kube rrëshqitëse me baza katrore. Vrimat e shpuara në bazën e secilës kupolë ndriçojnë brendësinë. Kulmi përdoret gjithashtu për lutje gjatë kohës së pikut, kur kupat rrëshqasin në pista metalike për të mbuluar zonat e çatisë, duke krijuar zona të freskëta për sallën e lutjes. Në këto kohë, oborri i xhamisë osmane është gjithashtu i mbuluar me cadra të vendosura në kolona të pavarura. Catia arrihet me shkallë ose shkallë lëvizëse . Zona e shtruar rreth xhamisë përdoret gjithashtu për namaz, ajo është e pajisur me çadra. Kubetë rrëshqitëse dhe kulmet e anuluara të çadrave janë projektuar nga arkitekti gjerman Mahmoud Bodo Rasch, firma e tij SL Rasch GmbH dhe Buro Happold.

Rauda

Raudah ( Arabisht رَوْضَـة fjalë për fjalë " Kopshti ") është një zonë në mes të minberit dhe dhomës së varrimit të Muhammedit. Ajo konsiderohet si një nga Rijad el- Xhenet ( arabisht رِيَـاض الْـجَـنَّـة Kopshte të Parajsës ). Një qilim i gjelbër e dallon zonën nga pjesa tjetër e xhamisë, e cila është e mbuluar me një qilim të kuq.

Pelegrinët përpiqen të vizitojnë kufijtë e zonës, sepse ekziston një traditë që lutjet dhe lutjet e shprehura këtu janë gjithmonë të pranuara. Qasja në zonë nuk është gjithmonë e mundur, sidomos gjatë sezonit të Haxhit, pasi hapësira mund të strehojë vetëm disa qindra njerëz.

Kubeja e Gjelbër

Dhoma ngjitur me Raudën është ajo që ndodhet varret e Profetit Muhamed dhe dy prej shokëve të tij, vjehrrëve dhe kalifëve, Ebu Bekir dhe Omer ibn el-Hatab . Një varr i katërt është i rezervuar për Isain (Jezusi), pasi besohet se ai do të kthehet dhe do të varroset në atë vend. Vendi është i mbuluar nga Kubeja e Gjelbër. Ajo u ndërtua në vitin 1817 gjatë mbretërimit të sulltanit osman Mahmud II dhe u ly në nghyrë të gjelbër në vitin 1837.

Mihrabi

Ndodhen dy mihrabe në xhami, njëri është ndërtuar nga Muhamedi dhe një tjetër është ndërtuar nga Kalifi i tretë Rashidun Osmani . E ndërtuar nga ky i fundit ishte më i madh se ai i Muhamedit dhe vepron si mihrab funksional, ndërsa mihrab i Muhamedit është një mihrab "përkujtimor". Përveç mihrabit, xhamia gjithashtu ka mihrabe të tjera që veprojnë si tregues për lutje. Kjo përfshin mihrabi Fatimes ose mihrabi et-tehexhud), i cila është ndërtuar nga Muhamedi për tehexhud.

Minberi

Minberi ( Arabisht مِـنـۢبَـر‎) origjinal i përdorur nga Muhamedi ishte një "trung druri i pemës së palmës ". Ai u zëvendësua nga një minber prej druri bruke, i cili kishte përmasa 50 cm me 125 cm. Gjithashtu në vitin 629 u shtuan tre shkallë. Dy kalifët e parë, Ebu Bekri dhe Omeri, nuk e përdorën shkallën e tretë "për shkak të respektit për Profetin", por kalifi i tretë Osmani vendosi një kupolë pëlhure mbi të dhe pjesa tjetër e shkallëve ishte e mbuluar me abanoz . Minbari u zëvendësua nga Bajbarsi I në 1395, dhe më vonë nga Shejh el-Mahmudi në 1417. Ai u zëvendësua gjithashtu me një minber prej mermeri nga Kaitbej në fund të shekullit të pesëmbëdhjetë dhe që nga Gushti i vitit 2013, ende përdoret në xhami.

Minaret

Minaret e para (katër) prej 7.9 m të larta u ndërtuan nga Omeri. Në vitin 1307, një minare i titulluar Bab el-Selam u shtua nga Muhamed ibn Kalavun e cili u rinovua nga Mehmedi IV . Pas projektit të rinovimit të vitit 1994, ishin dhjetë minare që kishin lartësi 104 m. Pjesa e sipërme, e poshtme dhe e mesme e minareve janë cilindrike, tetëkëndëshe dhe në formë katrore respektivisht.

Bibliografi dhe lexim të mëtejshëm

Linqe te jashtme

Referime

Shënime


  • Ariffin, Syed Ahmad Iskandar Syed. Architectural Conservation in Islam : Case Study of the Prophet's Mosque. Penerbit UTM. ISBN 978-983-52-0373-2. Ariffin, Syed Ahmad Iskandar Syed. Architectural Conservation in Islam : Case Study of the Prophet's Mosque. Penerbit UTM. ISBN 978-983-52-0373-2. Ariffin, Syed Ahmad Iskandar Syed. Architectural Conservation in Islam : Case Study of the Prophet's Mosque. Penerbit UTM. ISBN 978-983-52-0373-2.
  • Munt, Harry. The Holy City of Medina: Sacred Space in Early Islamic Arabia. Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-04213-1. Munt, Harry. The Holy City of Medina: Sacred Space in Early Islamic Arabia. Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-04213-1. Munt, Harry. The Holy City of Medina: Sacred Space in Early Islamic Arabia. Cambridge University Press. ISBN 978-1-107-04213-1.

Tags:

Xhamia E Profetit HistoriXhamia E Profetit ArkitekturaXhamia E Profetit Bibliografi dhe lexim të mëtejshëmXhamia E Profetit Linqe te jashtmeXhamia E Profetit ReferimeXhamia E Profetit ShënimeXhamia E ProfetitArabia SauditeGjuha arabeHistoria e fesë islameIslamiMekaMesxhidi HaramMuhammediTransliterimiXhamia

🔥 Trending searches on Wiki Shqip:

Gjenerali i ushtrisë së vdekurPeshkuNaim FrashëriKarbohidratetHristijan MickoskiPashallëku i JaninësKompjuteriHormonetMerkuri (planet)UEFA Liga e Kampionëve - statistikatDhiaKanabisi (Drogë)Ali PodrimjaTurizmi në TiranëÇrregullime mendore të diagnostifikuara në fëmijëriQyteti i KukesitPunime artizanaleMajlinda KelmendiVeshjet popullore shqiptareBimëtIndiaShtatzëniaEmiratet e Bashkuara ArabeAbortiTiroidetSheshi Maqedoni, ShkupPresidenti i ShqipërisëHistoria e TiranësKundrinori-kryefjala-kallëzuesiRadha e veprimeve matematikoreLista e poetëve të njohur shqiptarëDita e Shën GjergjitFormimi i yjeveLibrazhdiKontaminimi i tokësKopshti Botanik i TiranësShpyllëzimiLista e Presidentëve të Shteteve të Bashkuara të AmerikësMuhamet KyçykuGjarpriVitamina CPopullsia e BotësEfekti serrëPetro Nini LuarasiElefanti afrikanFan NoliKaliVasfije KrasniqiStreptokoketLiqeni i OhritParalelogramiBifurkacioniTrashëgimia kulturoreNdryshimi i klimësLahuta e MalcísMahatma GandiDita Botërore e LibritShtjefën GjeçoviEkonomia e ShqipërisëKoloseumiDon Kishoti i MançësGjermaniaSëmundjet e zemrësEmriSistemi nervorPërcjellësit elektrikFerma VIPToka e sheshtëPubertetiMushkëriaQymyriShpendëtUshtria Çlirimtare e KosovësLista e elementeve kimikëLlojet e perfitimit të energjisë elektrikeLista e llojeve të sportitGordana Kingji🡆 More