Wisconsin (shqiptimi: Uiskonsin) është një nga 50 shtetet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Wisconsin kufizohet në perëndim me Minesotën, në jugperëndim me Iowa në jug me Illinois në lindje me Liqenin Michigan në verilindje me Michigan dhe në veri me Liqenin e Sipërm. Kryeqytet i Uiskonsinit është Madison, dhe qyteti i tij më i madh është Milwaukee. Wisconsin është i ndarë në 72 qarqe dhe që nga regjistrimi i vitit 2020 kishte një popullsi prej afro 5.9 milionë banorë.
Uiskonsin Wisconsin | |
---|---|
Shteti i Uiskonsinit | |
Nofka(t): Badger State, America's Dairyland | |
Parimet: Forward | |
Himni: "On, Wisconsin!" | |
Vendi | Shtetet e Bashkuara |
Para shtetësisë | Territori i Uiskonsinit |
U pranua në Bashkim | 29 maj 1848 (30-të) |
Kryeqyteti | Madison |
Qyteti më i madh | Milwaukee |
Metroja më e madhe dhe zonat urbane | Milwaukee |
Qeveria | |
• Guvernatori | Tony Evers (D) |
• Guvernatori toger | Mandela Barnes (D) |
Legjislatura | Legjislatura e Uiskonsinit |
• Dhoma e sipërme | Senati |
• Dhoma e ulët | Asambleja e Shtetit të Uiskonsinit |
Gjyqësori | Gjykata e Lartë e Uiskonsinit |
Senatorët amerikan |
|
Delegacioni i Dhomës së Përfaqësuesve të SHBA |
|
Sipërfaqja | |
• Gjithsej | 65.498,37 sq mi (1.696.400 km2) |
• Sipërfaqe tokësore | 54.153,1 sq mi (140.256 km2) |
Sipërfaqja vendi | 25-të |
Dimensionet | |
• Gjatësia | 311 mi (507 km) |
• Gjerësia | 260 mi (427 km) |
Lartësia mbidetare | 1.050 ft (320 m) |
Lartësia më e lartë (Timms Hill) | 1.951 ft (595 m) |
Lartësia më e ulët (Lake Michigan) | 579 ft (176 m) |
Popullsia (2020) | |
• Gjithsej | 5.893.718 |
• Vendi | 20th |
• Dendësia | 108,8/sq mi (420/km2) |
• Dendësia vendi | 27-të |
• Të ardhurat mesatare shtëpiake | $64.168 |
• Të ardhurat vendi | 21-të |
Emri i banorëve | Wisconsinite Cheesehead (bisedor) |
Gjuha | |
Zona kohore | UTC−06:00 (Qendrore) |
• Verës (DST) | UTC−05:00 (CDT) |
Shkurtesa USPS | WI |
Kodi ISO 3166 | US-WI |
Shkurtesa tradicionale | Wis., Wisc. |
Gjerësia gjeografike | 42° 30' N to 47° 05′ N |
Gjatësia gjeografike | 86° 46′ W to 92° 54′ W |
Faqja zyrtare | www |
Gjeografia e Uiskonsinit është e larmishme, pasi është ndikuar shumë nga akullnajat gjatë Epokës së Akullnajave, me përjashtim të Driftless Area. Malësia Veriore dhe Malësia Perëndimore së bashku me një pjesë të Rrafshnaltës Qendrore zë pjesën perëndimore të shtetit, me ultësira që shtrihen deri në bregun e liqenit Miçigan. Wisconsin është i treti pas Ontarios dhe Michigan në gjatësinë e vijës bregdetare të Liqeneve të Madhe. Pjesa veriore e shtetit është shtëpia e Pyllit Kombëtar Chequamegon-Nicolet.
Në kohën e kontaktit evropian, zona ishte e banuar nga kombet Algonquian dhe Siouan, dhe sot është shtëpia e njëmbëdhjetë fiseve të njohura federale. Gjatë shekullit të 19-të dhe fillimit të shekullit të 20-të, shumë kolonë evropianë hynë në shtet, shumica e të cilëve emigruan nga Gjermania dhe Skandinavia. Wisconsin mbetet një qendër e kulturës gjermano-amerikane dhe skandinave amerikane, veçanërisht në lidhje me kuzhinën e tij, me ushqime të tilla si bratwurst dhe kringle. Wisconsin është shtëpia e një Vendi të Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, që përfshin dy nga ndërtesat më të rëndësishme të projektuara nga arkitekti i lindur në Wisconsin Frank Lloyd Wright: studion e tij në Taliesin pranë Spring Green dhe Shtëpia Jacobs 1 në Madison.
Ky artikull me tematikë në lidhje me gjeografinë e Shteteve të Bashkuara të Amerikës është një faqe cung. Ju mund të ndihmoni Wikipedia-n duke e përmirësuar atë. |
This article uses material from the Wikipedia Shqip article Uiskonsin, which is released under the Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 license ("CC BY-SA 3.0"); additional terms may apply (view authors). Përmbajtja është në disponim nëpërmjet licencës CC BY-SA 4.0 nëse nuk shënohet ndryshe. Images, videos and audio are available under their respective licenses.
®Wikipedia is a registered trademark of the Wiki Foundation, Inc. Wiki Shqip (DUHOCTRUNGQUOC.VN) is an independent company and has no affiliation with Wiki Foundation.